YüZÜNCÜ yil üNİversitesi fen biLİmleri enstiTÜSÜ

İnce bir sap ve bunun ucunda bir anterden oluşur. Anterler içinde mikrosporlar üreten 
mikrosporangiumlar bulunur. 
 Staminod: Erkek organlı, erkek organları bulunan. Erkek organları bulunan dişi 
organları bulunmayan çiçek.   
 
 
 
Staminodyum: Kısır erkek organı. Kısır veya körleşmiş stamenler. 
 
Stapes: Üzengi kemiği, orta kulak destek kemiği. Orta kulak boşluğunun en iç 
kısmında bulunan üzengiye benzer küçük kemik.   
 
Staphylococcus: Micrococcaceae familyası bakteri cinsi.   
 
Staphylococcus aureus: Bazı gıdalarda bulunan ve hastalığa neden olan Gram 
pozitif, üzüm salkımı şeklinde yuvarlak bakteridir. Örnek: Staphylococcus aureus ishal 
hastalığına sebep olur.  
Starter Kültür:  Gıda ve kimya endüstrileri ile atık su arıtmak gibi doğrudan 
mikroorganizmaların kullanıldığı uygulamalarda kullanılan, özellikleri ve çoğu defa cins 
ve türleri belirli saf ya da karışık halde mikroorganizma kültürü.  
 
Statocyst: Denge taşlı kesecik. İçerisinde denge taşı bulunan keseciktir.
 
Statosist: Hücresel kese. Bir ya da daha çok tanecik içeren hücresel kesedir. 
Bazı hayvanlarda yerçekimi yönünü ayarlar. 
 
 
 
 
Steatopigia: Yağ birikim olayı. Kalça ve butta aşırı yağ birikimidir. 
 
Stele: Gövde, kökün merkez silindiri. Perisikl ve onun içinde yer alan ksilem, 
floem ve parankima dokularını kapsar. Örnek: Yeşil yapraklı bitkilerde stele bulunur.   
Stellat:  Yıldızsı, yıldız biçimli. Birleştirme noktasının merkezinden ışınsal 
olarak çıkan tüyler ve yapılar için kullanılır.  
 
Stellozis: Sebebi bilinmeyen kalıtsal bir cücelik tipidir. Gövde normal 
büyüklükte olup, kol ve bacaklar anormal derecede kısa ve baş normalden büyüktür.
 
Sterigmatosistin: Başta  Aspergillus versicolor olmak üzere çeşitli gıdalarda 
küfler tarafından oluşturulan toksik metabolit.    
 
 
 
 
 
Steril: Arınmış. Canlı mikroorganizmalardan ve virüslerden arındırılmıştır.
 
Sterilizasyon: Arındırma-süzme işlemi. Bir ortamın her türlü 
mikroorganizmadan arındırılması için yapılan uygulamadır. Materyalin özelliğine göre 
Isıl işlem, kimyasal madde, filitrasyon, radyasyon vb. farklı  şekillerde yapılabilir. 
 
Steroitler: Karmaşık katı moleküller. Birbirine bağlı dört halkadan oluşan ve 
karbon atomları içeren, karmaşık moleküller. Bu moleküllerden üçü 6’şar karbon atomu, 
dördüncüsü ise 5 karbon atomu taşır. Erkek ve dişi eşey hormonları ve  adrenal kortikal 
hormonlar bu yapıdadır. 
 
 
 
 
 
 

---

 
Stigma: Trake ağzı. Dişi organ ucu, dişi tepeciği. Eklembacaklılarda, trake 
sisteminin havayla temas ettiği açıklıklar. Çiçeklerde, dişi üreme organının poleni aldığı 
uç kısmı.  
 
 
Stilet: Yapışkan 
organ.      
 
Stilopodik: Disk şekilli. Stilus kaidesinin disk şeklinde olmasıdır. Umbelliferae 
familyasında olduğu gibi. 
 
 
 Stilus: Dişicik borusu, boyuncuk. Bir dişi organın ovaryumla stigmasını 
birleştiren ince uzun kısımdır. Örnek: Çiçekli bitkilerde stilus bulunur.   
 Stimulus: Uyartı. Bir reseptör ya da uyarılabilen bir dokuda işlevsel ya da trofik 
tepki oluşturan herhangi bir etki, etken ya da harekettir. Örnek: Dışardan gelen 5 duyuyu 
etkileyen uyartılar olabilir  yada insanda sinir sistemini etkileyen uyartılar örnek 
verilebilir  
 Stipe: Alg sapı. Bazı kahve renkli alglerde vücudun gövdeye benzeyen yapısı ya 
da kısa sapıdır. 
 Stipitat: Saplı, sapı 
olan. 
      
 
Stipül: Yaprak Kulakçık. Yaprak sapının gövdeye bağladığı noktada sapın iki 
yanında sapa bağlı veya bağlı olmayan pulsu, dikensi, zarsı yapılar.  
 
Stolon: Sürünücü Gövde. Toprak yüzeyine paralel uzanan, üzerinde pulsu 
yapraklar taşıyan gövde tipidir.  
 
 
 
 Stoma: Gözenek. Yaprak gözeneği. Yaprak üzerinde bulunan küçük deliktir. 
Deliğin her iki yanında, açıklığın genişleyip daralmasını ayarlayan birer bekçi hücresi 
bulunur.    
Stomach Paries: Mide duvar kesiti. Mide duvarından alınmış bir kesit.Örnek: 
İnsanın mide duvarından alınan kesit. 
 Streoit: Karmaşık katı molekül. Birbirine bağlı dört halkadan oluşan ve karbon 
atomları içeren, karmaşık molekül.   
 
 Streptobasil: Yapışık çubuk bakteri. Bölündükten sonra ayrılmayıp, zincir 
formunda kalan çubuk şeklindeki bakterilerdir.  
 
 
Streptococcus: Zincir bakteri. Streptokok formundaki bakteri cinsidir.
 
Streptokok: Bölündükten sonra ayrılmayıp, zincir formunda kalan zincirimsi 
yuvarlak 
bakterilerdir. 
     
 
Strigos: Sert yatık tüylü. Sivri, basık ve sağlam tüylerle kaplı. 
 
Strobilus: Yuvarlak kozalak. Bazı bitkilerde gövde ucunda bir grup sporofil 
tarafından oluşturulan 
kozalak. 
     

---

 
Stümilasyon: Gelişmenin desteklenmesi, teşvik edilmesi.   
 
Stümilatör: Gelişmeyi destekleyici, teşvik edici.   
 
 
Subepidermal Plexus: Deri altı sinir ağı. 
 
   
 
Süberin: Endodermis ve mantar hücrelerinin çeperlerinde biriken, su 
geçirmeyen ve suda erimeyen mumsu bir maddedir. Örnek: Suberin, yüksek yapılı yağ 
asitleri ve gliserinden oluşan bir polimerdir. Kimyasal yapısı yağ moleküllerine benzer 
ve hücre çeperinde mantarlaşmayı sağlar. Sülfürik asitte erimez. Sudan-III boyasıyla 
kırmızı, klor-çinko-iyot çözeltisiyle de kahverengi renk verir. 
 
 
Subgerminal Boşluk: Küçük boşluk. Tavuk yumurtalarının bölünen hücreleri 
altında bulunan küçük boşluk. Bu boşluk kurbağa yumurtalarının blastosölüyla homolog 
değildir. 
 Subledipot: Pul tüysü. Pulsu tüye benzer, ancak tüycükler arasındaki yarıklar 
fazla derin değildir.  
 Substrat: Etki maddesi. Enzimin etki ettiği madde.  
 
 
Subterminal Spor: Bakterilerde hücrenin ortası ile ucu arasında bulunan spor.   
Subulat: Biz şeklinde. Ucu sivri, ayası kunduracı bizi şeklinde olan basit yaprak.
 
 
Sukulent Gövde: Etli gövde. Kurak ortamlardaki bazı bitkilerin gövdeleri 
yuvarlak, yumurtamsı ve silindirik şekiller alarak su depo ederler. Böyle gövdelere 
sukulent gövde denir.  
 
 
Sukulent Yaprak: Etli yaprak. Kurak bölgelerdeki bazı bitkilerde görülen şişkin 
ve etli yapıda su depo eden yapraklardır.  
 
Sulkat: Oluklu, kanallı. 
 
 
 
 
 
 
Suspansör: Hücresel iplik. Döllenmeden sonra bitkilere ait zigotun bölünme ile 
oluşturduğu hücresel iplik. Bitki embriyosu bu ipliğin sonuncu hücresinden oluşur.
 
Suş: Klon. Tümü tek bir hücreden oluşmuş mikroorganizma.  
 
 
Süberin: 
Mantar 
özü. 
      
 
Süksesyon: Yer alım, düzenli ortaya çıkış. Bir bölgede yaşayan çeşitli türlerin 
belirli bir zaman içinde birbirlerini izleyerek ortaya çıkmaları.  
 
Sülfamid: Hücre öldüren. Bakterileri öldüren bir nevi kimyevî madde. 
 
Süspansiyon: Asıltı. Bir akışkan içinde yüzen sıvı parçacıkların oluşturduğu 
sistem.  
Şimio Terapötik: Uygun tedavi, zararsız tedavi. Canlıya zarar  vermeden,   
kimyasal maddelerle mikropları yok edici tedavi.   
 

---