Mühazirə-1 Beynəlxalq kulinariya fənninin predmeti və məqsədi

ƏSAS YEMƏK ÜSULLARI:
Estoniya mətbəxinin özəlliklərini öyrənmiş insanlar istər-istəməz yeməklərin hər birinin özünəməxsus orijinal olduğunu hiss edirlər. Qismən bəli və bunu ən yaxşı şəkildə milli ləzzətlərin foto seçimləri göstərir.
Balıq və süd şorbası
Kartof donuzları qızardılmış donuz dilimlərindən hazırlanmış, süd və kartof püresi qarışığına bükülmüş, bişmiş və xama sousu altında verilən bir növ çörəkdir.
Estoniya jeli - Rus dilindən hazırlanmasında istifadə olunan maddələrlə fərqlənir. Başdan, quyruqdan və ayaqları olmayan dildən düzəldirlər.
Fırın əti kömür sobasında dəmir qazanda qaynadılmış və tərəvəzlə birlikdə verilən bir yeməkdir.
Xama içərisində siyənək - dilim-dilim kəsilmiş və südlə isladılmış azca duzlanmış siyənək qabı. Otlar və xama ilə verilir.
Xəmirdə olan balıq güveç - balıq filesi və hisə verilmiş donuz ilə doldurulmuş açıq tortdur.
Rutabaga sıyığı - soğan və südlü rutabaga püresi.
Bubert, yumurta ilə irmik pudingidir.
Rhubarb qalın - nişasta ilə qatılaşmış rhubarb kompotu. Jelə bənzəyir, ancaq fərqli şəkildə hazırlanır.
Qan kolbasaları və qan köftələri.
Balıq pudingi.
Blueberry desert şorbası.
Syyr kəsmikdən hazırlanmış yeməkdir.
Suitsukala hisə verilmiş alabalıqdır.
ESTONİYA MƏTBƏXİNİN SAĞLAMLIĞA FAYDALARI
Yerli yeməklərin sadəliyinə və doldurulmasına baxmayaraq, Estoniya mətbəxi sağlam hesab olunur. Sadəcə ona görə ki, tərəvəz və meyvələrə, həmçinin balıq və dənli bitkilərə lazımi yer verir. Bundan əlavə, Estoniyadakı evdar qadınlar istini sevmirlər və bu, şübhəsiz ki, onların həyat müddəti 77 il olan həyatına təsir göstərir.

Mühazirə 9 Çexiya mətbəxinin özünəməxsus xüsusiyyətləri.
Çex mətbəxi Çexiyanın tarixi və ən’ənələrilə çox sıx bağlıdır^. Xörəklər köhnə slavyan reseptlərə uyğun bişirilir, və tez-tez Almaniya kimi qonşu ölkələrin tə’siri nəticəsində bir qədər dəyişdirilir. Uzun müddət ərzində Çexiya Avstriya-Macarıstan hökmranlığı altında olub ki, bu da ölkənin mətbəxinə əhəmiyyətli dərəcədə tə’sir göstərib. Çexiyanın mətbəxində həmçinin Slovakiya, Alman Bavariya və ya Polşa Silesiya kimi qonşu ölkələrin də təsirini duymaq asandı. Çexiyada gündəlik qida menyusu səhər yeməyi, nahar və şam yeməyindən ibarətdir. Nahar günün əsas yeməyini təşkil edir^[3]. O, masada mütləq olmalı olan şorbadan, əsas xörəkdən və desertdən ibarətdir. Hal hazırda bu ən’ənə daha az doyumlu, amma daha tez-tez qəbul edilən yeməklərlə əvəz olunur. Çex mətbəxində ən çox donuz, mal, quş əti, tərkibində çoxlu miqdarda yağ və ya qaymaq olan ətirli souslar, çörək, və dolğun ətli və ya balıqlı şorbalardan istifadə olunur. Çex süfrəsində olduqca populyar olan toyuq bulyonu və ya tomat şorbasının yanında cesnakova polevka adlanan sarımsaq şorbası, içalatdan hazırlanmış tripe – drstkova polevka şorbası və qulyaş şorbasını görmək olar. Qulyaş xüsusilə populyardır – o, ətirli, ədvalı souslarda pörtlənmiş ətdən hazırlanır. O, knedlik – çörək, maya və ya kartof qaluşkaları ilə verilir. Knedliklər kartof və ya düyünün əvəzinə istifadə olunur. Çex mətbəxində tərəvəzlər həmçinin çox sevilir, məsələn, qızardılmış gül kələmi – smazeny kvatak, kartof blinçikləri – bramboráky və ya noxud pyuresi – hrachova kase. Mazeni sır – sous və kartof qızartması ilə verilən çörək qırıntılarında qızardılan pendir də Çex mətbəxi üçün çox səciyyəvidir. Desertlərə gələndə isə, şirin knedliklərdən başqa, süfrəyə balaca piroqlar və blinçiklər – palacinki, və həmçinin içi şokoladlı və ya qozlu vaflilər və ya şirin kruassanlar qoyulur. Yalnız bu yaxında Çexlər, sağlam yemək meylin yayılması ilə bağlı, xörəklərində kifayət qədər tərəvəzlərin istifadə olunmasına fikir verməyə başladılar. İndi pomidor, xiyar və duzlu tərəvəzlərdən başqa, Çex süfrələrində yüksək qida dəyəri olan tərəvəz salatlarını görmək olar. Çex mətbəxində paxlalılar və kələm xüsusilə qiymətləndirilir. Çexiyada 500-ə yaxın pivə növləri var. Pilsner və ya Budüeiser kimi məşhur pivə evlərilə yanaşı, daha az tanınan brendlər və yerli pivə zavodları yüksək keyfiyyətli pivə istehsal edirlər. Pivə Çex ənənəsinin ayrılmaz bir hissəsidir. Nəinki pivənin qayırılması, hətta onun süzülmə və içilmə qaydaları rituala çevrilib. Bu sahənin qurmanları və mütəxəsissləri deyirlər ki, pivə yavaş-yavaş, tələsmədən süzülməlidir, çünki bundan ən vacib hesab edilən pivə köpüyün miqdarı və keyfiyyəti asılıdır.
Yerli mətbəxi haqqında ondan başlamaq lazımdır ki, bütün yeməklər lori dildə desək, pivə ilə yaxşı “gedir”. Çex mətbəxinin əsas menyusunu: donuz balası, qızardılmış pendir, xüsusi sousda servis olunan kolbasa, ət və kartofdan hazırlanmış müxtəlif yeməklər təşkil edir. Buraya gələndə ilk növbədə ət yeməklərini dadmaq lazımdır, çünki dəniz məhsulları Avropa qitəsinin mərkəzində yerləşən Çex mətbəxinə yaddır. Burada yemək porsiyaları iki nəfərə kifayət edəcək qədər böyükdür, ən əsası qiymətlər sərfəlidir.
Əlbəttə ki, ştridel şirniyyatını qeyd etməmək olmaz. Bu şirniyyatı istənilən restoranda sifariş vermək mümkündür. Ştridel 3 inqrediyentdən: alma, kəsmik, xaşxaş və ənənəvi yağlı xəmirdən hazırlanır. Şirniyyat ustaları zövqdən asılı olaraq almanı mövsüm meyvələri ilə əvəzləyir. Milad bayramı üçün isə xüsusi olaraq kişmişli və qozlu variantı bişirilir.