Xalq hunarmandchiligi texnologiyasini bo’limini o’qitish metodikasi

Texnologiya fani dars jarayonida tarbiya
Ustaxonadagi mashғulotlarda ko`rsatmaliliq avvalo texnik chizmaning hozirgi zamon ishlab chiqarishidagi roli bilan boғliq holda aloxida ahamiyat kasb etadi. Chizmani o`qish mehnat topshiriғini bajarish bosqichlaridan biridir. Bundan tashqari chizmachilikka oid ayrim bilimlarsiz o`quvchilarga konstruksiyalash va texnologiya elementlarini o`rgatib bo`lmaydi.
Chizmachilik sistematik kursini o`rgannsh VIII sinfdan boshlanadi. Shu sababli mehnat ta’limi o`qituvchisi V—VII sinflarda o`quvchilarni chizmachilik elementlari bilan tanishtirishiga to`ғri keladi.
Ilғor o`qituvchilarning tajribalari shuni ko`rsatmoqdaki, ustaxonalardagi mashғulotlarda o`quvchilar chizmachilikdan chizmani o`kish, uncha murakkab bo`lmagan detalni tekislikdagi tasviri bo`yicha fazoda tasavvur qila olish uchun etarli bilimlarni olishi mumkin. Bunga erishmoq uchun ustaxonalarda o`tkaziladigan birinchi mashғulotdan boshlab o`quvchilarning fazoviy tasavvurini rivojlantirish bo`yicha sistemali, planli ish olib borish kerak.
Ustaxonalardagi mashғulotlarda ko`rsatmalilikning keng tarqalgan hamma turlari—tarqatma material, plakatlar, modellar, diapozitivlar, kinofilmlar va boshqalardan, foydalaniladi.
Uquv ustaxonalarida o`tkaziladigan mashғulotlarga xos ko`rsatmali qo`llanmaning shchitlar kabi turlarida operasiyalar bo`yicha texnologik jarayonlar va zagotovalarni ishlashga mo`ljallangan asboblar tasvirlanadi.
Uquvchilarning ongliligi va aktivligi. Afsuski, bizning ayrim o`qituvchilarimizning ishida ham uchraydigan jiddiy kamchilik kosibchilikdan (tashabbussiz) faoliyat ko`rsatishdan iboratdir. Bunda o`quvchilarning materialni ongli o`zlashtirishlariga emas, balki har xil tayyor ma’lumotlarni mexanik ravishda yodlab qolishga zo`r bershtadi. Kosibchilikka o`rganish shunga olib keladiki, o`quvchllar o`zlari uchun yangi ishlab chiqarish vaziyatiga moslasha olmaydilar, hozirgi zamon ishlab chiqarishining ishchiga qo`yadigan asosiy talablaridan biri ham shundan iboratdir.

Uquvchilar o`z bilimlarini amalda qo`llay olsalargina ta’limda oshglilikka erishilgan deb hisoblash mumkin.

Ta’limdagi onglilik o`quvchilarshshg aktivligi bilan uzviy boғliqdir. Mehnat ta’dami jarayonida o`quvchilar aktivligining rivojlanishi uchun alohida yaxshi sharoit yaratiladi. Bu sharoit avvalo mehnatning unumliligi xarakteridan iborat bo`ladii. Agar o`quvchilar o`z mehnatlarining natijasi biror ijtimoiy foydali maqsadga mo`ljallanganini bilsalar, zo`r qiziqish hamda topshiryqni sifatli va muddatida bajarish ishtiyokp bilan ishlashi aniklangan. Shu sababli korxonalarning, otaliqdagi bolalar boғchasining, maktab o`quv kabinetlarining o`quvchilar bajara oladigan va programma mazmuniga javob beradigan buyurtmalaridan mehnat o`qituvchisi o`quvchilar aktivligini oshyrishning muhim vositasi si fatida foydalanishi kerak.