ZəLİmxan yaqub seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

___________________Milli Kitabxana__________________
Axıb bu gün yasa gəlib,
Təbriz, Gəncə, Bərdə, Xəlil!
Könülləri yapanıydın,
Köhlənini çapanıydın.
Xəzinələr tapanıydın
Alındakı tərdo, Xəlil!
Könlümüzdə dünya vardı,
Səsimizdə ziya vardı.
Üzümüzdə həya vardı,
Aramızda pərdə, Xəlil!
Duman çatıq qaşım olsun,
Dəryalar göz yaşım olsun.
Qurban mənim başım olsun,
Sənin kimi mərdə, Xəlil!
Səni necə haraylayım,
Rzasanmı, Təbrizsənmi?
Təbriz əldən gedən gündən
Saralmış bir bənizsənmiş!
Sürdüyün bu dövran nədi,
Açdığın bu meydan nədi,
Başındakı tufan nədi,
Şahə qalxan dənizsənmi?
Ölən insan, uçan evdi,
Ömür sudu, əcəl devdi.
Ölüm səni nə tez sevdi,
Əzizlərdən əzizsənmiş!
Firəngizin göz yaşları
Xəzərmi görən, ay Xəlil?!
Bircə addım səndən ayrı
Gəzərmi görən, ay Xəlil?!

---

___________________Milli Kitabxana__________________
Ona qəbrin daşı yarmı,
Həsrət yükü daşıyarmı.
Həyat deyib yaşıyarmı,
Bezərmi görən, ay Xəlil?!
Axtarandı hər itirən,
Tapar sərvət, zər itirən.
Xəlil kimi ər itirən
Dözərmi görən, ay Xəlil?!
Xəlil Rza öldü desəm,
Ağzımda dilim qurusun.
Ağacda yarpağım yansın,
Budaqda gülüm qurusun.
Döyüşdə şiri yoxdusa,
Səcdəsi, piri yoxdusa,
Yurdun şairi yoxdusa,
Çəmənim, çölüm qurusun.
Xəlil Rza, elə çax ki,
Elə yandır, elə yax ki,
Sərt baxışla elə bax ki,
Qorxudan ölüm qurusun!
Sən deyirdin dəyirmanlar –
Gərək bizi üyütməsin.
Sevgimizə qənim olub,
Dərdimizi böyütməsin.
Yıxıldı yalançı miflər,
Heçə döndü qəlbi kiflər.
Nə təriflər, nə təltiflər
Ruhumuzu uyutmasın.
Xalqa sadiq olan kəslər,
İçində bir Vətən bəslər.

---

___________________Milli Kitabxana__________________
Bayquş səslər, buz nəfəslər
Əlimizi soyutmasın.
Gördün zülüm, çəkdin ağrı,
Sənsən xalqın yanan bağrı.
Sən qayıtdın xalqa doğru,
Kim qayıtmır, qayıtmasın!
Zaman-zaman torpağına
Gül səpərlər yaş yerinə.
Təmiz ruhun, pak nəfəsin
Yaz gətirər qış yerinə.
Can ağrılı, qulaq səsdə,
Ellər gəlir dəstə-dəstə.
Qardaş, bu gün qəbrin üstə
Dayanmışam daş yerinə.
* * *
Bu ağır həsrətdən sellərə dönüb,
Tökülən yaşlara qurbanam, Ustad!
Qalxan yumruqlara, enən əllərə,
Çatılan qaşlara qurbanam, Ustad!
Saralan üzlərə, solan gözlərə,
Bükülən bellərə, əsən dizlərə,
Nəmli kirpiklərə, ağ bənizlərə,
Küskün baxışlara qurbanam, Ustad!
Necə təmizlənim dərdin pasından,
Gözümüz açılmır xalqın yasından.
Atalı-balalı öz yuvasından
Perikən quşlara qurbanam, Ustad!
Keçirdin ömrünü tufan içində,
Min qada içində, min qan içində.
Tək bircə gecədə zindan içində
Ağaran saçlara qurbanam, Ustad!

---

___________________Milli Kitabxana__________________
Nisgil ürəkləri dağıdır, sökür,
Dərd ağır gələndə dağ da diz çökür.
Dəmində göylər də göz yaşı tökür,
Yağan yağışlara qurbanam, Ustad!
Bu ölməzlik hara, bu ölüm hara,
Heç kəs bu gedişdən geyməsin qara.
Fəxri xiyabanda fəxri məzara
Əyilən başlara qurbanam, Ustad!
23 iyun 1994
ŞERİMİZ
Zaman-zaman ömrə-ömür caladı,
Şeh nurundan saflıq əmən şerimiz.
Təbiəti bizə daş-daş tanıtdı,
Qızıl tala, yaşıl çəmən şerimiz.
Əslimizin, soyumuzun dilidi,
Yasımızın, toyumuzun dilidi.
Odumuzun, suyumuzun dilidi,
Odda yanan, qanda çimən şerimiz.
Könülləri otaq-otaq gəzəndi,
Dərdimizi bir baxışdan sezəndi.
Bayram günü gəlin kimi bəzəndi,
Dava günü kəfən geydi şerimiz.
Yük daşıyıb, yük apardı, yük atdı,
Öz ruhunu meydanlara tək atdı.
Qayaların ciyərinə kök atdı,
Palıd kimi dağda bitən şerimiz.
İtən yurdum, batan kəndim ağlayır,
Hecam, misram, beytim, bəndim ağlayır.

---

___________________Milli Kitabxana__________________
Gah Təbrizim, gah Dərbəndim ağlayır,
Yaralıdı bizim Vətən şerimiz.
Danılmazdı, həqiqətdi, doğrudu,
Nəsimidə bir üsyandı, ağrıdı.
Füzulinin köz-köz olan bağrıdı,
Vaqifdəki o gülbədən şerimiz.
Təmiz südü, halal kökü, saf andı,
Təriqətdi, şəriətdi, ürfandı.
Sabir adlı zəlzələdi, tufandı,
Qara bağrı zədən-zədən şerimiz.
Cavabıdı hər sualın, sorğunun,
Ahəngidi bu nizamın, qurğunun.
Göz yaşıdı Şəhriyarın, Vurğunun,
Öz dərdini dil-dil ötən şerimiz.
Vaxtdan-vaxta, andan-ana doğrudur,
Candan ruha, ruhdan cana doğrudur.
Yaranmışdan yaradana doğrudur,
Səs-sorağı haqqa yetən şerimiz.
6 mart 2005
PİR KİMİ BAXDIM
Gözəl üzlər, gül çöhrələr
gözəlləşdirdi dünyanı.
Alov saçan ürəklərə
odlu təndir kimi baxdım.
Yerində deyilən sözlər
şərəfim, şöhrətim oldu.
Yerinə düşməyən sözə
acı təhqir kimi baxdım.

---

___________________Milli Kitabxana__________________
Tanrıdan aldığı nuru
bol-bol insana payladı,
Hər kim ağsaqqal oldusa,
ziyarət, pir kimi baxdım.
Çox-çox arzulayan oldu,
az-az insanlara çatdı,
Ağsaqqala möcüzətək,
müqəddəs sirr kimi baxdım.
Özü haqdan, sözü haqdan,
ilhamı haqdan gələnə,
Sözdə Səməd Vurğun kimi,
sazda Şəmşir kimi baxdım.
Sevgi doldu ürəyimə
tək olan Allahım kimi.
Birliyinə baş endirdim,
birimə pir kimi baxdım.
Sazın-sözün meydanında
Zəlimxan heç qısılmadı.
Mən ona harda baxdımsa,
şir oğlu şir kimi baxdım.
14 noyabr 2004
ŞAİRLİK
Ətəklərin genişi, zirvələrin ucası,
Çinarların nəhəngi, palıdların qocası,
Qartalların uçuşu, qayaların haçası,
Yerin, göyün ləngəri məni şair elədi!
Sözünü, söhbətini şirin dedi, xoş dedi,
"Ömrün bircə anı da qoy keçməsin boş", - dedi.

---