t o n yotqiziladi, b e to n orasiga h a r-h a r jo y d a n d ia m e tri 10 sm
tru b ad an 50 sm uzunlikda kesib tik q o ‘yiladi. U la r h ujralarg a yu-
q o rid an havo kirishi u ch u n m o ‘ljallangan b o ‘lib,
yana u m u m iy
to m n in g ikki ch etid an sham ol k irishi u c h u n tesh ik qoldiriladi.
K eyin sem ent qorishm asi y o rd am id a kvadrat g ‘isht b ila n te m ir-
b e to n y o p m a ustid an farch ishlanadi. Bu usulda qad im iy sid an b ir
n ech a b o r m ab lag‘ kam sarflanadi, b in o n in g y u q o ri q ism i h a r
doirn q uruq va yengil b o 'lg an ligidan u n in g um ri b o q iy b o ‘ladi.
S am arqanddagi N o d ir devonbegi m ad rasasid a am alga osh irilg an
u shb u tajriba yaxshi natija bergach,
u keng q u lo ch yozib, hozirgi
p aytda obidalar tom laridagi n am lik n i q u ritish va u m rin i u zay ti-
rishd a q o ‘llanilm oqda. A bdugla fio r H a q q u lo v q ad im iy o b id a la r
to m in in g yuqori qism idagi nam lik sab ab larin i an iq lay d i va unga
qarshi kurashish usullarini ta k lif qiladi. S h un in g d ek , u S a m a r
qand dagi T illaqori m asjidining shifliga t a ’m irlab ish lan g an “ tilla
n aq sh lar” ning to ‘ki!ish sab ab larin i h a m
an iq lay d i va u larn i
to 'kilm asligi u c h u n qand ay ishlash zaru rlig in i h am y u q o rid a es-
latilgan “T a ’m ir s a n 'a ti” kitobida kokrsatib beradi. T a ’m irch i u sta
poydevori sayoz ishlangan binolarga q a n d a y qilib q o ‘sh im c h a
poydevor ishlash va ularni m u stah k am lash usu llarin i, dev o rlari
va peshtoqlari b irto m o n g a oqqan va qiyshaygan ob id alarda u larn i
b u zm asd a n q an d ay qilib asl holiga q ay tarish u su lla rin i h a m
ko‘rsatib bergan va o kzi sh u u slublarni ilk b o r N o d ir D ev o n b eg i
madrasasining devorlari, peshtoqlari va poydevorlarini ta ’m irlashda
q o ‘llagan.
K oshinpaz usta o ‘zining “ T a ’m ir s a n 'a ti”
kitobida k o sh in loyi
u ch u n qaysi tu p ro q n i va q an d ay qilib ta n la sh n i, ta n la n g a n tu p -
ro q n i qand ay suvda va qay uslubda yuvish zarurligini, yuvilgan
tu p ro q d a n esa q an d ay qilib yaxshi loy tay y o rlash
m u m k in lig in i,
lo y ni koshinlar u c h u n qay ta rtib d a kesish, kesilgan k o sh in la r
lo yini pechga q a n d ay terish va pishirish zaru rlig in i, p ish g an te r -
rak otalarga b o ‘yoq surib, qaytadan p e c h d a
p ish irish u su lla rin i
batafsil tush u n tirib bergan.
M a ’lum ki, bin olarga sayqal b erish d a q a d im d a n
Dostları ilə paylaş: