2
Mündəricat
Abreviatura
1.
Giriş
1.1.
Layihənin məqsədi
1.2.
SEQ haqqında
1.3.
SEQ üzrə pilot layihə haqqında
1.4.
Hesabatdan əvvəl
SEQ prosesi
2.
SEQ Hesabat sənədinin xülasəsi
3.
Hüquqi və instutsional baza
3.1.
SEQ üzrə hüquqi baza
3.2.
Milli ətraf
mühit qanunvericiliyi
3.3.
Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələrindən istifadə üzrə əsas hüquqi baza
3.4.
Ətraf mühit məsələləri üzrə əlaqədar qurumlar
4.
“Alternativ və Bərpa olunan Enerji mənbələrindən istifadə üzrə Dövlət Strategiyası 2015-
2020”
4.1.
Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələrindən İstifadə üzrə Dövlət Agentliyi
4.2.
Azərbaycan Respublikasında ABEOM-dən
istifadə fəaliyyəti
4.3.
“Alternativ və Bərpa olunan Enerji mənbələrindən istifadə üzrə Dövlət Strategiyası
2015-2020”
4.4.
“Strategiya” üzrə 2015-2020-ci illər üzrə planlaşdırma
4.5.
“Alternativ və Bərpa olunan Enerji mənbələrindən istifadə üzrə Dövlət Strategiyası
2015-2020”-in digər planlaşdırılan strateji sənədlərlə əlaqəliliyi
5.
SEQ üzrə qiymətləndirmə metodologiyası və alternativlərin təhlili
5.1.
SEQ üzrə qiymətləndirmə metodologiyası
5.2.
SEQ prosesində çatışmazlıqlar və yanaşmalar
5.3.
SEQ-in təklif olunan əhatə dairəsi
5.4.
SEQ-in hədəfləri ilə Strategiya hədəflərinin uzlaşdırılması
5.5.
Alternativlər
6.
Ətraf mühit və insan sağlamlığının cari vəziyyəti və Strategiya üzrə təsirlərin analizi
6.1.
İqlim və iqlim dəyişmələri
6.2.
Atmosfer havası
6.3.
Biomüxtəliflik, flora və fauna
6.4.
Su
6.5.
Torpaq
6.6.
Landşaft
6.7.
Maddi-mədəni irs
6.8.
Tullantıların İdarəolunması
6.9.
İnsan sağlamlığı
3
6.10.
Sosial-iqtisadi vəziyyət
7.
Xəzərin ekoloji problemləri
8.
Strategiya hədəfləri üzrə Təsirlərin Qiymətləndirilməsi
9.1.
Qiymətləndirmə cədvəli
9.2. Strategiya hədəfləri və qiymətləndirmə nəticələri üzrə təkliflər
9.
Əlavələr
10.
İstifadə edilən ədəbiyyat
4
Abreviatura
ETSN – Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi
ABEMDA – Alternativ və Bərpa olunan Enerji Mənbələri
üzrə Dövlət Agentliyi
ABEM - Alternativ və Bərpa olunan Enerji Mənbələri
Aİ – Avropa İttifaqı
BMT AİK (UNECE) – Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Avropa İqtisadi Komissiyası
BMT SİT (UNIDO) - Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sənayenin İnkişafı Təşkilatı
BMT İP (UNEP) - Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnkişaf Proqramı
DEE – Dövlət Ekoloji Ekspertizası
EaP Green Proqramı – Şərq Tərəfdaşılığı ölkələri üçün Yaşıl İqtisadiyyat Proqramı
SEQ- Straetji Ekoloji Qiymətləndirmə
ƏMTQ- Ətraf Mühitə
Təsirin Qiymətləndirilməsi
KSES – Kiçik Su Elektrik Stansiyası
GES – Günəş Elektrik Stansiyası
KES – Külək Elektrik Stansiyası
5
1.
Giriş
1.1.
Layihənin məqsədi
Bu Hesabat
“Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələrindən İstifadə üzrə Dövlət Strategiyası
- 2015-2020” layihəsi (bundan sonra “Strategiya”) üzrə həyata keçirilən Strateji Ekoloji
Qiymətləndirmənin nəticələrini əks etdirir.
Bu mərhələdə əsas məqsəd Strategiyanın icrasının ətraf mühitə və insan sağlamlığına potensial əsas
təsirlərin qiymətləndirilməsi, eləcə də nəticələrə uyğun önləmə, yumşaltma tədbirlərinin müəyyən
edilməsindən ibarətdir.
Aidiyyatı qurumlarla və ictimaiyyətlə müzakirələrin və məsləhətləşmələrin nəticələri bu Hesabata
daxil edilmişdir.
1.2.
Strateji Ekoloji Qiymətləndirmə (SEQ) haqqında
Hazırda SEQ üzrə
Avropa Direktivi 42/2001/EC, eləcə də
BMT AİK-in SEQ üzrə Protokolu vacib
hüquqi
baza rolunu oynayır.
SEQ Protokolu BMT AİK-in Transsərhəd Konteksdə Ətraf Mühitə
Təsirin Qiymətləndirilməsi üzrə Konvensiyasının (Espoo Konvensiyası) Tərəflərinin 21 may
2003-cü il tarixdə
Kiyev şəhərində keçirilmiş növbədənkənar “Avropa üçün Ətraf Mühit”
Konfransında imzalanmış,
10 iyul 2010-cu il tarixdən qüvvəyə minmişdir.
Hər iki sənəddə SEQ
anlayışı və proseduru uyğun təsvir edilmişdir.
SEQ təklif olunan plan, proqram
və digər strateji sənədlərin potensial ekoloji təsirlərini ilkin planlaşdırma mərhələsində təhlil etmək və
nəticələrinin qərar qəbulu prosesinə inteqrasiyası məqsədilə həyata keçirilən sistemli və önləyici
prosesdir. SEQ planlaşdırma və ilkin mərhələdə strateji qərarların qəbulu zamanı ekoloji problemlərin
və davamlı inkişaf prinsiplərinin nəzərə alınması üçün zəruri qiymətləndirmə üsuludur.
SEQ və
Ətraf mühitə təsirin qiymətləndirilməsi (ƏMTQ) prosesinin bir sıra ümumi “kökləri” olub,
SEQ mənşəcə ƏMTQ prinsip, proses və prosedurları əsasında formalaşdırılmışdır. Lakin ƏMTQ-dən
fərqli olaraq SEQ daha çox ilkin planlaşdırma səviyyəsində strateji sənədlərin işlənib hazırlanması
mərhələsini əhatə edib, strateji qərarların qəbulunda, eləcə də növbəti mərhələlərdə (layihələndirmə
mərhələsində) ekoloji və davamlı inkişaf məsələlərinin nəzərə alınmasına imkan yaradan baza rolunu
oynayır (
Bax Cədvəl 1).
Ümumilikdə SEQ-in tətbiqi aşağıdakı məsələlər baxımından yararlı hesab edilir:
●
Strateji sənədlərin hazırlanması keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması
●
Strateji qərarların qəbulu prosesinin effektliyinin və şəffaflığının təmini
●
Ətraf mühitin idarəolunmasının gücləndirilməsi, ətraf mühitin mühafizəsinin
səmərəli təşkili və
davamlı inkişafın təmin edilməsi
●
Böyük xərclərlə nəticələnən strateji qərarlar üzrə məsrəflərin öncədən qarşısının alınması
●
Planlamada yeni imkanların müəyyən edilməsi və gələcəkdə tətbiq edilməsini