Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
Səhiheyn (Səhihi-Buxari və Səhihi-Müslimün) kitablarının
sənədləri;
-
Tövhid, səhiheyn kitabları baxımından;
səh:76
1
-
[
1
. ]
Bu kitabların əhəmiyyəti barədə bir az sonra
oxuyacaqsınız. Quran ayəsi qarşısında Allahın məkanı barədə
Əhməd ibn Hənbəl tərəfindən bir sıra şəxsi nəzər və hədislər
yazılmışdır. Bu barədə bir az sonra .
2
-
[
2
“ . ]
Hud” surəsi, 88-ci ayə ;
-
Nubuvvət, səhiheyn kitabları baxımından;
-
Xilafət, səhiheyn kitabları baxımında;
-
Səhiheyn, kitablarında müxtəlif bəhslər və hədislər;
Bunlar nəzərdə tutulmuş mövzulardır ki, Allahın köməyi ilə
tədricən əziz oxucularımıza təqdim olunacaq
)1(
.
səh:77
1
-
[
1
. ]
Qeyd etmək istəyirik ki, kitabın birinci cildində ancaq
beş mövzu barədə söhbət olunacaq. Qalan mövzular isə Allahın
köməyi ilə kitabımızın ikinci cildində xidmətinizə təqdim
olunacaq .
səh:78
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
Birinci hissə
İşarə
Məhəmməd İbn İsmail Buxari və Müslim İbn Həccac
Nişapurinin tərcümeyi-halları
səh:79
səh:80
1
. Buxarinin tərcümeyi-halı və onun yaşayış tarixi
Adı Məhəmməd, atasının adı İsmail, babasının adı isə
İbrahimdir. Ulu babsının adı Muğeyrə və üçüncü babasının adı
isə Cofidir. Künyəsi
)1(
Əbu Əbdullah, Buxari adı ilə
ləqəbləndirilmiş və tanınmışdır.
Doğulduğu və vəfat etdiyi tarix:
Məşhur və mötəbər qaynaqlara əsasən Buxari 194-cü ilin
şəvval ayında Buxara şəhərində dünyaya gəlmişdir. İbn
Xəlləkan və Xətib Bağdadinin söylədiyinə əsasən Buxarinin
üçüncü babası, yəni Cofi zərdüşt dininin nümayəndəsi olmuş
və bu dində də dünyadan getmişdir
)2(
.Buxari hicri-qəməri
tarixi ilə 256-cı ildə 62 yaşında Səmərqəndin Xərtəng kəndində
vəfat etmiş və elə oradaca torpağa tapşırılmışdır.
Buxarinin təhsilləri:
Buxari uşaq ikən atasını itirmiş, anasının himayəsində boya-
başa çatmışdır. On yaşından təhsil və elm öyrənməklə məşğul
səh:81
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
1
-
[
1
. ]
Bir növ ləqəbdir .
2
-
[
2
“ . ]
Vəfəyatul-əyan”, 3-cü cild, səh. 330; “Tarixul-Bağdad”,
2-ci cild; səh. 6 ;
olmuş və iyirmi yaşında öz təhsilini davam etdirmək üçün
vətənindən mühacirət etmişdir.
Onun elmi səfərləri:
Buxari hədis və elm aşiqi idi. Buna görə də səy edərək bütün
hədisləri toplamaqla məşğul olmuşdur. Elm öyrənmək üçün öz
ana vətəni Buxaradan mühacirət edərək müxtəlif şəhərlərə
gedir və o şəhərlərin hər birində bir müddət qalaraq elm
öyrənir, hədis yazır, elmi fəaliyyətə məşğul olurdu.
Fərid Vəcdi deyir: “Buxari səhih hədis toplamaqda çox
istedadlı, özünəməxsus zövqə malik idi. Bu zövq və istək onu
müxtəlif şəhərlərə səfərlər etməyə ruhlandırıb sövq etmişdir.
Buxari elm öyrənmək və hədis toplamaq üçün o vaxtkı İranın
Xorasan vilayətinə, İraqın müxtəlif şəhərlərinə, hazırki
Ərəbistanın Hicaz şəhərinə və Suriyanın Şam şəhərinə bir sıra
səfərlər
etmişdir. Bu şəhərlərin hər birində hədis
əzbərləyənlərlə görüşür və hədisçilərin məclislərində iştirak
edirdi. Onların ehtiyatlarından bəhrələnirdi
)1(
.”
İbn Həcər, Buxarinin özündən nəql edir ki, o belə deyirdi:
“Mən, hədis toplamaq və öyrənmək üçün iki dəfə Şama, Misirə
və Əlcəzirəyə, dörd dəfə Bəsrəyə səfər etmişəm. Altı il isə
Hicazda yaşamışam. Kufəyə və Bağdada çoxlu səfərlər
etmişəm. Belə ki, səfərlərimin sayı yadımda deyildir
)2(
.”
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
Buxarinin əsərləri :
Yazıçılar Buxarinin bir çox əsərlərinin olduğunu bildirirlər.
Bizə məlum olan mötəbər mənbələrə əsasən Buxaridən bir çox
mövzularda, o cümlədən hədis, rical, tarix və s. elmlərdə on
yeddi cild kitab qalmışdır. Sünni məzhəbinin alimləri arasında
səh:82
1
-
[
1
“ . ]
Dairatul-maarif”, 2-ci cild; səh. 56 ;
2
-
[
2
“ . ]
Hədyus-sari”, 2-ci cild ;
Buxarinin əsərləri özünəməxsus əhəmiyyətə malikdir və nəzər
diqqəti cəlb edir. Onların nəzərində onun ən mühüm əsəri
“Səhih”, ya “Əlcameus-səhih”- adlı əsəridir. Sünni məzhəbi
arasında “Səhihi-Buxari” əsəri kimi əhəmiyyətli sayılan başqa
bir əsər çox az tapılar
)1(
.
Buxarinin təəccüb doğuran fətvaları:
Buxaridən çoxlu təəccüb doğuran fətvalar nəql olunmuşdur.
Onlardan bir neçəsini burada qeyd edirik:
1
. O, gəlin və qadınların yad kişilər olan məclisdə xidmət
etmələrini doğru və icazəli bilir.
2
. Qadınların öz kişi nökərlərindən və başqalarının
nökərlərindən bədənlərini örtməsini lazım bilmir.
Dostları ilə paylaş: |