Ġsraġl elyazov elxan həSƏNLĠ leyla həSRƏtova

Xüsusu təyinatlı sisternlər
müxtəlif turĢuları, təzyiq altında 
sıxılmıĢ qazları, yeyinti məhsullarını və həmçinin tozvari və bərkiyən 
yükləri daĢımaq üçün istifadə olunur. TurĢu daĢıyan sisternalar 
universal sisternlərdən qazanın diametrinin kiçikliyinə (2-2,6 m) və 
az həcmə görə fərqlənirlər. TurĢu daĢıyan sisternlərin qazanı aqressiv 
mühitə davamlı olan legirləyici poladlardan, alüminium ərintisindən 
və karbonlu poladlardan hazırlanır. Qazanın daxili səthi rezin və ya 
xüsusi sintetik materialla örtülür. TurĢuların daĢınması təhlükəli 
olduğu üçün qazanın silindirik hissəsinin hər iki tərəfindən 50 sm 
eninində yaĢıl zolaq çəkilir və dib hissəsində isə 1x1 m kvadratik 
ölçüdə daĢınan 

---

Şəkil 7.9. Açıq neft məhsullarınını daşıyan 4-oxlu 
sistern (a) və qazanınm konstruktiv cizgisi (b). 
yükün adı yazılmaqla təhlükəliyi göstərilir. Yüksək təzyiq altında 
sıxılmıĢ qazları daĢıyan sistern vaqonları “Xüsusi səlahiyyətli dövlət 
orqanının“ qaydaları əsasında istismar olunurlar. Vaqon qazanının 
yuxarı hissəsi günəĢ Ģuasından mühafizə olunması üçün açıq rəngli 
xüsusi qoruyucu örtüklə mühafizə olunur. SıxılmıĢ qazlar yüksək 
təzyiq altında daĢındığı üçün qazan qalınlığı 24-30 mm olan xüsusi 
poladlardan hazırlanır. Qazların da daĢınmasının təhlükəli olduğunu 
nəzərə alaraq qazanın silindirik hissəsinin hər iki tərəfində 30 sm 
enində parlaq rəngli xüsusi zolaqlar və dib hissəsində isə dairəvi 
zolaq çəkilir və daĢınan yükün adı yazılmaqla təhlükəliyi göstərilir. 

---

Misal üçün qırmızı zolaq-propan, sarı-amonyak, xaki (qoruyucu 
rəng) -xlor daĢındığını bildirir. 
Xüsusi sisternlər daĢınan yüklərin təyinatına görə aĢağıdakı 
növlərə bölünürlər: -yüksək özlülüklü yükləri daĢıyan sisternlər; 
-yeyinti məhsullarını daĢıyan sisternlər (süd, spirt, Ģərab, patoka-
marqarin yağı və s. məhsullar).