XəZƏr universiteti erciyes universiteti

490 

 

KİŞİYE ÖZEL MODA TASARIMINDA ETNİK YÖNELİMLER VE 

DİJİTAL BASKİ TEKNİĞİ 

SAFİYE SARİ 

S. D. Ü GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ TEKSTİL VE MODA 

TASARİMİ BÖLÜMÜ, İSPARTA \ TÜRKİYE 

ÖZET 

 

Moda, insanların değişiklik arama ve yeni biçimler ortaya koyma tutkusudur. Daha 

geniş anlamda tanımlayacak olursak toplumdaki süslenme ve değişiklik ihtiyacından doğan 

geçici bir yeniliktir. Moda Olgusu adlı kitabında Cem Hakko, Le Petit Robert sözlüğüne göre 

modayı  şöyle  tanımlamaktadır:  “Belirli  bir  toplumda  uygun  görülen  ortak  zevkler  geçici 

yaşama ve hissetme biçimleridir”. 

Günümüz moda anlayışında tasarım olgusunun önemi artarken, giysi tasarımlarında 

yaratıcılık, yenilik ve orijinallik gibi kavramlar da ön plana çıkmaktadır. Özellikle moda ta-

sarımcıları, değişik tüketici taleplerine cevap verecek moda uygulamaları için, disiplinler ara-

sı bir yaklaşım sergileyen ve tüketiciye yeni alternatif eğilimler sunacak, yeni bir vizyonda 

değişik  trendlerde  giysi  tasarımlarına  ihtiyaç  duymaktadırlar.  Bu  anlayış  beraberinde,  öz-

günlük, yenilik ve yaratıcılık değerleri yüksek olan koleksiyonlar oluşturma çabalarını artır-

mış ve giysi tasarımcılarını giysi formları için kalıp hazırlamanın yanında kumaş tasarımların 

da  farklı  yüzey  ve  doku  tasarımları  ile  tasarım  değeri  yüksek  yeni  giysi  uygulamalarına 

yönlendirmiştir. 

“Kişiye Özel Moda Tasarımında Etnik Yönelimler ve Dijital Baskı Tekniği” olarak 

belirlenen çalışmanın genel amacı; sanat ve sanat uygulamaları alanında düşünsel ve dene-

yimsel yaratıcı tasarım süreçlerinin, teknolojik gelişmelerin sunduğu yeni İmkânlarla özgün 

giysi  tasarımlarına  dönüştürülmesidir.  Araştırma  konusunu  oluşturan  Kişiye  Özel  Moda 

Tasarımında Dijital Baskı Tekniği, oluşturulacak özgün giysi tasarımlarına yüzey tasarımı 

olarak aktarılacak, yüzey - kumaş tasarımlarında kullanılacak olan geleneksel motifler Türk 

işleme Tekniklerinde kullanılan etnik öğelerden oluşacaktır. 

Anahtar  Kelimeler:  Kişiye  Özel  Moda  Tasarımı,  Dijital  Baskı  Tekniği,  Etnik 

Formlar ile Yüzey Tasarımı, Özgün Giysi Tasarımı. 

 

 

ETHNIC TRENDS AND DIGITAL PRINTING TECHNIQUE IN TAILOR 

MADE 

ABSTRACT 

Fashion  is  the  passion  of  human  to  seek  for  changes  and  reveal  new  forms.  If  we 

define it in a wider manner, it is a temporary innovation arising from the need of decoration 

and change in the community. 

Today  while  the  importance  of  the  design  phenomenon  increases  in  the  fashion 

understanding,  the  concepts  such  as  creativity,  innovation  and  originality  also  become 

prominent in the dress designs. Especially the fashion designers need dress designs in the 

various  trends  in  a  new  vision  that  exhibit  interdisciplinary  approach  and  will  present 

alternative trends to the consumer for the fashion applications that will respond to the demand 

of the various consumers. Also, the contemporary fashion art has remained far away from 

the digital technology in a way in which it will keep pace with the today’s world as a branch 

of the thousand years textile craft/art in the 21

st

 century. 

The general objective of the research project determined as “Ethnic Trends and Digital 

Printing Technique in Tailor Made” is the transformation of the intellectual and experiential 

---

491 

 

design processes in the art and art applications field to the original dress designs with the new 

opportunities that  the technological  developments provide. This technique design clothing 

design  will  be  transferred  to  the  surface  with  Digital  Printing  Press  and  in  this  research, 

surface - fabric that will be used in the design of traditional motifs used in Turkish ethnic 

elements will consist of processing technical. 

Keywords:Tailor Made Fashion Design,  Digital Print Design,  Surface Design with 

EthnicForms, Original Clothing Design. 

 

 

 

 

 

 

---

492 

 

GEÇMİŞTEN BUGÜNE KİMLİK GÖSTERGESİ OLARAK SANAT 

 

Suzan Tepe Yılmaz 

Çokkültürlü eğilimlerin başlaması kimlik kavramının irdelenmesini de bera-

berinde  getirmiştir.  Esasında  yeni  bir  kavram  olmayan  çokkültürlülük,  modern 

dönemlerde yani ulus devlet modelinde belirlenmiş bir kültür egemenliğinden dolayı 

farklı küçük grupların yok sayıldığı ya da baskılandığı toplulukları bir arada bulun-

duran birçok ulusta varlık göstermiştir. Her ne kadar çeşitliliğin, farklılıkların kabul 

edildiği,  tanındığı  ya  da  bu  çeşitlilikleri  tanımlayan  eylemler,  hareketler,  sanatsal 

çalışmalar  Postmodern  dönemde  gerçekleşmiş  gibi  görünse  de  farklılaştırmalara 

karşı tavırlar daha önceki zamanlarda da gösterilmiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısında 

köle ayaklanmaları, 20. yüzyılın ilk yarısındaki siyah  – beyaz ayrımcılığına karşı 

tepkiler, ırkçı hareketler 1960’lı yıllar öncesinde karşımıza çıkmaktadır. Ancak et-

nik, ırksal tanınma çabaları 1960 sonrasında da devam etmiş çokkültürcü yaklaşım 

tam olarak yerleşmemiştir. Modern dönemde daha çok sınıf farklılıkları, siyaset üze-

rinden  gerçekleşen  hareketler  liberal  bakış  açısının  yaygınlaşması  ve  hegemonya 

sağlamasıyla  bireysellik  öne  çıkmış  ve  bunun  göstergesi  olarak  da  dil,  din,  etnik 

kültür, cinsiyet gibi öğelere ağırlık verilmiştir. Will Kymlicka (aktaran Anık, 2012, 

s. 85) çokkültürcülük konusunda yürütülen reform hareketlerini diğerlerinden ayıran 

faktörün, işçilerin ve çiftçilerin, sınıf temelinde gelişen ve ekonomik çıkarları dik-

kate  alan  daha  önceki  siyasi  hareketlerin  aksine,  “kimlik”le  ve  “kimlik  politika-

ları”yla ilgilenmeleri olduğunu belirtmektedir. Elbette bir nokta tarih veremediğimiz 

bu olgu ve olaylar, bütünü oluşturan her parçanın birbiriyle ilişkisi kurularak okuna-

bilmektedir.  Bu  noktada  ister  istemez  her  disiplin  ekonomik  –  politik  bağlantılar 

kurmaktan kendisini alamamaktadır.  

Bugün,  çokkültürlülük-çokkültürcülük  söylemleriyle  birlikte  kimlik  kapsa-

mında gerçekleştirilen sanatsal çalışmaların dışından bakıldığında kimlik kavramı 

genel  olarak,  etnik  kültür, ırk,  cinsiyet  ve  bireye  verilen  ulusal  etiketlerden  başka 

sorular  sordurmaktadır.  Gombrich’in  (2004)  “Sanat  diye  bir  şey  yoktur  aslında, 

yalnız sanatçılar vardır” ifadesi sanat eserinin/nesnesinin sanatçıyı gösterdiği düşün-

cesine ulaştırmaktadır. Sanatın bir ifade aracı olduğu göz önünde bulundurulduğun-

da, sanatçının sanatı, nesneleri, doğayı, yaşamı, kendisini algılama biçimi ve bakış 

açısını  yansıttığını  söylemek  yanlış  olmaz.  Sanatın  nesnesini  sanatçı  belirler  yani 

sanatçının sorunu sanat eserinde çözümlenir ya da vücut bulur. Sanat tarihine baktı-

ğımızda sanatçı/zanaatçı, sanat/zanaat ayrımının ortaya çıkmasını etkileyen sanatçı/ 

zanaatçı tavırları ve eylemleri, sanatçıların biçim ve üslup olarak sanatsal ifade ara-

yışları,  sosyo-politik-ekonomik  etkiler  karşısında  söylemde  bulunmaları,  sınıfsal 

farklılıklar ve sanatın sınıflandırılması, etiketlendirilmesine, kurum ve kurumsallaş-

maya karşı tepkiler sanatsal söylemlerle birlikte sanatçı söylemlerini de göstermek-

tedir. Bu doğrultuda her sanat eseri sanatçı kimliğini ve dolayısıyla toplumsal ya da 

bugünün söylemiyle küresel yapıyı yansıtmaktadır. Bu sebeple aydınlanmaya kay-

naklık eden Rönesans’taki önemli değişim ve sanatsal ifadelerden başlamak önemli 

görünmektedir.  

Bugünden de farklı olmadığı gibi sanat/zanaat hamiler tarafından belirlenen 

---