229
115
120
125
130
söylerlerdi didükleri hemín bu maènÀdur ki luġÀt-i muótelifeden òalÀã oldılar
yigirmi sekiz kelime-i èArab ve çehÀr kelime-i diger ki ﺎﮔ اﮋ ﺎﭽ ﺎﭘ dur
otuz iki olur
eger bir kimse sÿ’Àl eylese eyitse ki sebeb ne oldı ki èÍsÀ a.s. eyitdi ki ben size
her ne kim söyledim remz ile ve işÀret ile söyledim uş yine gelem te’vílin beyÀn
(
N94b
) úılam ve ôÀhir eyleyem didi yaèní evvel geldüginde ôÀhir eylemedi
mÀniè ne (
H137a
) oldı dise cevÀb oldur ki evvel geldüginde ôÀhir eylemege
úudreti yoġ idi anuŋçün kim mecmÿè kelime otuz ikidür ve ol vaútde
otuz iki
kelimenüŋ maôharı degil idi bildi ki bir vaútde daòı bir maôharda ôÀhir olsa
gerek idi (
A140b
) otuz iki kelimeyle mütekellim olsa gerek idi tÀ òilúatüŋ
tamÀmı ve kelimenüŋ (
M145b
) tamÀmı ôÀhir ola baèdezÀn ôÀhir idebilür idi
çünki beyÀn òilúat-i kelime muúÀbilindedür èÍsÀ dilinde otuz iki kelime revÀn
degildi pes niçe ôÀhir eyleye èÍsÀya yigirmi dört kelime geldi MÿsÀya yigirmi
iki kelime geldi DÀvuda on sekiz kelime geldi Muòammede yigirmi sekiz
kelime geldi Ádeme otuz iki kelime geldi ve daòı İncílde gelmişdür ki èÍsÀ
èAõrÀnuŋ raóminde geldi gÿşt-mend oldı yaèní kelime-i ÒudÀyídür ki èibÀretdür
kelimetullahdan ki otuz ikidür insÀn maôharında èilm-i kelime peydÀ
eyledi otuz
iki pÀre gÿşt kisvetinde tÀ ki otuz iki kelimenüŋ èilmi ola pes kelime gÿşt-mend
olmış ola (
H137b
) ol ki Óaú taèÀlÀ buyurdı
5
ﻢﻬﻟ ﻪﺑﺷ ﻦآﻟﻮ ﻩﻮﺑﻟﺻ ﺎﻣﻮ ﻩﻮﻠﺗﻗ ﺎﻣو çün
beden kelimeye teşbíhdür ve úÀ’im maúÀmdur pes ol bedeni öldürdiler ol ki
èÍsÀdur kelimetullahdur ve rÿóullahdur anı kimse öldürmez tÀ delÀlet eyleye ki
kelime ölmez ve kelimeye mevt gelmez (
M146a
) Óaú taèÀlÀ
buyurur ki
114. hemín : hem yine N
115. kelime-i èArab : kelÀm-ı èArab H / çehÀr kelime-i diger : dört kelime daòı A
116. kimse : kişi N / sÿ’Àl eylese : sÿ’Àl itse M /eyitse ki : -H, N, M
117. kim : ki H, N
118. ve ôÀhir eyleyem : - H, M
119. mÀniè ne oldı : -A / oldı dise : oldı ki H
120. kim : ki N
122. tÀ òilúatüŋ : -M
123. idebilür : olabilür H / imdi çünki : çünki N
124. muúÀbilindedür : berÀberindedür N
125. yigirmi dört : yigirmi N
126. DÀvuda on sekiz kelime geldi : - N; DÀvuda daòı yigirmi
iki kelime geldi A, M
126-127. Muòammede yigirmi sekiz kelime geldi :-A
128. raóminde geldi : raóminde N
129. èilm-i kelime : èilm A, N, M
130. otuz iki kelimenüŋ : otuz ikinüŋ H, N, M
131. olmış ola : oldı H, M ; ola N
133. kelimetullahdur ve rÿóullahdur :-A
134. mevt gelmez : mevt olmaz H
230
135
140
145
150
155
6
ﻢﻬﻟ ﻪﺑﺷ ﻦآﻟﻮ ﻩﻮﺑﻟﺻ ﺎﻣﻮ ﻩﻮﻠﺗﻗ ﺎﻣو (N95a) ve Muóammed a.s.buyurur ki èÍsÀ ÀsmÀndan
gele kelimedür tÀ maèlÿm ola ki kelimeye merg revÀ degildür ol ki eydür ki
Mesíó Meryemden gÿşt-mend oldı bilmek gerekdür ki ne maènÀyadur meåelÀ
Óaú taèÀlÀ Úur’Ànda buyurur ki ﻪﺗﻣﻟآﻮ ﷲالوﺳر ﻢﻳرﻣ (
A141a
) نﺑا ﻰﺳﻳﻋ ﺢﻳﺳﻣﻟا ﺎﻣﻧا
7
ﻪﻧﻣ ٌ حور و مﻳرﻣ ﻰﻟا ﺎﻬﻳﻗﻟا ve èÍsÀ eydür ki ﻪﻗﻂﻧ ﺎﻧا ﻮ ﻪﺗﻮﺼ ﺲدﻗﻟا حور ﻮ ٌ ﺔﻳﻟذﻻا توﻗﻟا بﻻا
pes gerekdür ki èÍsÀ úavliyle naãÀrí úatında èÍsÀ nuùú ola ol vaútde kim èÍsÀ
Meryemden gÿşt-mend oldı anlaruŋ úavliyle èÍsÀda otuz iki kelime tamÀm yoġ
idi ki ol otuz iki kelime-i tÀmme ki èÍsÀ ve mecmÿè enbiyÀ ve MüselmÀn u
kÀfirÀn ol òilúat (
H138a
) üzerne ve ol endÀze üzerine ãÿret ü hey’et ü peyker
ùutmışlardur ve baèdezÀn Mesíóüŋ gelmekligi (
M146b
) èalÀmeti oldur ki
muãóaf-ı óayÀt ki yidi mühr ile mührlenmiş idi Mesíh anı aça andan ãoŋra
úurbÀn ola yidi boynuzlı úoç ãÿretinde mecmÿè melÀ’ike aŋa secde eylerler ve
daòı òalÀyıúı ÀsmÀnuŋ melekÿtne irişdüre ve daòı muòtelif luġatlerden úurtara
Şamèÿn kitÀbında şöyle gelmişdür ki èÍsÀ zamÀnında bir gice Şamèÿn düşinde
yidi boynuzlı úoç gördi ki bu úoç muãóaf-ı óayÀtı bir èaôím kürsi üzerinde úor
ve daòı oúır ve oúuduġından ãoŋra yidi mühr ile mührler ve daòı muãóaf-ı
óayÀtı (
N95b
) yidi boynuzlı úoç yudar andan ãoŋra bu yidi (
A141b
) boynuzlı
úoç úurbÀn oldı andan ãoŋra Şamèÿn bu düşi èÍsÀya geldi didi èÍsÀ a.s. eyitdi
Şamèÿn ol yidi boynuzlı úoç ki gördüŋ benün
didi ol yidi mühri ben açsam
gerek didi Muóammed ümmeti (
H138b
) ãÿretinde gelem ol muãóaf-ı óayÀtuŋ
(
M147a
) yidi mührini ben açam didi vaèd itdi andan ãoŋra enbiyÀ daòı şehÀdet
itdi eyitdi ki èÍsÀ benüm ümmetüm ãÿretinde gele benüm úıbleme namÀz úıla
didi ol yidi mühri ol boza muãóaf-ı óayÀtı oúıya didi
136. gele kelimedür : gelecekdür H
138. Óaú taèÀlÀ :-A
139. ﻪﻧﻣ ٌ حور و مﻳرﻣ : ﻩﺮﺧا مﻳرﻣ A / èÍsÀ eydür ki : ve Mesíó eydür A /ﻪﻗﻂﻧ ﺎﻧا ﻮ ﻪﺗﻮﺼ ﺲدﻗﻟا حور ﻮ :
ﻩﺮﺧاﻰﻟا A
140-141. èÍsÀ Meryemden : Meryemden èÍsÀ H, N
142. ol otuz iki kelime-i tÀmme ki :-A
143. kÀfirÀn : kÀfir A, H, M
144. ùutmışlardur : dutmışlardur N / gelmekligi : gelmekliġi H
145. mühürlenmiş idi : mühürlemişlerdi A
146. boynuzlı : boynuzlu H / aŋa : oŋa H / eylerler : eyleyeler H; eylediler N
149. yidi boynuzlı úoç gördi : gördi yidi boynuzlı úoç A
150. oúır ve oúuduġından ãoŋra : oúurdı ve andan ãoŋra A oúır ve oúıduúdan ãonra M
150-151. muãóaf-ı óayÀtı yidi boynuzlı úoç yudar : ol úoç bir daòı muãóafı yudar A ; muãóaf-ı
óayÀtı yudar H, M
152. oldı : olur A, N / andan ãoŋra : -A
153. boynuzlı : boynuzlu H,N / benün : benem N
154. gerek didi : gerekdür N /muãóaf-ı óayÀtuŋ : muãóaf-ı óayvÀnuŋ N
155. ben açam : açam A / òÀtem : òÀtemü’l-enbiyÀ A
156. eyitdi : - A, H, N
157. oúıya didi . oúıya N