ŞƏ r q -q o r b
Yüklə 31,5 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Onu öldürüblor? - Bilirsiniz, mon krançıyam, - dcyo bir başqası dillondi. K ran- daydım, düz polis idarosinin ycrloşdiyi bina ilo üzboüz. Polis işçilori onu maşından düşürtdülor. O, çoporin üstündon tullandı. Onu vurdular. Mon ona yaxmlaşdım. Homin doqiqo tanıdım. Sifotindo hcç bir iz, loko yox idi. Dcyoson o da moni tanımışdı. O gülümsodi... gülümsodi vo bir- don ağzından qan axmağa başladı. Krançı gözlorinin yaşını silorok dcdi: - Bob Silvo ölümündon ovvol: "Bcsi, hor kosin öz vaxtı var...” zarıldayırdı... 308 M O R İ S P O N S (1925) QAYINAĞACI KÖI.GƏSİNDƏ Bir az əvvol onlar bir mohbusu asmışdılar. Boli, güllolomomiş- dilor, asmışdılar. Dənizin qoynuna aldığı bu kiçik adada günoş torpağa, torpaq salxım çiçokli ağaclara, çiçəklor iso arılara can vcrordi. Bu bal vo bambuk ağacındakı kondlordo balıq və torlar suda cövlan cdordi. Burada kondləro də qodim ağac vo baltqların adlarını qoymuşdular. Golmolor isə clo bilirdilor ki, özlori ilo yüzillik mədoniyyotin dob- dobəsini gotiriblor. - O nlan alt paltannda asmaq lazım idi, - dcyo gonc David qul- lablardan həzz alaraq gözləri yumulu mayxallanırdı. O, dünyanın ən gözəl tütünündon çokdiyi üçün foxr cdir vo hozin-hozin danışırdı: - Boli, alt paltannda ki, başqalarına görk olsun. Rubcrt öz-özündon soruşdu: - Göroson, hcç onlann alt paltarı olurmu? Oslino qalsa, onlar ycrlilor lıaqqında hcç no bilmirdilor. Ycrli- lor yan-yörodən clə cold şütüyüb kcçirdilor ki, özlori haqqında hcç bir toossürat buraxmırdılar. Yaddaşda onların tutqun rongli gödək- colorinin şiş göstordiyi gövdolori vo gcniş şalvarları Iıaqqında ötori bir iz qalırdı. - Q əribədir, — dcyo gənc David tez-tcz dcyinirdi, - bu paltarları onlar nə ilo doldururlar. David ycrlilorin üroklorindo nolor olduğu haqqında fıkirloş- mirdi. Bir sohər öz limanlarında yclkonsiz, torsuz, toplar vo tanklar yüklonmiş gomilori gördükdo, onlar mat qalmışdılar. Ağacların kölgəsindo, avtom atların şaqqıltısı kosilm oyon bu yuvalar tikildikdo, başları üzərindo qanlı xaçı ilo adanın səmasını korlayan bayraqları gördükdo tohqir olunmuş bu adamları qozob boğurdu. Düşmon adada özünün ağ afışaları vo patrulları ilo hökm sürürdü. H əyatın xoş kcçdiyi bir zamanda kazarma codvoli lərtib ctmişdilor. 309 Onlara öz ana dillorindo - üzünı bccoron, balıq tomizloyon, mal sağan analarının diliııdo ycni sözlor; “kcşikçi” vo “horbi-polis” sözlorini öyrotmişdilor. Əsgorlor arasında ölonlor do olmuşdu. Davidin sanşın donizçi yoldaşları, holo gomido tcatrdan vo şairlordon söhbot açan gonc dostları bir-bir öldürülürdü. Onları yolun ortasında küroklorindo qırmızı vo lozlu yara, daş-torpağın arasından tapırdılar. Yüksək rütboli, soyuqqanlı bir zabiti do öldürmüşdülor. İyirmi illik horbi xidmotdon saralmış, cılız zabitin, dalğaların sahilo atdığı, şişib tuluğa dönmüş vo göyormiş mcyitini bir sohor sahildon tapmışdılar. Ycrlilordon do bir ncço gonci asmışdılar. Bu gonclori qohum - tanışlar loqoblo çağırardılar. Onların adlarmı qara haşiyodo iri horflorlo yazılmış divarlara yapışdırı Imış kağızlarda Eftişya Xcynyuya göstorondo qarı hcç no başa düşo bilmirdi. Ncco yoni, mogor bu ovvollor onun Son Jcrom hovuzundan boğulub lap ölhoöldo dartıb çıxardığı balaca Yanki dcyilmi? O biri ki, quşların qonimi, yuvadağıdan Nikosdur. Yoni onları bostan müqovvası kimi ağaca sarıyacaqlar? - Yox, nono, ağaca sarımayacaqlar, onlann hobsxanada dar ağacları var. - Nolori var? - Dar ağacları. Xarici dilin bu ycni sözlorini öyronmok onun yaşma uyğun dcyildi. Iiftişya qarı qorara almışdı ki, ömrünün son günlorini ana dilindo danışsın vo nonosindon qalm a bir cüt ağ örtüyün arasında başa vursun. Çoxdan bori - elo horbi geyimli ölümün kondin otra- fında dolanmağa başladığı gündon homin örtüklori tomiz yudurt- maq mosolosi qarını narahat cdirdi. Qarı onlan divar şkafında, tor- tomiz görmok istoyirdi. Özü do on tomiz su ilo yudurtmaq lazımdır. Eftişya qarı öz-özüno deyirdi: - Gorok onları aparıb bacım qızı Aspasyaya vcrom. Holo ki, buralarda on yaxşı paltar yuyan sayılır. Qarı bir gün günortadan sonra bacısı qızının yanına yollandı. İsti, qanqaraldan bir gün idi. Əü-afdakı boşluq vo qüsso qom gin bir adamı xatırladırdı. Adanın hor yerindo Yankinin qara haşiyoyo alınmış adına rast golmok olardı. Göyorti satanlar bazardan gctm iş- dilor, balıqlar suyun dibino çokilmiş, uzunqulaqlar çardaqlann altında sakit-sakit mürgüloyirdilor. K ondlilər vo balıqçılar iso gözlorini 310 poncorodon çölo zilloyib susur, ow o llo r qazandıqları qopik-quruşla dolanırdılar. Eftişya uzun çokon qeyri-adi voziyyoto az ohomiyyot vcrirdi. Hcç kos ona çokdiklori ozabın, yaxud göstordiklori şücaotin sobo- bini izah ctmok qayğısına qalmamışdı. Kimin no işino qalmışdı ki, lal-dinm oz qarıya adadakı sükutun sobobini izah ctsin? Kimo lazım idi ki, qara gcyimli qarıya kcçirdiklori bolalı günlorin sobobini anlatsm? Kim düşünordi ki, ayda iiç dofo öz daxmasından vo ildo üç dofo konddən çıxan bu oldondüşmüşo gizli döyüş zamanı chti- yatlı olmağı tapşırmaq lazımdır. Amma iş elo gotirdi ki, o, örtüklo- rini saxladığı boğçanı başma alıb Lcükinosa, bacısı qızı Aspasyamn yanma yola düşmoli oldu. - Ho, ogor onlar moni sorğu-suala tutsalar, yaxşı-yaxşı başa salaram ki, bacım qızı Aspasyanın yanına gcdirom. Qarı kimsəsiz küçolorlo, sükuta dalmış cvlorin arası ilo gedirdi. Gonc David binoklu ilo onun kiçik körpüııü kcçdiyini gördü. Altı saat idi ki, Rubertlo ikisi qum doldurulmuş torbalardan düzolt- diklori hasarın arxasında, qayınağacının sofalı kölgosindo pusquda durmuşdu. O, ağacııı gövdosino bıçaqla cizgilor çokmişdi. Rubcrt do onun kimi. Sonra qabığı qoparıb ağacın gövdosindo öz voton- lorinin ağ orazi xottini vo dostlarının ağ fiqurlarını yaratmışdılar. Əsgorlor avtomatları qarşılarına qoyub sakit-sakit öz motosiklctlori haqqında söhbot cdirdilor. Qum içindoki kölgoli yuvaları iso sarı papiros kötüklori ilo dolurdu. - Bir bax, Rubcrt, - dcyo David birdon soslondi. Rubcrt öz binoklu ilo baxıb Eftişyanın hor iki nozarol postunu kcçdiyini gördü. - Bu clo osil biz dcyondir, - dcyo David dillondi. O, qohromanlıq ctmok hovosindo dcyildi. Rohmsiz tapşırıqları hovoslo ycrino yctiron serjant Tomasın ölümü onu bir az qorxut- muşdu. Nozarot postlarım gozon on formal qadağan yerlorini dola- şan bu qara, namolum kölgodon onun gözü su içmirdi. Rubcrt giz- londiyi yerdon bağıraraq qısa bir omr verdi. Eftişya iso boğçası başında Davidin binoklunda gct-gcdo iroliloyirdi. - Ə gor moni saxlasalar, onları yaxşı-yaxşı başa salaram ki, buralarda Aspasyadan yaxşı paltar yuyan tapılmaz. - O, başını boğ- çamn altında düz tutub mızıidayırdı. David kisolordon düzoldilmiş hasaıın üstüno qalxıb bağırdı: 311 Yüklə 31,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|