“Xalqaro akkreditatsiya tizimi asosida O‘zbekiston Respublikasida sertifikatlash tizimini takomillashtirish”

Akkreditatsiyatizimi boshqarish konsepsiyalari vujudga kelishi va amaliy tadbiq etish xususiyatlari 
Akkreditatsiya - muvofiqlikni tasdiqlash organiga rasmiy hujjat shaklida berilgan va muvofiqlikni baholash bo‘yicha aniq vazifalarni bajarish vakolatini rasmiy tan olish uchun xizmat qiladigan uchinchi, mustaqil tomon tomonidan muvofiqlikni tasdiqlashni anglatadi. Akkreditatsiya - bu davlat tomonidan vakolatli organ mamlakat ichida va xalqaro miqyosda tashkilot muvofiqlikni baholashda muayyan vazifalarni bajarish uchun qobiliyat va manbalarga ega ekanligi rasmiy tan olinishini taʻminlaydigan jarayon. Muvofiqlikni baholash deganda muvofiqlikni baholash organlarining tehnik jihatdan tartibga solish sohasidagi normativ hujjatlar talablariga muvofiqligini baholash bo‘yicha faoliyat tushuniladi. “O‘zbekiston akkreditatsiya markazi” davlat unitar korxonasi O‘zbekiston Respublikasining muvofiqlikni baholash organlarini akkreditatsiyadan o‘tkazish bo‘yicha yagona vakolatli organ hisoblanadi. “O‘zbekiston akkreditatsiya markazi” davlat unitar korxonasi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 30 martdagi “Muvofiqlikni baholash organlarini akkreditatsiyadan o‘tkazish sohasidagi ishlarni takomillashtirishga dori qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘gʻrisida” gi qaroriga muvofiq tashkil etilgan.
O‘zbekistonning ilk mustaqillik yillarida tashqi savdo aylanmasining musbat saldosiga erishish nisbatan qiyin kechgan bo‘lsada, oxirgi besh yil mobaynida eksport barqaror templar bilan o‘smoqda (1-jadval, 1-rasm).
Bunga sabablardan biri bo‘lib Vazirlar Mahkamasining 2022 yil 5 sentyabrdagi «2025 yilgacha mahalliy xom-ashyo negizida tayyor mahsulot, butlovchi buyumlar va materiallar ishlab chiqarishni mahalliylashtirish dasturi to‘g‘risida»gi qarori qabul qilinishini ko‘rsatish maqsadga muvofiq.
Chet davlatlarning bizda ishlab chiqarilgan tovarlarga bo‘lgan e’tiboriga qarab, tashqi savdo aloqalarida eksportimiz yo‘naltirilgan davlatlar tarkibi o‘zgarmoqda. Bu bilan davlatimiz rahbariyati savdo-sotiqni O‘zbekiston manfaatidan kelib chiqqan holda, faqat ma’lum bir davlat bilan emas, balki biz bilan haqiqiy hamkorlikda ishlamoqchi bo‘lgan davlatlar bilan amalga oshirmoqda (1-jadval). Jadvalga nazar tashlasak, yildan yilga davlatimiz tomonidan har bir alohida davlat bilan eksport va import balansini ta’minlashga (masalan Rossiya, Italiya, Janubiy Koreya) va ayrim davlatlarga eksportni oshirishga (Xitoy, Qozog‘iston, Qirg‘iziston) harakat qilinganligini ko‘ramiz.

Yillar Davlat nomi	2015	2018	2022
Boshqa davlatlar	6785	26652	84569
Xitoy	7478	59456	136258
Italiya	7749	30246	84485
Germaniya	6547	28171	56811
Buyuk Britaniya	7559	18012	48301
Fransiya	2789	15921	33529
AQSh	2983	13954	29584
Yaponiya	7251	14250	28813
Xindiston	7251	14250	27558
Avstraliya	3549	16015	21024
Shvesiya	4189	6012	17897
Janubiy Koreya	1256	2859	12456
Ispaniya	5436	7596	12272
Rossiya	314	962	3816
Ukraina	181	308	934
O‘zbekiston	5	26	75
Dunyodagi jami	73317	256690	600388

Sifat menejmentiga tizimli yondashish tashkilotlarni iste’molchilarning talablarini tahlil qilishga,
iste’molchilar uchun ma’qul bo‘lgan mahsulotni sotib olishga imkon beruvchi jarayonlarni aniqlashga,
shuningdek bu jarayonlarni boshqariladigan holatda tutishga undaydi.
2-rasm.Yirik davlatlarda xalqaro akkridatsiyaga muvofiqligi to‘g‘risida berilgan sertifikatlarga ega korxonalar soni (dona)
(Internet sahifalaridan olingan ma’lumot asosida muallif tomonidan tayyorlangan)
3-rasm. Respublikada sifatni boshqarish tizimini joriy etgan va