MüƏLLİm peşƏkarliği və pedaqoji SƏRİŞTƏLİLİYİn müASİr problemləRİ

4. Humanist t
əlim texnologiyaları.
Müasir t
əhsil texnolo-
giya
ları içərisində mühüm yer tutan humanist təhsil texnologiya-
ları “Təhsil haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu”nda 
qeyd olunduğu kimi,milli və ümumbəşəri dəyərlərin, şəxsiyyətin 
azad  inkişafının,  insan  hüquqları  və  azadlıqlarının,  sağlamlığın 
v
ə təhlükəsizliyin, ətraf mühitə və insanlara qayğı və hörmətin, 
tolerantlıq və dözümlülüyün prioritet kimi qəbul olunması”(24, 
10) kimi humanist d
əyərlərin həyata keçirilməsinə,  reallaşm-
asına  doğru  istiqamətlənir. Bu texnologiyaali təhsili  başa  vur-
duq
dan  sonra  aldığı  ixtisasdan,  işlədiyi sahədən,  tutduğu  vəzi-
f
ədən asılı olmayaraq hər bir mütəxəssisdə zəruri olan milli və 
b
əşəri dəyərlərin  formalaşdırılmasını  təmin edir. Buna görə  də 
ali m
əktəblərdə  humanist təhsil  texnologiyalarının  tətbiq edil-
m
əsi təkcə təhsilalanlarda deyil, eyni zamanda təhsilverənlərdə 
d
ə  humanist  dünyagörüşün,  huma-nizm keyfiyyətlərinin möh-
k
əmlənməsində  və  humanist təfəkkürün  formalaşmasında  mü-
hüm 
əhəmiyyət kəsb edir. 
T
əhsilin humanist texnologiyası tədris fəaliyyətində müəl-
liml
ərlə şagirdlərin, pedaqoqlarla tələblərin bir – birindən kənar-
laşma hallarının qarşısını almağa kömək edir. Belə texnologiya 
m
əhz  şəxsiyyətə  tərəf  dönüşü,  ona  hörmət və  inamı,  ləyaqətli 
münasib
əti,  onun  şəxsi məqsədlərinin, tələblərinin və  maraqla-
rının  qəbul edilməsini nəzərdə  tutur. Bu həm də  şagirdlərin 
bacarıqlarının  inkişafı  və  müəllimin öz gündəlik həyatındakı 
t
ələblərinin hərtərəfli təmin olunması meyli ilə bağlıdır. 
Y.A.Komenski,  İ.H.Pestalossi,  K.D.Uşinski,  Y.Korçak, 
V.A.Suxomlinski, müasir dövrd
ə  Ş.A.Amonaşvili  və  digər 
pedqoqlar t
ərəfindən nəzəri və  praktik cəhətdən  əsaslandırılan 
v
əhumanist  pedaqogikanın  prinsiplərindən qidalanan bu texno-
logiya t
əhsilverənlərin təhsilalanlara insani münasibətlərini 
özünd
ə  cəmləşdirir.Uşaq  şəxsiyyətinə  hörmət,  onları  şəxsiyyət 
kimi q
əbul etmək, müəllim-şagird  münasibətlərində  ədalətli, 
obyektiv mövqe tutmaq, h
ər bir şagirdə yüksək qayğı, hörmət və 
m
əhəbbət göstərmək və  s. kimi keyfiyyətlər humanist təlim 

---

190 
texnologiyasını xarakterizə edən cəhətlər kimi özünü göstərir.