Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
1
-
[
1
“ . ]
əl-Fiqhu ələl-məzahibil-ərbəə”, 4-cü cild, səh. 341,
(Təlaqın sayı bəhsində) ;
2
-
[
2
“ . ]
əl-Fiqhu ələl-məzahibil-ərbəə”, 4-cü cild, səh. 341;
(Təlaqın sayı bəhsində) ;
3
-
[
3
. ]
Hicrətin 1323-cü ilində dünyasını dəyişib ;
halda camaat arasında dayanıb buyurdu: Elə indidən - mən sizin
aranızda ola-ola - Allahın kitabı oyuncağınıza çevrilir ?
”!
Əbduh sözünü belə tamamlayır: “Bizim məqsədimiz təqlid
eliyən şəxslərlə mücadilə etmək, yaxud qazi və müftiləri öz
əqidələrindən daşındırmaq deyildir. Çünki onların çoxu
söylədiyimiz dəlillərlə tanışdırlar. Həmçinin kitablarda
mövcud olan hədislərdən xəbərdardırlar. Amma eyni halda da
onlar bu dəlillərin heç birinə etina etmirlər. Çünki onların
əqidəsi budur ki, Allahın kitabına və Peyğəmbər (s) sünnəsinə
deyil, əksinə öz əqidə və kitablarına əməl etməlidirlər
)1(
”.
Nəhayət Misrin qazilər məhkəməsi 1929-cu ildə bu hökmü ləğv
elədi
)2(
.Neçə il sonra əl-Əzhər Universitetinin rektoru və əhli-
sünnə məzhəbinin ən böyük ruhanisi mərhum Şeyx Məhmud
Şəltut belə fətva verdi: “Sayla verilən təlaq, məsələn: kişi öz
arvadına “sənə üç təlaq verdim” deyərsə belə bir təlaq yalnız
bir təlaq və “ric`i” (qayıdış təlaqı) hesab olunur
)3(
”.
Lakin ikinci xəlifə Ömərin fətvası və dörd məzhəbin əməli
qarşısında belə bir fətvaların və nəzəriyyələrin təsirli olması
üçün daha çox zaman ötüb keçməli, kor-koranə və təəssüb
üzündən olan təqlidlər kənara qoyulmalıdır.
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
9
. Əzizlərinin ölümündə ağlamağın qadağan olunması
İnsanın öz əzizlərinin vəfatı zamanı bu müsibətə kədərlənib
ağlaması bəşərin məhəbbətamiz duyğularındandır. İslam dini
əzizlərin vəfatı zamanı onlara ağlamağı qadağan etməmişdir.
Hətta Rəsuli-Əkrəmin (s) özü dünyasını dəyişənlərə xüsusilə
də din yolunda şəhadətə çatanlara ağlayırdı.
Lakin əsas mənbələrə görə ölülərə ağlamaq nədənsə xəlifə
səh:585
1
-
[
1
“ . ]
əl-Mənar”, 2-ci cild, səh. 381 və 387; (“Bəqərə” surəsi) ;
2
-
[
2
“ . ]
əl-Fətava”, 3-cü çap, səh. 305 (əl-Həlfu bit-təlaq) ;
3
-
[
3
“ . ]
əl-Fətava”, 3-cü çap, səh. 305 (əl-Həlfu bit-təlaq) ;
Ömərin xasiyyətilə uyğun deyildir. Öz əzizlərinin vəfatına
ağlayanlara ağlamağı ciddi şəkildə qadağan edir, əsa, çubuq və
bəzən də taziyanə ilə ağlayanların qarşısını alırdı.
Biz, burada “Səhiheyn” kitablarında Peyğəmbərin (s) ağlaması
barədə qeyd olunanları bəyan edəcəyik. Sonra isə bu iki
kitabdan və bəzi başqa mənbələrdə qeyd olunan xəlifə Ömərin
bu əməl qarşısında əksul-əməl göstərməsini nəzərinizə
çatdıracağıq.
1
.
َّیِبَّنلا َّنَأ َکِلاَم ِنْب ِسَنَأ ْنَع...
|
اَنْیَع َو مُهُربخ َءیِجَی ْنَأ َلْبَق ًادْیَز َو ًارَفْعَج یَعَن
.ِناَفُرْذَت ُه
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
Buxari Ənəs ibn Malikdən nəql edir: “Rəsuli-Əkrəm (s) Cəfər
və Zeydin şəhadət xəbəri Mədinəyə yetişməzdən qabaq,
gözlərindən yaş axa-axa özü onların ölüm xəbərini camaata
söylədi
)1(
”.
2
.
ْذَت ِللها ُلوُسَر اَنْیَع ْتَلَعَجَف ِهِسْفَنِب ُدوُجَی ُمیِهاَرْبِإ َو َکِلَذ َدْعَب ِهْیَلَع اَنْلَخَد َّمُث...ِسَنَأ ْنَع
َفِر
ِنا
ْبَع ُهَل َلاَقَف
اَهَعَبْتَأ َّمُث ٌهَمْحَر اَهَّنِإ ِفْوَع َنْباَی :َلاَقَف ؟ِللها َلوُسَر اَی َتْنَأ َو :ِفوَع ُنْب ُناَمْحَّرلا ُد
ِقاَرِفِب اَنَأ َو اَنُّبَر یَضْرَی اَم َّلاِإ ُلوُقَن َلا َو ،ُنَزْحَی ُبْلَقْلا َو ُعَمْدَت َنیعْلا َّنِإ :َلاَقَف یَرْخُأِب
َک
ِهاَربِإاِب
.ٌنوُزْحَمَل می
Buxari Ənəs ibn Malikdən nəql edir: “Peyğəmbərin (s) övladı
İbrahim can verəndə biz Peyğəmbərin (s) hüzuruna gəldik.
Onun gözlərindən yaş axdığını gördük. Əbdurrəhman ibn Ouf
soruşdu: Ya Rəsulullah sən də övladının müsibətində
ağlayırsan?! Rəsuli-Əkrəm (s) buyurdu: Yəbnə Ouf bu
ağlamaq rəhimliliyin və məhəbbətin nəticəsidir.
İbn Abbas deyir: Allahın Rəsulu (s) yenə də ağladı. Sonra
buyurdu: Göz yaşım axır və ürəyim də qəmlidir. Ancaq Allahın
razı olmadığından başqa bir şeyi dilimə gətirmirəm. Bu vaxt
buyurdu: İbrahim, biz sənin ayrılığına hüzünlüyük
)2(
”.
səh:586
1
-
[
1
“ . ]
Səhihi-Buxari”, 4-cü cild, “Əlamatun-nübuvvəti fil-
İslam” bölümü, “Kitabul-mənaqib”, hədis: 3431 ;
2
-
[
2
“ . ]
Səhihi-Buxari”, 2-ci cild, “Kitabul-cənaiyiz”, “Qovlun-
Nəbiy: Ənə bikə ləməhzun” bölümü, hədis: 1189 və 1241 ;