70
2)
I40 va I41
Sug‗urta adabiyotlarida quyidagi aktuar ko‗rsatkichlardan foydalaniladi:
q
x – x
yoshga teng insonning bir yil davomidagi vafot etishining yillik
ehtimolligi
R
x
–
x
yoshdagi insonning bir yildan kam bo‗lmagan
hayot kechirishi
ehtimolligi, ya‘ni
x
+1
t
q
x
– t yil davomida
x
yoshga teng bo‗lgan insonning vafot etish ehtimolligi
t
R
x
– x yoshga teng bo‗lgan inson t yoshdan kam yashamasligi ehtimolligi,
ya‘ni
x+
t
yoshgacha yashashi.
Bu ehtimolliklarni vafot etish jadvaliga asosan quyidagi formulalar asosida
hisoblash mumkin:
t
x
+1
R
x= --------------;
t
x
dx
q
x = ------------------------ =
t
x
t
x
t
x
+1
------------------ = 1 –
R
x;
t
x
t
x
+1
t
R
x = ------------ ;
t
x
dx + ….+ dx+
t-1
t
q
x =--------------------------- =
t
x
t
x -
t
x
+1
------------------ = 1 – t
R
x;
t
x
Hayot sug‗urtasi shartnomalari uzoq muddatga tuziladi. Shuning uchun
sug‗urtalovchilar uchun hozirgi zamon vafot etish darajasini
bilishdan tashqari
uning kelajakdagi o‗zgarishlarini ham bilish zarur.
Vafot etish darajasiga ta‘sir ko‗rsatuvchi faktorlarga yosh,
Dostları ilə paylaş: