20 oktyabr - Z
əngilan şəhəri günü ilə əlaqədar
-
Qafqazın Rusiya tərəfindən işğalından sonra aparılmış inzibati bölgü
. XIX
əsrin
əvvəllərində Qafqazın Rusiya tərəfindən işğalından sonra aparılmış yeni inzibati ərazi bölgüyə əsasən
Z
əngəzur qəzası Gəncə quberniyasına tabe edilib, Sisyan, Qafan, Mehri, Zəngilan, Qubadlı və Laçın
buraya daxil olunub;
-
Tarixi fakt.
1920-
ci ilin 28 aprel işğalından sonra bolşeviklərin köməyi ilə qədim türk torpaqları
hesabına ilk dövlətlərini quran ermənilər Zəngəzur qəzasını işğal ediblər.
Bu zaman bolşevik
Rusiyasının təkidi ilə Zəngəzur Azərbaycanın əlindən alınaraq, Ermənistana birləşdirilib.
Nəticədə,
q
əzanın yuxarı hissəsi Ermənistanın, Laçın, Qubadlı və Zəngilan bölgələri isə Azərbaycanın tərkibində
qalıb;
-
Rayon
ərazisində yerləşən onlarla milli və dini-tarixi abidələr.
Rayonda
çöküntü
suxurlarından başqa, vulkanik materiallar - yura, təbaşir çöküntüləri yayılmışdır. Ərazidə bir sıra faydalı
qazıntılar - tikinti daşı, qızıl yatağı, qara mərmər yatağı, əhəng xammalı, susuzlaşdırılmış soda üçün
əhəng daşı vardır. Rayon ərazisindən 4 çay keçir: Araz, Oxçuçay, Həkəri və Bəsitçay;
-
Rayonun coğrafiyası
. Z
əngilanın ərazisi şərqdən Həkəri çayından Mehri dağ silsiləsinə qədər
olan
ərazini əhatə edir. Şimaldan Qubadlı, Şərqdən Cəbrayıl rayonu, cənubdan Araz çayı boyunca İran
İslam Respublikası, qərbdən isə Ermənistanın Mehri və Qafan rayonları ilə həmsərhəddir;
-
Rayonun infrastrukturu.
Rayon respublikanın dağətəyi ərazisində
yerləşməklə iqtisadi
c
əhətdən əsasən kənd təsərrüfatı
istiqamətli olmuş, 29
kolxoz-sovxozu, 1 arıçılıq təsərrüfatını, 4
kooperativi v
ə 3 kəndli-fermer təsərrüfatını əhatə etmişdir. Ərazisində 21 dəmiryol müəssisəsi və 6
d
əmir yol vağzalı fəaliyyət göstərirdi;
-
Rayonun işğalı.
Füzuli v
ə Cəbrayıl rayonları işğal olunduqdan sonra zəngilanlılar 67 gün tam
mühasir
ə şəraitində ermənilərlə vuruşdu. 25-29 oktyabr 1993-cü ildə Zəngilan rayonunun əhalisi son
anad
ək vuruşaraq, 235 nəfər şəhid və itkin verərək Araz çayını keçmiş, İran İslam Respublikasının
ərazisi ilə keçərək Azərbaycanın 43 rayonunda müvəqqəti məskunlaşmışlar;
-