Elmar Şahbazov Otaq y oldaşım Pint I
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Elmar Şahbazov Otaq yOldaŞım Pinti
| Kənd mühitində böyümüş Kənan Bakı şəhərindəki universitetlərin birinə qəbul olur. Elə birinci kursda ikən Arzu adlı qrup yoldaşından xoşlanmağa başlayır. Arzuya sevgisini açmaq istəyən Kənan qrup yoldaşları ilə birgə film izləmək üçün sinemaya gedir. Orda gördüyü mənzərə ilə qıza olan hisslərini gizli saxlamağa məcbur qalır. Bu mənzərə ilə onun qəlbində Arzuya qarşı olan sevgisinin yerini nifrət hissi alır. Kənan qarşılaşdığı hadisəni unutmaq üçün düşünül məmiş addımlar atır... dəyişik yollara girir. İkinci semestr zamanı danışıq klubunda Günay adlı bir qızla tanış olur. Onunla sevgi münasibətləri yaşayaraq Arzunu unutmağa çalışan Kənan qısa müddət də olsa xoşbəxt olmağı bacarır. Və nəhayət, yaşadıqlarından sarsılmış qəhrəman məhv olmuş sandığı arzularına yetə bilir... Elmar Şahbazov Otaq yOldaŞım Pinti Bakı, Qanun Nəşriyyatı, 2016, 128 səh., 00 tiraj Redaktor: Ceyran Abbasova ISBN 978-9952-36- © Qanun Nəşriyyatı, 2016 © Aslan Quliyev, 2016 Qanun Nəşriyyatı Bakı, AZ 1102, Tbilisi pros., 76 Tel: (+994 12) 431-16-62; 431-38-18 Mobil: (+994 55) 212 42 37 e-mail: info@qanun.az www.qanun.az www.fb.com/Qanunpublishing 5 Yuxu S alam, dostum, necəsən? Yaxşı olmağını arzula yıram. Artıq bir neçə saniyədir ki, əlində tutdu ğun bu kitabın əsas mövzusuna keçməzdən öncə sənə bəzi şeylər demək istəyirəm, bu dediklərim yalnız sənin və mənim aramda qalacaq. Başqa kimsə bilməyəcək. Elə sanma ki, zarafat eləyirəm. Zarafat elədiyimi unut. Çünki zarafat eləmirəm. Bilirsənmi, niyə belə yazıram? Deyim niyə, sən də bil. Mən kitab yazıram, bunu bir çox ları oxuyur, bu doğrudur. Amma indi əsas olan sənin oxumağındır, sənin oxumağının fərqi olacaq. Bəs fərqi nə olacaq? Bax, dostum, fərqi o olacaq ki, bu kitabı SƏN oxuyursan. Burada əsas məsələ budur. Sənin oxumağın dır. Bunları çoxları oxuya bilər, amma hər kəs sənin kimi anlaya bilməz, yəni sənin anladığını anlaya bilməz. Hər kəs eyni deyil həyatda, anlayışlar da eyni ola bilməz. Belə ki, sən hər kəsin anladığından fərqli anlayacaqsan. Bunu da deməliyəm ki, sən fərqlisən. Dünyada heç kəs eyni olmur, hətta əkizlər belə. Bu əsasdan da, həqiqətən, sən fərqlisən. Bunu qəbul etməyini istəyirəm. Hə, dostum, sən fərqlisən. Gördüyün obyektlər var ha, ətrafında olan hər şey, bax, nə görürsən? Nə var yanında? Əlində tut duğun kitab, olduğun yer, gördüyün bu dünya, bu kai nat sənin üçün var, sənin üçün yaranıb. Dinlə, dostum, 6 bu dünyada baş verən hər şey sənə görədir. Hər şeyin səbəbkarı sənsən. Bu şəhər, bu ölkə, bu dünya, bütün kainat, aləm sənin düşüncələrinin əksidir, həyatda, dün yada nə baş verirsə, onlar sənin düşüncənin bir parçası dır. Yaxşı, ya da pis – onların hamısı sənlikdir. Onlarda və bütün olanlarda sənin payın var. Səncə, dünya necə bir yerdir? Yaxşı, yoxsa pis? Əgər dünya və yaxud da dünyan yaxşı bir yerdirsə, sən yaxşı birisən. Əgər bura da, hətta bu kitabda da xoşuna gəlməyən nələrsə varsa, bax onların da günahkarı sənsən. Bir deyim var, ehtimal ki, artıq bu deyimi eşitmisən, amma mən yenə də sənin üçün onu xatırladım: “Dünyanı düzəltmək istəyirsənsə, özündən başla!” Həqiqətən də gözəl və doğru deyim dir. Ətrafında xoşa gəlməyən bir şeylər baş verirsə, bu səndən asılı deyil fikrini daha düşüncəndən çıxar, o fikri elə bir yerə at ki, bir daha nə sən, nə də bir kimsə tapa bilsin. Bunları sənə ona görə deyirəm ki, daha bir şeylərin fərqinə var və dünyanı, kainatı düzəltməyə başla, dünya sənin düşüncələrindədir. Ümid edirəm ki, istiqamət verməyə çalışdığım yolda hərəkət edəcək və bu yolboyu gördüklərindən, qarşılaşdıqlarından nəticə çıxaracaqsan. Bir də bunu deyim ki, “nə eşitdiklərinə, nə də gördüklərinə”, aşkar həqiqətə söykənmədən, vicdan məhkəməsinin doğrulamadığı qərarlarla nəticə çıxarıb hərəkət etmə, inanma. *** Məncə, bu qədər bəsdir marketinqçilər sayağı yaz dıqlarım, ya da bəzi psixoloji kitablar kimimi yazmalı 7 idim? Hər nə isə... Başqa kitab yazmağa fürsətim olar sa, bəlkə o zaman belə fikirlərdən yazmağı düşünərəm. Daha keçək əsərimizə. Haradan başlayaq, dostum? Heç özüm də haradan başlayacağımı dəqiqləşdirməmişəm. Gəl belə edək: səni səmaya çıxaracağam. Hə, indi bir düşün, səmada olduğunu düşün. Heç bir şeyə tutunma dan səmada qaldığını düşün. Yüksəklərə get, zülmətə sarı. Qaranlıq boşluqda heç bir şeydən asılı olmadan eləcə orada durmusan. O sonsuzluqdan Yer kürəsinə baxırsan, doğrusu, sonsuzluqda deyil, amma boş ver və düşünməyə davam elə. Tam səssizlik və görmədiyin qədər yalnızsan. Bu qədər bəsdir, məncə, orada çox qal mağını istəmirəm, havasız yerdir, ölməyini istəmərəm, çünki yazdığım kitabı oxuyub bitirməlisən. Aşağıya gəl, dünyaya tərəf. Asiya qitəsinin harda olduğunu bilirsənmi? Bu qitədə dünyanın ən böyük gölü olan Xəzər dənizi var. Ona çox böyük olduğundan dəniz deyirlər. İndi sən Xəzər dənizinin qərb sahillərinə tərəf bax. Hə, dostum, səmadan Xəzər dənizində dimdik kimi görünən o torpaq sahəsi Abşeron yarımadasıdır. Səmadan astaasta ora yaxınlaş, Bakıya gəl. Ah, uça bilsəydik, nə gözəl olardı, hər yerə uçaraq gedərdik, sən də xəyalən uç. Hardasan indi? De, sənə istiqamət verim, məni tapa biləsən. Daha burada dayanaq, çünki özüm də bezdim. Səni Bakıya ona görə gətirdim ki, oxudu ğun bu əsəri yazdığım zaman necə bir yerdə yaşadığı mı biləsən. Mən doğmaböyümə bu şəhərdən deyiləm, mənim üçün bura qərib diyardır. Burada ailəmdən, yaxınlarımdan, bir çox dosttanışlarımdan uzaqdayam. 8 Respublikamızda olan əksər ali təhsil müəssisələri Bakı şəhərində yerləşir və mən həmin müəssisələrin birində tələbə olduğum üçün burada yaşayıram. “Otaq Yol daşım Pinti” adlandırdığımız bu kitabda da sənə Bakı şəhərində yaşadığım tələbə həyatından bəhs edəcəyəm. Sənə bu adla bir sıra əhvalatları danışacağam. Sən də bəlkə tələbəsən, bəlkə də olmusan, bəlkə də olacaqsan, bəlkə də... bəlkə də... bəlkə də... sıranı artırmaqla da vam edə bilərəm. Amma onu da bilirik ki, hər il dünya əhalisinin 34 faizi universitet həyatına qədəm qoyur. Geridə qalan 9697 faiz insansa bakalavr təhsilindən müxtəlif səbəblərdən məhrum olur. Tələbə həyatı yaşa yanlara “Otaq yoldaşım Pinti” bir xatirə olacaq, tələbə həyatı yaşamayanlar üçünsə tələbəlik necə bir hissdir, tələbəlik necə keçir, ən azından mənim gördüyüm bu caqdan görsənən mənzərəni təsvir etməyə çalışacağam. Mövzuya keçməmişdən öncə onu da deyim ki, mənim üçün tələbəlik qarın ağrısından sonra unitazda gördü yünüz şeydir. Lakin etiraf edim ki, çox gözəl tərəfləri də var. *** Mən bu şəhərdə bir çoxları, bəzi dostlarım kimi kirayə evdə yaşayıram. Artıq neçə kirayə ev dəyişdiyimin sayını unutmuşam. Ürəyim sıxılır, dəyişiklik yaşamaq istəyirəm. Nəticə olaraq da kirayələrdə gəzirəm. Bu dəfəki kirayə evi Qaraçuxurda tutmuşam – Qaraçuxur qəsəbəsində. Yeni yaşamağa başladığım bu kirayə evdə qəribə hadisələr baş verir. Artıq qorxmağa başlamışam. Bu gün bu zibil məni boğacaq və öldürəcək deyə ya 9 man qorxuram. Ruhlara inanırsanmı, dostum? Saysız insan inanır. Mən səni əmin edə bilərəm ki, burada baş verənlərin ruhlarla heç bir əlaqəsi yoxdur. Məni boğacaq və öldürəcək dediyim şey isə qazdır. Burada hardansa qaz sızıntısı baş verir. O gün hamamda əlimi yuyanda qapı gurultu ilə açıldı. Bunun qaz sızıntısından olduğu nu sezmək elə də çətin deyildi. Beləcə, məlum oldu ki, sızıntı haradandır. Bu gurultularpartıltılar hamamda suyu qızdırması üçün istifadə edilən qızdırıcıdan sızan qazla olurmuş. Mən sızıntı barədə ev sahibi ilə danış maqdan yorulmuşam, ev sahibi isə “axşam düzəltdim” deməkdən yorulmayıb. Artıq belə hadisənin 3 dəfə şahi di olmuşam. Onlardan biri daha qorxulu idi. Yaxınlarda evi dəyişmək fikrindəyəm. Mənim qorxularıma baxma yaraq, olanlar əsərin qəhrəmanının, otaq yoldaşımın qulağına da deyil. Sanki içində zərrə qədər də qorxu yoxdur. Otaq yoldaşımla yeni dost olmuşam. Onunla bu il fevralın ortalarında tanış olmuşam. Doğrusu, heç adı nı da dəqiq bilmirəm. Mən ona “Pinti” deyə səslənirəm, həmişə də belə deyəcəyəm. Çünki o həqiqətən də pin tidir, həm də bu ad onun görünüşünə çox yaraşır. O Pinti var ha, kirayə pulu vermir, yemək bişirmir, qab yumur, qısası, heç nə etmir. Haqqına girməyim, etdiyi bir şey var. Bəy Pinti bütün günü yatmaqla məşğuldur. Onu tapmaq istəsən, bizim kirayə evdə, yataqda tapa bilərsən. Danışan biri deyil, susmağı seçib. Bəlkə də lal dır? Elə bil onu kimsə söyüb danışarsa deyə. Mən bu Pinti ilə birlikdə öz evimdən, ailəmdən, dostlarımdan 10 uzaqda qalmaqdan bezmişəm artıq. Pinti həyatımda hər şey sanki təkrartəkrar baş verir. Hər gün eyni yerə getgəl, yemək bişir, yemək ye, qabları yu, paltarı yu, yudunsa, ütülə – günlük təkrar, həftəlik təkrar, aylıq təkrar, həqiqətən sıxıcıdır. Heyif deyilmi evdə?! Hazır layıb çağırırlar, bir az naz edib sonra gedirsən minnətlə hazır yemək yeməyə. Yeyib bitirdikdə qablara da əlin dəymir, hazıra nazirsən yəni. Nazir olduğum vaxtlar ya dıma düşdükcə kədərlənirəm lap. İndi kirayə qaldığım yerdə bir otaq mənə məxsusdur. Mətbəx kimi adlan dırılan yerisə kirayə qonşumla bərabər istifadə edirik. Həmçinin hamamtualet də bu cür. Mənim kirayə ota ğım qızcığaz otaqları kimi çəhrayı rənglə rənglənmiş, bir pəncərəli, bir yataq və stoldan əlavə əşyaların sığ mayacağı qədər kiçikdir. Bu çəhrayı divarlar arasında həyatla mübarizə aparıram, dostum. Gündə bir dəfə yemək yeyirəm, o da mədəmin ağrısından. Ac qalmağım yeməyə bir şeyin olmadığından deyil, yemək bişirməyə, həm də yeməyə ərindiyimə görədir. Yemək bişirmək, qarına ötürmək bir yana qalsın, yedikdən sonra tualetə getməyə də ərinirəm. Elə ən xoşuma gəlməyən şeylərdir – yemək ye, tualetə get, yemək ye, tualetə get. Təkrar təkrar eyni şeyləri nə qədər etmək olar? Bir ömür, bir ömür boyu tualet yollarında vaxt itirmiş olacağıq. Qa rınla tualet məsələsinin bir çarəsi olaydı kaş. Bu barədə az da olsa fikirləşdim, amma bir çarə tapmadım. Hin distanlı Prahlad Janidən 1 savayı fəhlədən liderə hər kəs çarəsiz halda tualetin yolunu ölçəcək. 1 Prahlad Jani – 70 ilə yaxındır yemək yeməyən və su içməyən hindistanlı yoqdur. 11 Dostum, artıq dərsin vaxtı yetişib. Gəl birlikdə gedək, səni Akademiyamıza aparım. Məncə, getmək istəyərsən. Səni dostlarımla tanış edəcəyəm. İndi paltar larımı geyinirəm, mənə tərəf baxma. Axı sən naməh rəmsən. Aynaya baxır və bir yaraşıqlı oğlan görürəm, bax, o yaraşıqlı mənəm. Yenə çox danışdım, vaxt gedir. Gedək dayanacağa, ayaqqabılarım da yaman kirlənib. Siqaret çəkirsənmi? Ən yaxşısı çəkmə, mən sənin əvəzinə çəkirəm. Ətrafı şüşə ilə örtülü dayanacağımız da gözləyək bir az, aha, avtobus gəlir, gəl minək, yol pulu mənlikdir. Dostum, belə getmək bezdirib məni. Dünən təpilitıxılı avtobusda sürücü: “ortaya keçin, yer var”, – deyirdi. Mən də əsəbi halda: “Hara keçək? Yer var? Üstüstə çıxaq? Ya ələ salmısız milləti?” – dedim. Bəziləri buna gülür, sürücü ilə konduktor isə tərstərs mənə baxırdı. Sağ olsunlar: “Düz deyir də, milləti yığ mısız ağızağıza, yer var? Hara keçək?” – deyərək bəzi əsəbi sərnişinlər dəstək vermişdilər mənə. Sürücü sus maq bilmir: “Elə isə taksi ilə gedin, minməyin avtobusa” – deyə bu cür sözlərlə davam edirdi. İkiüç gün əvvəl elə danışan bir avtobus sürücüsü var idi. Səbri tükənmiş sərnişinlərdən biri salıb aşağı it balası kimi çırpdı. Qadın uşaq bilmədən birbirlərini söyürdülər. Başım qarışıb danışmağa, artıq çatırıq. “Qarşıdakı dayanacaqda sax layın, bir zəhmət”. Dostum hazırsanmı? Daha çatmışıq. Gəl, gəl, utanma. Amma astaasta yeriyək. Tələbələrdən xoşuma gələn bir qız var, arxamızca gəlir, izin verək bizə çatsın. Dostum, sən kimisə sevmisənmi heç? Bilirsənmi sevgi necə bir hissdir? Mən o qızı hər görəndə sinəmdə 12 qığılcımlar uçuşurmuş kimi bir hiss yaranır içimdə, ürəyim sürətlə çırpınmağa başlayır, ayaqlarım özünü itirir, beləcə, özümü itirirəm. Ona onu sevdiyimi demək istəyirəm, onun adı Arzudur. O, həqiqətən də mənim üçün arzudur. Arzunun çox gözəl parlaq gözləri, kiçik dodaqları, ortadan ayıraraq, belinə tökdüyü qəhvəyi rəngə çalan saçları, şipşirin təbəssümü var. – Salam, Arzu, necəsən? – Yaxşıyam, Kənan, sən necəsən? – Mən də yaxşıyam, çox sağ ol, bu mənim dostum dur... – Kim sənin dostundur? – Eee... heç, heç, çaşdım, dərslər necə gedir? – Yaxşıdır, səndə necədir? Gecikirik, dərsə gedək... – Hə, sən get, mən də bir azdan gələcəyəm, hələlik. Ah, dostum, Arzu mənim dəli olduğumu düşünəcək. Ona səni göstərmək istədim, unutmuşdum, sən yal nızca bu kitabı oxuyursan və səni yalnız mən görürəm. Gedək, gedək. Sağ tərəfə bax, orada siqaret çəkənlər mənim dostlarımdır, sağdakı Zamin, onun yanındakı Fəxrəddin, soldakı Mehman, siqaret çəkməyən isə ada şım Kənandır. Aramızda bircə adaşım siqaret çəkmir. Kənan bizdən siqaret almasa da, heç çəkməsə də, ondan siqaret pulu almaq istəyirik. Çünki biz siqareti filtrindən azaz çəkirik, o isə havadan bizim çəkdiyimizdən çox çəkir. Pulumuzu da vermir. Dostum, sənlə belə birlikdə gəzsək, çox yazmalı ola cağam, ən yaxşısı sən get, yat, bundan sonra nələr oldu ğunu mən sənə danışacağam. 13 *** Hə, dostum, inanmıram yatasan, yəqin ki, oxu maqda davam edirsən. Bəlkə də yatmışdın, bilmirəm, amma onu bilirəm ki, hazırda oxuyursan. İndi sən 56 saat keçdiyini fərz elə, elə düşün ki, sən mənim yaşadı ğım kirayə evdəsən, mən də Akademiyadan evə qayıt mışam və yenə də söhbətimizə davam edirik. Ah, dos tum, düşünmək çox gözəldir, məhdudiyyətsizdir. Bizim əlimizdən çox şeyimizi ala bilərlər, amma düşüncəmizi heç vaxt ala bilməzlər. Düşün ki, əsərimin içindəsən, biz evdəyik, xəyalən, otaq yoldaşım Pinti bax gör, nə edir? Hər zamankı kimi, o yatmağındadır: “Hey, Pinti, mən gəlmişəm, oyan, tük yığını, az yat”. Boş ver, dostum. Söz verdiyim kimi, bu gün Aka demiyada nələr oldu, danışım. Deməli, dərsdə Arzu yanımda oturmuşdu. Elə həyəcanlanmışdım ki, ürəyim yerindən çıxacaqmış kimi çırpınırdı. Onu çox sevirəm, evlənəcəm onunla. Hə, bu gün mənim prezentasi yam var idi. Mövzu “qəsdən iki və ya daha çox şəxsin öldürülməsi, Cinayət Məcəlləsi maddə 120.2.7.”dən. Yaraşıqlı olduğum kimi müdrik və çox səlis dərs da nışmağım var. Belə ki, həmin təqdimatımdan 9 bal al dım, məni təbrik elə. Akademiyada olanlardan bir şeyi nəzərə almasaq, demək olar ki, günüm yaxşı keçdi. Nəzərə almayacağımız şey dərsdə mədəmin zurna çal masıdır. Daha xəcalətimdən nə edim, bilmirdim. Başına gəlməsin. Özümü əzibbüzürdüm, gah qarnımı sıxır, gah da qarnıma hava alaraq şişirdirdim ki, səs çıxmasın. 14 Yenə də düzəlmirdi ki, düzəlmirdi, elə bil zibilə tütək veriblər. Elə ki səsi eşidirdim, başqaları da eşitməsin deyə başlayırdım danışmağa. Amma hər dəfə də nəsə bəhanə edib danışmaq olmur axı. Həm səsin nə vaxt çıxacağını bilmək olmur, həm də dərsdə çox danışdığı ma görə az qalmışdı ki, müəllim sinifdən çıxarsın məni. Ən çox utanıb, pis olduğum isə Arzunun: “Utanma, hər kəsdə olur, yemək yeməmisənmi?” deməsi oldu. Mən də yalandan ona: “Yooo... yemişəm, axmaqlığı tutub” – deyərək mövzunu zarafata saldım, amma rəngim qırmı zılığına saldı. Nə isə, buna görə kefimi pozan deyiləm. Bu gün iki dəfə 9 bal almışam. Özümə şənlik, yeyib içmək edəcəyəm, soyuducuda 3 dənə yumurta olmalı dır, iki dənə də kartofum var. Bişirib nuş eləyəcəyəm. Ac olanda adam nə yeyirsə ləzzət edir, özü də ki, yemək az ola, o zaman daha da ləzzətli olur. Aa... telefonuma zəng gəlib, bu, dostum Zaminin nömrəsidir. Evə gəlməzdən öncə, Akademiyada birlikdə olduğumuz vaxt söhbət edəndə onların qaldığı kirayə evə gələcəyim barədə ona söyləmişdim. Haydı, düzələk yola. Sabah onlar la birlikdə “Work and travel” ilə Amerikaya getmək barədə məlumat almaq üçün “Nizami”də yerləşən “Caspian Plaza”ya getmək istəyirik. Amerika işi alın sa, həm səyahət etmiş olaram, həm də pul qazanaram. Bu təşkilat ancaq 1, 2, 3cü kurs tələbələrini bu layihəyə aid edir, vaxt ötürmək istəmirəm. Amerikaya gedən tələbələrin xeyli fayda əldə edərək geri qayıtdığını eşitmişəm, həm dil öyrənirlər, həm pul qazanırlar, həm də dünyagörüşlərini inkişaf etdirmiş olurlar. Bir dəfə 15 bibim oğlu mənə “dostum 3 aydan sonra 30 min dol larla qayıtmışdı” – deyəndən sonra Amerikaya getməyə daha da həvəsləndim. Sən də get, dostum, həm səyahət edərsən, həm işləyərsən. İngilis dilini də öyrənmiş olarsan. Mən hələ getməmişəm, amma çoxdandır ki, xəyalını qururam. Bir düşün, getmişəm, 3 ay işləmişəm, NyuYorku görmüşəm, ingilis dilində rahat danışıram, cibimdə 30 min dollar, ohhh. Gələn kimi ikinci əl maşın alaram. Son zamanlar maşınların qiyməti çox aşağı dü şüb, 710 min manata özümə yaxşı maşın ala bilərəm. Maşın almaq bir çox gəncin arzusu olduğu kimi, mənim də arzumdur. Maşınla vaxtına qənaət etmiş olur, avto buslarla 1 saata getdiyin yolu 15 dəqiqəyə başa vurur san. Maşınım olsaydı, Arzum ilə birlikdə gedibgələrdik Akademiyaya. Ah, mənim gözəl xəyallarım. Mən də vaxtıma qənaət etmək, arzuma yetmək istəyirəm. İndi ən tez yetmək istədiyim arzum təkcə Arzudur, qalan heç nə maraqlandırmır məni. Amma hələ mən Arzuya onu sev diyimi deməmişəm. Bütün gücümü toplayıb gedəcək, əllərini tutaraq qarşısında diz çöküb: “Səni dəlilər kimi sevirəm, mənimlə bir ömür yaşamaq xoşbəxtliyini mənə bəxş edərsənmi? Mənimlə evlənərsənmi?” – deyəcəyəm. Ehh... Yox əşi, həmən romantik türk filmlərinə get di ağlım. Hələ yaşım çox azdır, atam özü 40 yaşın da evlənib, Arzuya eşqimi etiraf etmək bir yana, atam evlənmək istədiyimi eşitsə, cırar məni. Kaş elə hər şey o filmlərdəki kimi olsa. Bizim kimi gənclər də o filmlərə baxıb elə bilirik ki, həyat o filmlərdəki kimidir. Aksi yon filmlərinin əksəriyyətində filmin baş qəhrəmanı 16 necə, nə qədər ölüm təhlükələrindən qıl payı canını qurtarıb ölmürsə, o səhnələri necə qabardıblarsa, sev gi filmlərinin də romantikasını eynilə elə qabardıblar. Sənə bunları danışadanışa mən artıq Zabrata, dostları mın kirayə tutduqları evə gəldim. Hər biri ilə görüşüb hərəmiz bir tərəfdə oturub söhbət edir, çay içir, ordan burdan danışırıq, sən də duyursanmı? Yenə mən, Zamin və Fəxrəddin siqaretimizi çəkməkdəyik. Yenə də adaşım Kənan bizim hesabımıza tüstünü havayı çəkir. Kənan bir əlində alma, qulağında qulaqcıq kompüterdə nəyəsə baxır, ya da nəyəsə qulaq asır. Mən ona yenə “siqare tin pulunu ver” dedim, qulaqcıqları çıxarıb mənə baxdı: Necə yəni?” – dedi. Mən yenə eyni şeyi təkrar etdim. O dərhal qulaqcıqları qulaqlarına keçirib kompüterlə oyna yaoynaya almasını yeməyə davam etdi. Ah, dostum, bu müasir zamana bax, hərənin əlində bir texnologiya zım bırtısı, söhbət yaddan çıxıb. Zamin, Kənan, Fəxrəddin də uşaq kimi oyun oynayırlar. Bəlkə eşitmisən, “Clash of Clans” oyunu, elə bil uşaqdırlar. Allah bunlara ağıl versin. Son zamanlar, demək olar, hər kəs bu oyunu oy nayır, kiçikdənböyüyə hər kəs. Hə, bu arada mən də oynayıram, 60cı səviyyədəyəm. Amma mən arada oy nayıram, qınama məni. Dostlarımdan nə Zaminin, nə Fəxrəddinin, nə də Kənanın sevgilisi var, yalnız yazıqlar bu oyunlarla vaxt keçirirlər. Doğrusu, biriki dəfə park da kiməsə yaxınlaşıblar, yaxınlaşdıqları da imtina edib, qırıb bunları. Bir dəfəsində Fəxrəddin bir qıza yaxınlaşıb tanış olmağı bacarmışdı. Fəxrəddin qoçaq tanış olduğu qızla gedib şəhərin mərkəzində bahalı bir kafedə oturub 17 çay içiblər, hesab 25 manat tutmuşdu. Bədbəxtlik bura sındadır ki, Fəxrəddin qızın nömrəsini ala bilməmişdi, yəni anlayacağın quş pırpır edib əlindən uçmuşdu. Düzdür, bunun sevgi ilə əlaqəsi yoxdur, amma belə şeylərdən ehtiyatlı ol deyə danışıram sənə. Dostlarımın sevgilisi olmasa da, çox yaxında mənim sevgilim olacaq, az qalıb. Bu sevgilisiz dostlarımın daha bir əhvalatından danışım sənə. Deməli, bunlar instaqramda bir qızla tanış olublar, həmin qıza Zaminin şəklini atıblar, Kənan qızla yazışıb, Fəxrəddin də danışıb. Necə bir yoxsulluqdursa, belə bölüşdürmələr aparıblar. Mən də onlara: “Siz bu qədər iş görmüsüz, gerisini də mənə buraxın” – dedim. Ölkəmizin əhalisinin 51 faizi qadın olsa da, qız yoxsul luğu dalğası, görünür, məndən də yan keçməmişdi. Ta mam, dostum, yorulmamısan ki? Yorulmusansa, bir az kitaba ara ver, amma çox uzağa getmə, səni bütün günü burada gözləyəsi deyiləm. Əlbəttə ki, zarafatdır, incimə. Bu kitabı illər boyu bir qırağa atıb oxumaya bilərsən. *** Bax, dostum, sənə yenə kitabdan kənara çıxıb bəzi şeylər demək istəyirəm. Birinci olaraq onu deyim ki, kitabın əvvəlində dediklərimi bir söz yığını kimi qəbul etmə. Qəbul etməyəcəyinə ümidvaram. İndi de mənə, səncə, yalan danışmaq asandır, yoxsa doğru danış maq? Məncə, yalan danışmaq heç də asan deyil. Ən böyük oyun doğru danışmaqla oynanılır. Yalan danış dıqda isə yalanın qulu olur, dediyin kəlməyə uyğun olmaq məcburiyyətində qalırsan. Amma azadlıq kimi 18 dadlı bir şey yoxdur. Sənə sözlərinin, həyatının ağası olmağı məsləhət görürəm. Məsləhət görmək necə də asandır! Kaş özüm də dediklərimə əməl edə bilsəm. Dinlə, dostum, artıq mən sənə xeyli yalan danışmışam, nəticədə yazdığım bu kitabda sözlərin qulu olub, real lıqdan kənara çıxıb, fərziyyələr uydurmuşam və səni də yalan həyata qonaq etmişəm. Daha hər şeyi doğru, real zəmində danışmaq, mövzumu daha emosional etmək istəyirəm. Mən vərəq üzərində yalan danışdım, vərəqdəki yalanı, bu yalan həyatı düzəldə bilərəm, amma real həyat nə sənə, nə mənə bu fürsəti verər. Ona görə sən, sən ol, doğrularla yeri yerindən oynat. İndi isə, mənim əziz dostum, sənə doğruları demək istəyirəm. Sənə göstərdiyim şeylərin bəziləri yalan idi, bəziləri isə doğru, yəni müasir media kimi. Hər şeyi lap əvvəldən danışacağam, boşboş yalanlarla səni yorduğum üçün üzgünəm. Daha səninlə də bu vərəqdə vidalaşmalıyam, çünki əvvəlki həyatımda sən yox idin. İncimə məndən, yenə görüşəcəyik, hələlik, dostum. 19 Həyat İ ki il bundan öncə, abituriyent olduğum vaxtlarda başqa bir şəhərdə, evimdən uzaqda, hazırlıq kurs larında idim. Həmin kursun abituriyentlər üçün olan yataqxanasında qalırdım, ora həbsxanadan betər bir yer idi. Yataqxananın balaca yataq otaqlarında ən azı 10 nəfər, böyük otaqlarında 18 nəfər uşaqla birlikdə qal maq məcburiyyətində idim. Səhərlər yuxudan oyanıb, otaqdan bayıra çıxıb yenidən otağa qayıtdıqda 18 nəfərin otağa buraxdığı üfunətli havanın qoxusunu duymaq olurdu, bir üfunət iy gəlirdi ki, elə pis qoxu duyulurdu ki, sanki içimizdə adam ölmüşdü! Kursun ikinci mərtə bəsini tutan, 80100 nəfərlik abituriyent yataqxanasında əlüz yumağa sadəcə 2 kran, çimmək üçünsə 3 duş var idi. Yemək vaxtı sıraya düzülür, növbə gözləyir dik. Çox vaxt da növbə pozuntusuna görə uşaqlar arasında mübahisələr olurdu. Bu mübahisələr, demək olar ki, hər gün baş verirdi. Yataqxana nizamintizam qaydalarına görə biz səhər 7də qalxıb axşam 12də yataqda olmalıy dıq, ən pisi isə o aralıqda, sadəcə, gözümüzü kitaba dikməli idik. Oradan kənara çıxmağa icazə yox idi, sadəcə, bazar günləri 3 saat ərzində kənarda olmağa icazə verilirdi. O 3 saatın necə gəlibkeçdiyini heç anla maq da olmurdu. Kurs həyətindən icazəsiz kənara çıxan bəzi dələduz uşaqlar olurdu, onlar özbaşına hərəkətlərinə 20 görə kurs müdiriyyəti tərəfindən cəzalandırılırdılar. Bəzilərini çarmıxa çəkmişdilər, bəzilərini isə günlərlə susuz buraxırdılar yaza bilməyəcə yəm, ona görə ki, sadəcə, kursdan uzaqlaşdırır, evə xəbər edirdilər. Ya taqxana müdiriyyəti çarmıxafilana çəkməsə də, valideynlərin nə edəcəyini özün bir düşün! O üzünü çe vir, tüpürsünlər, bu üzünü çevir, tüpürsünlər. Çimməyə ehtiyacın qalmır. Bütün günü yataqxanada olmaq bilirsənmi necə streslidir? İcazəsiz bayıra çıxanları qına maq olmur, adamın orada ürəyi partlayırdı. Hələ bizim bir pis yataqxana müdiri var idi. Ona hələ də nifrət edirəm. İstək qutusunu ondan şikayət yazmaqla doldur muşdum. Həmin o pis müdirdən əvvəlki müdir isə çox yaxşı insan idi, uşaqlarla necə dost kimi, bir qardaş kimi əlaqə yaratmaq lazım gəldiyini bilirdi. Orada qaldığım zamanlar yataqxanada yaşayan abituriyentlərlə saysız mübahisə lərim, davalarım olmuşdu. Günlərin birində birini altıma yıxıb təpikləyirdim, sonra buraxırdım, yenə üstümə cumurdu, yenə yıxıb təpikləyirdim. Biri də var idi, onunla savaşanda burnum partladı, gözümün altı qaraldı. Çünki əlimi tutmuşdular, buraxsaydılar, parçalayardım onu, inan mənə. O tarixi unuda bilmirəm, aprelin 14ü, 2014cü il, saat günorta 3 olardı. Həmin adamı kənarda görsəm, dalını təpikləyə cəyəm. Daha bundan danışmaq istəmirəm, kefim pozuldu. Mənim yataqxanadan dostum var, adı Əhməddir, 1ci qrup üzrə hazırlaşırdı. Dərslərini yaxşı oxuyan, yaraşıqlı dostumla ilk tanışlığımızın çox xoş olduğunu deyə bilməyəcəyəm. Çünki mən onların qaldığı yataqxana otağına girib sö 21 yüş söymüşdüm, buna görə də Əhməd səsini atmışdı başına, özünü öldürürdü. Ona görə yox ki, mən ona, ya da başqa kiməsə ağır söyüş söymüşdüm. Əhməd özünü ona görə didibtökürdü ki, həmin otaqda söyüş söyənlər cərimələnməli idilər, mən isə cərimələnməmişdim. Əhmədinsə pulu qalmamış, cəriməyə ödəmişdi. Mən onların otağının qaydaqanununu bilmirdim deyə sö yüş söymüşdüm, amma qanunu bilməmək məsuliy yətdən azad etməsə də, onların cılız qanunundan azad olmuşdum. Əhməd o zamanlar heç bir dinəməzhəbə qulluq eləmir, Allaha inanmırdı, bunu məndən bir il gizlətmişdi nədənsə. O vaxtlar Əhməd özünü elə apar mışdı ki, mən onun bir il əsl müsəlman olduğunu san mışdım. Sünnət olmuş, lakin müsəlman olmayan, hətta kərbəlayı bir imansız imiş, sən demə. İmansızlığını bil diyim dostumla birlikdə teizm və ateizmlə bağlı uzun uzadı söhbətlər edirdik. Mən ona Allahın varlığını sübut etməyə, bu mövzuda olan mürəkkəb fikirləri aydınlaş dırmağa çalışırdım. O da öz növbəsində əksarqumentlər gətirir, fikirlərimi inkar edirdi. Əhmədin inancının ol mamasına baxmayaraq, onun düşüncəsi, insanlığı, qəlbinin saflığı əksər dindar kimi özünü qələmə verənlərdən, saqqalına altdanüstdən xətt atmış, uzun qollu, uzun ətəkli köynək geyinib, başında araqçın, əlində çərəkə gəzdirən, dini atributlarla dona girmiş dindarlardan dəfələrlə yaxşıdır. Realda da tanısan, görərsən ki, necə yaxşı insandır, səndən yaxşı olmasın. Onunla bu kimi söhbətlərdən sonra Allahın varlığı ilə bağlı içimə şübhə düşmüşdü. Daha sonralar Əhmədlə 22 mövqelə rimizi dəyişmişdik. Mənim kursu bitirməyimə, TQDKya sənəd verməyimə 23 ay qalırdı. Həmin vaxtı kursdan dönüb evdə hazırlaşmaq qərarı aldım. Çünki son aylar kursda hazırlaşmaq çətinləşmişdi. Demək olar ki, vaxtımızın çoxunu çay içməklə, meyvə yeməklə, boş bikar keçirirdik. Bu isə mənə yaxşı görsənmirdi. Bu kimi bir çox səbəblərə görə evə qayıtmışdım. 2014cü il, may ayının axırları idi, həmin vaxtlar mən də bütün 11ci siniflərin etdikləri kimi məktəbli sinif yoldaşlarımla “Son zəng” hazırlıqları görürdüm. Məktəbdə balonlar şişirdir, divarlara rəngli kağızlar yapışdırır, stolstul da şıyıb tədbir keçirəcəyimiz otağa yığırdıq. “Son zəng” tədbiri ilə əlaqədar mayın 26sı rayon bazarına getmiş özümə yeni geyimlər almışdım. Bir çox məzunlar kimi ağ köynək, qara şalvar, ayaqqabıfilan alıb, məktəbə yeni başlayacaq uşaqlar üçün hədiyyələr seçdim. Hədiyyə vermək üçün mənim adıma iki nəfər uşaq düş müşdü. Bu səbəbdən də iki hədiyyəyə pul xərcləmək məcburiyyətində qaldım. O uşaqlar aldığım hədiy yələri bəlkə də xoşlamayacaq, sevməyəcəkdilər, amma 1112 il oxuduqdan sonra həmin hədiyyələri yenidən görəcək lərinə əmin idim, nə 1112 il, bir ömür xatirə qalacağına. İki uşağa da aldığım hədiyyənin məbləği bərabər ol muşdu, birinə böyük çərçivəli şəkil almışdım. Digərinə isə gipsdən hazırlanmış böyük çita heykəli. Bunlar elə hədiyyələr idi ki, çətin bütün uşaqların etdikləri kimi sındırıbdağıdaydılar. Bazardan uşaqların hədiyyələrini, özümə aldıqlarımı qoluma vuraraq evə qayıdıb əl üzümü yumaq üçün hamama getdiyimdə evdə aldıqla 23 rım barədə danışıqlar başlamışdı artıq. Əlüzümü yu yub quruladıqdan sonra xəstələnmiş nənəmin olduğu otağa getdim. Nənəm də məni görcək sevinclə: “Gətir baxım hələ hədiy yələrinə, görüm sənə nə alıblar?” – dedi. Ah, yaşlı nənəm, elə sanırdı ki, artıq “Son zəng” olub, mənə hədiyyə veriblər. Evdəkilər nənəmə anlat mışdılar ki, onlar mənim uşaqlar üçün aldığım hədiyyələrdir. Nənəm də bunu anladıqda: “Əhh, oyana elə, elə bildim, hədiyyə veriblər sənə”, – demişdi. Mən də gülərək otaqdan ayrılmışdım. Sabahısı gün məktəbə gedib sinif yoldaşlarımla birlikdə “Son zəng” hazırlıqla rını davam elətdirdik. Mən yenə bir xeyli stolstul daşı dım. Balon şişirtməkdən sinəm çıxmışdı, sel kimi tər axırdı bədənimdən, işləyərkən özümü çox yorğun hiss edirdim. Oradakı işlərin bir qismini etdikdən sonra hərə bir küncdə oturub dincini aldığında “Son zəng” üçün yazdığım məqaləmi istirahət edən sinif yoldaşlarıma oxudum. Məqaləmi duyduqlarında bir neçəsinin gözləri dolmuşdu, əsas da ki, qızların. Hələ bundan başqa, meyxana sözləri də yazmışdım, onu sinif yoldaşım, həm də yaxın dostum olan Toğrulla birlikdə oxuyacaqdıq. Toğrul hündürboy, enlikürək, davadalaşı sevən, dediyindən dönməyən, həm də ürəyiyumşaq, mərd oğ landı. Mən və bu mərd oğlan qabaqcadan həmin sözləri əzbərləmiş, “Son zəng”də guya bədahətən deyirmişik kimi artistlik edəcəkdik. Toğrulla meyxana barəsində çənə vurub, sinif yoldaşlarımla sağollaşaraq məktəbdən ayrılıb evə gəldim. Günün axşamı oğlan dostlarımla yı ğışıb çay içərək musiqili meyxanamızın ritmini tutmaq 24 üçün çalışdıq. Meyxananın sözlərini mən yazdığım üçün Toğrula harada necə vurğu qoymaq, hansı tempdə oxumaq lazım gəldiyini göstərirdim. Hə, dostum, alınır dı bu bizdə. Hər şey yerliyerində, super gedirdi. “Son zəng” yaxınlaşdıqca həyəcanlanırdım. Bir şeyə az qal mış da, elə bilirsən ki, nəsə olacaq və sən o şeyə yetə bilməyəcəksən sanki. Belə fikirlər insanı daha da həyəcanlandırırdı. O qədər illəri saatlar içində sonlandı racağımız günə cəmi 3 gün qalmışdı, həyəcan zirvədəydi. O 11 il gözümün önündən bir film kimi keçir indi, həqiqətən də çox gözəl illər idi. Universitet illəri o illərin yerini vermir, dostum. 25 Həyatın dəyişməyən üzü A xşam qalstukumun olmadığını, qalstuksuz tədbirin keçməyəcəyini düşündüm. Səhəri gün – mayın 28i kəndimizdən 1415 kilometr aralı olan rayon bazarına yollandım. Bu bazar həm köhnə, həm də dağınıq bir bazardır. Hər şeyin düzülüşü yer liyersiz, çox səliqəsiz olmasına baxmayaraq, bu bazar bütün rayon camaatının əsas alışveriş mərkəzidir. Ba zara girib bir az gəzibdolanıb axtarış etdim, azlıqdan çarəsiz qalıb çox da xoşuma gəlməyən bir qalstuk al dım. Bazardan çıxıb kəndimizə işləyən marşrut avto busuna oturdum. O böyüklükdə marşrutda məndən başqa cəmi iki nəfər adam var idi. Hava da o qədər isti idi ki, o havada iti qovalasan, çölə çıxmazdı, amma bu üç nəfər çıxmışdı. Gün düşməyən pəncərə qırağında yer seçib, şüşələri açıb özümü küləyə verməyə başla dım. Avtobusun hərəkət vaxtı kəsdiyi küləyin üstümə çırpılmağına baxmayaraq, bütün bədənim tər içində idi. Kəndə az yol qalmış cibimdən tərdən islanmış telefo numu çıxarıb baxdığımda qardaşımdan mesaj gəldiyini gördüm. Mesajı açıb oxumağa başladım: “Hardasan? Atam əsəbiləşib”. Mesajı oxumuşdum ki, atamdan zəng gəldi. Ta bu vaxta kimi hər şey çox gözəl gedirdi. Tele fonu açdıqda dünya əhvalımı unitaz edib üstündən su da tökmədi. Telefonu açdım: “Telefonuna niyə zəng çat mır? Tez evə gəl, nənənin əhvalı pisdir”, – dedi atam. 26 Mən həyəcanlanmış: “Hə, yaxşı”, – deyib telefonu sön dürdüm. Dayanacaq olmayan bir məkanda marşrutu durdurub endim. Yolda taksi saxlatdırıb oturduğum da əmimin maşınla yanımızdan sürətlə şütüyüb kəndə tərəf getdiyini gördüm. Mən daha da qorxmağa başla dım. O anlar ürəyim hər döyünəndə sanki bir damarı qı rılır, əzab vermək üçün birləşir, təkrar qırılırdı. Taksiyə oturub sürətlə sürməsini istədim, amma taksidə başqa müştəri də olduğundan bu məni zaman etibarilə 45 dəqiqə geri atdı. O qoyun müştəri taksidən enəndə xır da pulu yox idi, pulu xırdalamaq üçün tələsik cibimdən 50 manat xırda pul çıxartdım, o qoyun şit gülümsəmə ilə 20 manat göstərdi mənə. Əlbəttə, buna çox əsəbiləşdim. Sonra qoyunluğun özümdə olduğunun fərqinə varmış dım, mən niyə 50 manat üçün xırda pul çıxarmışdım ki? Bu, bəlkə də, həyəcandan idi. Nənəm can verir, mən isə yolda yubanırdım. Əliməlimə dolaşadolaşa pulu ve rib, sürücüdən sürəti artırmasını istədim. Evə çatarçat maz: “Nə olub?” – deyə soruşdum. “Nə olub nənəmə?” Eşitmək istəmədiyim sözü eşitdirdilər. Evə çatdıqda daha gecikmişdim. Səhər sağollaşaraq yanından ayrıl dığım, mənə: “Yolu keçəndə ehtiyatlı ol, bala” – deyən nənəmin indi otağına girdiyimdə gözlərini əbədi ola raq həyata yummuş cansız bədəninin eləcə yatağında donub qaldığını, hərəkət etmədiyini gördüm. Gözü mü açandan bəri gördüyüm insan – beşiyimi yelləyən, mənə şirin şeirlər söyləyən, nağıllar danışan, saçı ağar mış, əlləri qırışmış, o üzü nurlu insan artıq yox idi. Daha nə şeir deyə bilər, nə nağıl danışa bilər, nə də mənim 27 bir vaxt olacaq uşağımın beşiyini yelləyə bilərdi. O nur üzlü insan bir daha bizə qayıtmayacaq, bir daha bu dün yaya gəlməyəcəkdi. Nənəm 28 may – Respublika günü dünyasını dəyişdi. Bu gün bütün Azərbaycan xalqına olduğu kimi mənim üçün də unudulmaz bir tarixə ma lik idi. Amma həyat mənim üçün bugünkü gündə ikinci tarixi bir iz qoydu qəlbimə. 28 may – Respublika günü Nənəmin ölüm azadlığına qovuşduğu gün oldu. Həmin vaxt teztez nəfəs aldığımı, sinəmin deşildiyini hiss edirdim, gözümdə yaş yumrulanıb qalmışdı, nəfəsim kəsiləcək kimi idi, ağlaya da bilmirdim. O an çarəsiz nə edəcəyimi düşünürdüm, mən nə edə bilərdim? Mən nəyə qadirəm? Heç nəyə. Mən necə də aciz varlığam düşüncəsi, acizliyim, suallar, düşündüklərim beynimi yeyirdi. Ən çox sevdiyim insanlardan birini itirdim. Həmin insan üçün, o nurani insan üçün canımdan keçə bilərdim, amma əlimdən gələn nə idi? Əlimdən heç nə gəlmirdi! Axı mən nənəmi çox sevirdim, niyə belə oldu? Axı mən onu itirmək istəmirdim, axı atam anası nı itirmək istəmirdi, niyə həmişə belə ağrılı olur həyat? Sevdiyin insanı itirmək qədər acısı yoxdur. Həmin gün o qədər də ağrılı olmur hələ. Ağrılı günlər bilirsənmi nə vaxt başlayır? Həmin vaxtdan günlər, aylar keçdikdən sonra. O insan üçün darıxdığın zaman, onunla da nışmaq, söhbət etmək istədiyin vaxt, səsini eşitmək istədiyin vaxt. Bax onda bıçaq sümüyə dayanmış kimi olur, əlindən heç nə gəlmir. O, artıq yoxdur. Daha onun 28 la söhbət edə bilməyəcək, səsini eşitməyəcək, üzünü görməyəcəksən. O gün bir qoşun insanla qosqoca qadını öz əllərimizlə aparıb torpağa gömdük. Atam, əmim, bibilərim özbəöz analarını əlləri ilə torpağa gömdülər. Mən onda insanın necə aciz bir varlıq olduğunu, necə çarəsiz olduğunu an ladım. O gün hamıdan çox atamın halına acıyırdım. O necə dözəcək anasını itirməsinə? Atam atasını 15 il bun dan əvvəl itirmişdi. İndi də, bu gün anasını itirdi. Atama baxdıqda onun üzündən acısıəzabı aydınca oxunurdu. O, anasını – dünyada ona ən əziz olan insanlardan biri ni itirmişdi. Mənim tanıdığımdan da uzun bir müddət tanıdığı anasını... Ona laylalar deyən, belində gəzdirən, əsrin çətin günlərində, yeməyə çörək zarzor tapılan bir dövrdə, yoxsulluqla vuruşaraq min bir əziyyətlə onu böyüdən, gecələrini haram etdiyi o müqəddəs insan, ömrünü övladına həsr etmiş insan artıq yox idi. Bu necə də pis həyat qanunudur, insanlar sevdiklərini, atasını, anasını, bacıqardaşlarını, zamanla bütün yaxınlarını itirirlər. Bu çox pis bir hissdir insanlar üçün, həm də çox pis. Ən pisi isə bilirsənmi nədir? Ən pisi bu hissi hər kəsin yaşayacaq, görəcək olmasıdır, şanslı olan larsa tez öləcəklər. Uzun ömür isə çox əzab deməkdir. Lakin ölmək də hər şeyin sonu demək deyil, onda da bir ümid var. Ölüm yaşayanlar üçün var. Ölüm, sadəcə, müvəqqəti ayrılıqdır. O nə zaman bitəcəyi bilinməyən bir həsrətdir. Amma, əlbət ki, bir gün bitəcək. Qara tor pağın altına qoyduğumuz sevdiklərimizlə qovuşacağıq sonunda. Bunu unutma, dostum, ölüm yaşayanlar üçün 29 var, o, yaşayanlar üçün həsrətdir, zamanı bilinməz bir həsrət. *** O gün mənim üçün sarsıdıcı bir gün oldu. “Son zəng” həyəcanı da o sarsıntı ilə yox olmuşdu ağlım dan, sanki qorxularım öz üzünü göstərmişdi. Sanki boş boşuna həyəcanlanmamışdım. Nənəmin ölümündən sonra həyətimiz, evimiz başsağlığı deməyə gələn in sanlarla dolmuşdu. Yaxınuzaq qohumların hamısı burda idi. Başsağlığına gələnlərin bəzilərini mən tanı mırdım, sanıram, onların çoxunu heç rəhmətlik də ta nımırdı. Axı onlar niyə gəlir? Nə mənası var ki bunun? Əgər sağlığında sən o insana gərək deyildinsə, üzü nü göstərmirdinsə, yoxluğunda nəyinə gərəksən ki? Üzücü, yaslı günün üzərinə 3 gün gəlmiş, 31 may, “Son zəng” günü, nənəmin ölümünün dördüncü günü ye tişmişdi. Dostum Toğrul, Rəmzi, Kərim və başqa si nif yoldaşlarım məni məktəbə – “Son zəng” tədbirinə aparmaq üçün gəlmişdilər. Onlar məni o məlul, sar sılmış halımla tədbirə aparmaq istəyirdilər, mən isə getmək istəmirdim. Onlar israrla aparmaq istəyir, mən isə inadla getməyəcəyimi bildirirdim. Evdən bir neçə nəfər, əsas da əmim tədbirdə iştirak etməyimi istəyirdi. Nəinki evdəkilərlə əmim, həmçinin hüzrə gəlmiş digər yaxın qohumlarım da tədbirə getməyimi istəyir, təkid edirdilər. Əmim o gün mənə əminliklə: “Bax, getməsən, gələcəkdə peşman olacaqsan”, – demişdi. O günün üstün dən artıq illər keçib, mən getmədiyimə hələ də peşman deyiləm. Elə yaxşı eləyib getməmişəm, 30 buna görə də özümlə razıyam və doğru qərar verdi yimi düşünürəm. Hədiyyə verəcəyim, məktəbli ola caq uşaqlar hədiyyəsiz qalmasın deyə, həm də aldıq larım bir küncə atılmasın deyə hədiyyələrimi yeni məktəbli olacaq uşaqlara çatdırması üçün dostum Toğrula həvalə etdim. O da, sağ olsun, həmin uşaqla rı sevindirmiş, hətta mənə də hədiyyələr gətirmişdi. “Son zəng” günündə olduğu kimi digər günlər də hüznlə, səssizsəmirsiz keçirdi. Beləcə məlul sükutla nənə min öldüyü gündən 39 gün keçmiş, nənəmin 40ı yetişmişdi. 28 may nənəmin öldüyü gün insanın necə aciz olduğunu, ölümünün 40cı günü isə necə unutqan olduğunu görüb, şahidi oldum. Daha qəlbimdəki qüssə yavaşyavaş ərimiş, başım dərslərimlə qarışmışdı. Ar tıq həmin vaxt imtahana bir ay qalırdı. Mən yenə bü tün fikrimi, gücümü toplayıb oxumalı idim, yoxsa yaxşı müvəffəqiyyət qazana bilməzdim. İmtahana günlər qal dığı üçün sarsılmış ağlımla kitabları yenidən ən birinci səhifədən təkrarlayırdım. Hansı mövzu, hadisə, düs turlar yadıma düşmürdüsə, bir də oxuyurdum. Tarixi bir yandan öyrənirdim, bir yandan yadımdan çıxırdı. 10cu sinif tarix mövzusu mənə yaman çətin gəlirdi. Ədəbiyyatdan qəzəllər hansı bəhrdədir, hansı şeir han sı formadadır, bu əsər kimindir, o şeir kimindir və sair bu kimi yadımdan çıxan yerlərə baxırdım. Beləcə bütün kitablarda fikrimdən çıxan yerləri yenidən təzələyirdim, günümün bütün hissəsini oxumaqla keçirərək bütün ki tabları tamam bitirmişdim. Yalnız unutduğum yerləri təkrar açıb oxuyurdum. Teztez yadımdan çıxan yerləri 31 isə 12 vərəqli solğun yaşıl üzlü dəftərə yazıb ordan oxu yurdum, beləcə kitabları vərəqləyərək vaxt itirmiş ol murdum. Bu axışla günlər keçmiş, imtahana 1 gün qal mışdı. Daha sabahı gün imtahan günü idi, mən özümə güvənirdim, çünki hər şeyi oxumuşdum və hər şeyi bilirdim. Hətta imtahan gecəsi də oxumuşdum. Bütün mövzuları bildiyimə əmin və özümdən razı idim. İm tahan gününü səbirsizliklə gözləyərək azca yata bilmiş dim. Səhər 6da oyanmışdım, özümü fərəhli, həm də tam hazır hiss edirdim, nədənsə heç həyəcanlı deyil dim. Bəlkə də həyəcanlı idim, amma həyəcanlı olmağı mı hiss etmirdim, lakin rahat da deyildim. Saat 7də iki gün əvvəlcədən danışdığım taksiyə zəng edərək çağırıb imtahan olacağım ünvana, Lənkəranın Stamurdov kənd məktəbinə tərəf yola düşdüm. *** Özümlə heç nə oxumayan sinif yoldaşımı, Farizi də gətirmişdim. Onu özümə yoldaş etməmişdim. O ağıllı əlinə gələni yazıb universitetə girmək arzusunda idi, buna görə də mənimlə birgə gəlmişdi. Fariz dərslərini oxumasa da, muğam oxuyurdu, yaxşı səsi var idi. Heç sevgilim olmasa da, mən ondan həmişə könül oxşayan “Nə üçün səni unuda bilmirəm?” mahnısını oxumasını xahiş edirdim. Fariz və taksi sürücüsü ilə söhbət edəedə gəlib imtahan olacaq məktəbə çatdıq. İmtahan olacaq məktəbin ətrafında bir xeyli insan var idi. Onların çoxu abituriyentlərin valideynləri idi. Atası, anası, nənəsi, əmisi ilə gələnlər var idi, əksəriyyəti də həyəcanlı gö 32 rünürdü. Onu da deyim ki, valideynlər uşaqlarından daha həyəcanlı görünürdülər. Əksər abituriyentlərdən fərqli olaraq, mən yalnız getmişdim və heç də həyəcanlı deyildim. Bəlkə də hazırlıq vaxtı hər ay sınaq imtahan larında iştirak etdiyimdən, yəqin ki, ondan idi həyəcan keçirməməyim. Saat 10da imtahan başlayacaqdı və saat 10a az qalmışdı deyə telefon və pulqabımı bir nəzarətçiyə təhvil verib digər nəzarətçiyə tərəf yoxlanı şa getdim. O yoxlanış aparan əclaf əlləməyə həvəsli bir əclaf idi yəqin, üstümü yoxlayarkən hər yanıma toxun du, məhrəm yerim qalmadı. Bir az da dirəşsəydi, əli içimə girəcəkdi. Bu, tək mənim başıma gəlməyib, qəbul imtahanına gedən dostlarından da soruşa, onlardan da eşidə bilərsən, bəlkə də özün də bilirsən. Əllənmək mərhələsindən keçdikdən sonra şəxsiyyət vəsiqəmə bax dılar, başqasının adından girib yazmaq təhlükəsinə görə bunu edirdilər. Vəsiqəmə baxan nəzarətçi, vəsiqənin üzərindəki şəklə baxıb şəkildəkinin mən olmadığımı dedi. Onun gözlərində problem yox idi. Həqiqətən də şəkildəki mən indiki mənə oxşamırdı. İki il öncə 4/3 şəkil çəkdirdiyimdə 2 manat pul ödəyib 8 şəkil çıxartdır mışdım, özümə lazım olan iki şəkli səliqə ilə kəsib digər şəkilləri evə qoymuşdum, iki il sonra vəsiqə çıxarma ğa getdiyimdə həmin keçəl olduğum şəkillərdən apar mışdım. İki il müddətində imtahan günü saçım tamam qulaqlarımı örtmüşdü. Həmin nəzarətçi şəkildəki məni mənə bənzətməyib imtahana girmək istəyən məni başqa bir nəzarətçiyə yönləndirdi. Bu nəzarətçi də digəri kimi bir mənə, bir vəsiqəyə baxır, amma bir bənzərlik tapa 33 bilmirdi. Mən ona: “Qaşlarıma bax, qaş alan deyiləm, ay dayı, bax, eyni qaşdır, sərhəd kimi” – dedikdə on ları razı salıb sonunda içəriyə girə bildim. Qaşlar canı mı qurtardı, yoxsa az qalmışdı ki, bütün oxuduqlarımın içinə qumbara çəkib atsınlar. Ağ rəngə boyanmış, böyük üçmərtəbəli məktəbin mərmər döşəməli pilləkənləri ilə qalxaraq imtahan verəcəyim otağa getdim, biletdə göstərilən yerdə əyləşib yanımda bir qızın oturmasını arzu etdim və elə də oldu, arzuma yetdim. Dünya gözəli olmasa da, bir qız gəlib sağımda əyləşdi. O qız şəxsiyyət vəsiqəsini çıxaranda adını, ata adını, soyadını oxudum. Onu niyə etdiyimi xatırlayıram, çünki o zamanlar MTNə sənəd vermək arzularımın yeniyeni məhv olduğu za manlar idi və MTNin vəzifəli şəxslərinin hər şeyi görüb yadında saxlaması kimi kinolardan görübgötürdüyüm vərdişlər hələ də məndə bir vərdiş kimi yaşamaqda idi. İmtahana yarım saat qalmış böyrəklərimdə ağırlıq hiss edib tualetə getmək üçün otaq nəzarətçisindən icazə istəyərək dəhlizə çıxıb tualetə istiqamət aldım, bu sırada bir oğlan yaxınlaşaraq: “Yanındakı qızı tanıyırsanmı?” – deyə məndən soruşdu. O gədə həmin qızı tanıdığını, bir müəllimənin yanına məşğələyə getdiyini, oradan tanıdığını dedi. Həmin oğlanla olan söhbət yanımda oturan qız haqqında mənə bir az məlumat vermiş oldu. O məlumat ki, heç bir zaman heç bir işimə yaramayan məlumat. Həmin oğlanın dediyi, yanımda oturan qızın getdiyi məşğələyə bir vaxtlar mən də getmişdim. O bizim qonşu rayonların birində pullu hazırlıq keçən ingilis dili müəlliməsindən bəhs edirdi. İmtahan otağına geri dö 34 nüb yerimə əyləşdiyimdə başladım artistliyə. Yanımda əyləşən xanıma atasının adını, öz adını, onu tanıdığımı dedim. Qız çaşmış halda mənə baxır, onu haradan tanı dığımı anlaya bilmirdi, anlaya da bilməzdi, axı onu tanı mırdım. Mən yenə artistliyimə davam edib onun hardan olduğunu, kimin yanına məşğələyə getdiyini deyirdim. O: “Bunları hardan bilirsən?” – deyə maraqla soruşur du. Düşüklüyümdən əl çəkməyib ona: “İnterpoldan gəlmişəm”, – demişdim, özündənrazı səfehsəfeh da nışırdım ki, Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının əməkdaşlarından biri sinfə daxil oldu, sual kitabçalarını paylayıb nəzarətçi müəllimlərə saat onda imtahanı baş latmaları barədə göstəriş verib otağı tərk etdi. Kitabçanı açdığımda hər şey əla idi, suallar lap tanış gəlirdi. Adət aldığım kimi, kitabçanın öz sırası ilə sualları cavabla yıbbitirib cavab kartına köçürdüm. Vəzifəmi yerinə yetirdikdə imtahanın bitməsinə 20 dəqiqə qalmışdı, icazə istəyib getmək istədikdə nəzarətçilər otaqdan çıxmağa icazə vermədilər, yerimdə oturub imtahanın bitməsini gözləməyə məcbur oldum. O sırada sağımda əyləşən qız öz cavab kartını qaralayırdı. Bir neçə xananı qaraladıqdan sonra onların yanlış cavab olduğunu ona söyləmişdim. Mən ona yardım etmək istəyirdim, düz dür, bir az gecikmişdim. Onu da yardım saymaq olar, yəqin?! Hmmm... sən necə düşünürsən? Bunu düşünüb özünü yorma. Bu yardım deyil, vaxt keçirmək idi. *** İmtahan bitdikdə avtovağzala gedib, rayona işləyən marşrutlardan birinə əyləşdim. Mənlə gələn sinif yol 35 daşım Fariz birlikdə gəldiyimiz taksi ilə çıxıb getmiş di artıq. Onlara gözləməmələrini özüm tapşırmışdım. Çünki “onlar gözlədiyində şüuraltı impulslar imtahanı tələsik bitirməmə, onların yanına qayıtmağıma səbəb ola bilər” deyə düşünmüşdüm. Nəticədə imtahandan zəif nəticə ala bilərdim, əslində valideynlərimin də buna görə gəlməmələrini xahiş etmişdim. Bu səbəbdən Lənkəranda bizim rayon avtobuslarından birinə əyləşib rayona, rayondan isə kənd avtobusuna əyləşib evə qa yıtmalı oldum. Evə çatan kimi maraq dolu suallar baş ladı, yetən hər kəs imtahanın necə keçdiyini, nə etdiyi mi soruşdu. Mən də oxuduğum mövzulardan olduğu üçün sualların asan gəldiyini, nəticənin yaxşı olacağını söyləyirdim. İmtahanın bitməsindən saatlar keçməsinə baxmayaraq, imtahan nəticəmi öyrənmək, nə qədər bal topladığımı bilmək istəyirdim. Bu səbəbdən də birbir fənn müəllimlərimə zəng edərək sualları oxuyub cavab larını öyrənirdim. Müəllimlərimin dedikləri ilə də qane olmayıb axşamüstü Space Tvdə yayımlanacaq imta han barəsindəki müzakirəni səbirsizliklə gözləyirdim. Cavabları internetdə yoxlayır, təkrartəkrar baxırdım. Özümdən əmin olaraq imtahana getsəm də, bütün ki tabları oxusam da, nəticəm heç də istədiyim kimi ol madı. Əslində pis olmadı, sadəcə, istədiyim, arzuladı ğım kimi olmadı. Buna canım sıxılmış, yenə özümü pis hiss etməyə başlamışdım, nə isə... Ən çox Azərbaycan dilindən düzgün cavab qaralamışdım – 25 sualdan 24 nü, məncə, bu yaxşı idi. Ən az isə ədəbiyyatdan – 17 doğru cavab, bu isə çox bərbad nəticə idi, ədəbiyyatı heç 36 vaxt sevməmişəm, sevməyəcəm də. Digər fənlərin isə 25 sualından 20sini doğru cavablamışdım, bunlara da nə pis, nə yaxşı demək olardı. Mən 600 balı keçəcəyimi düşünmüşdüm. 500ü keçəcəyimə isə əmin idim. Elə belə də oldu. Birgə imtahana getdiyimiz ağıllı dostum Farizsə elə bir nəticə aldı ki, təəccübləndim. Bu necə ola bilərdi axı? O, dərslərini oxumurdu, bu doğrudur. Amma nəticəsinin 0 olması həqiqətən də maraqlı idi. O bəlkə də TQDKya borclu qalmışdı. Onun fırıldaq ar zusu yerinə yetmədi, ürəyində yanaraq közərib söndü. Fəqət bu yolla tələbə olan alimlərimiz də az deyil. *** Həyəcanla ötürdüyüm müddət keçmiş, nəticələr çıxmış, sıra ixtisas seçiminə gəlmişdi. Bu, demək olar ki, həyati bir seçim idi. Ona görə də buna çox incə ya naşmalı idim. İxtisas seçimi ilə əlaqədar kursda oxu yan zaman kurs müəllimləri ixtisaslarla bağlı məlumat verəcəklərini, yardımçı olacaqlarını söyləmişdilər. Atam və mən ixtisaslarla bağlı məlumat alaq, hansı ixtisası seçək deyə məsləhətləşmək üçün kursa getmişdik. Ora da gördüm ki, bir vaxtı yardım edəcəklərini söyləyən həmin müəllimlər başdansovdu yardım edirlər, onların bu tərz yardımı mənim həyatımın önəmli mərhələlərinə istiqamətlənən qərarlarından birinə yönəlmişdi. Mən onlarla razılaşmayıb atamla birgə evə qayıtdım. Abituri yent jurnallarını vərəqvərəq, sətirbəsətir araşdırıb bax dıqdan, internet üzərindən ixtisaslarla bağlı məlumat topladıqdan sonra düzgün bir qərar verdiyimi düşü 37 nüb, ixtisas seçimimi hüququm olaraq özüm etdim. Atam 3cü qrupun zirvə ixtisası olan hüquqşünaslığı yazmağımı arzulayırdı. Ürəyimdən bir səs də həmin ixtisası yazmağıma səsləyirdi məni. Mən də beləcə öz xoşumla, həm də atamın istədiyi seçimi etmiş oldum. Bundan aylar öncə Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti olan Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinə sənəd vermək üçün bizim rayonda yerləşən MTNin rayon şöbəsinə müraciət etmişdim. MTNin rayon şöbə binasına daxil olan zaman onların verdiyi suallar haqqında bəzi şeylər eşitdiyimə görə, binanın həyətindəki maşınla rın nömrəsini əzbərləyir, harada kameralar var deyə diqqətlə baxır, üzərinə çıxdığım pilləkənlərin pillələrini sayırdım. Belə sayasaya gedib rəisin qəbul otağına gir dim. Nəticədə isə iki gözləmədiyim fərqli sual verdilər, mən isə bilmədim. O zaman saçım uzun, geyimim də indiki cavanlara xas bir tərzdə idi. Rəis bunları da ölkənin təhlükəsizliyini qorumaq istəyən şəxsə yaraş dırmamış, saçımıbaşımı da bəyənməmişdi. Hə, bir də qeydiyyata düşə bilməməyimin mənə ən pis olan tərəfi – bu orqan üçün boyumun balaca olduğunu demişdilər. Mən rəisin dediklərini dinləyib şöbədən suyum süzülə süzülə ayrıldım. İyirmi gün sonra saçımı kəsdirib, əyin baş alaraq hazırlaşıb yenidən şöbəyə getmişdim. Birinci müraciətimdəki boyumdan başqa, uyğunsuzluqları mın hər birini qaydaqanuna salmağıma baxmayaraq, mənim bu arzum ürəyimdə qaldı. İkinci müraciətimdə mənə: “Daha gecikmisən”, – söyləmişdilər. Mən də ya zıqyazıq şöbə rəisinə: “Heç olmasa kiçik bir işıq var 38 sa, onu məndən əsirgəməyin, bura daxil olmaq mənim uşaqlıq arzumdur”, – demişdim. Rəis: “Yaxşı, savad lı oğlansan, gəl ki, mümkün deyil, mümkün olsay dı, kömək edərdim”, – deyərək səmimi təbəssümünü üzünə yaymışdı. Mən rəisin otağından icazə alaraq çıxmaq istədiyimdə: “Hüquqşünaslığı oxuyar, bitirər, bura sənəd verərsən, uğurlar”, – demişdi. Mən də təşəkkürlərimi bildirib, ikinci dəfə suyum süzüləsüzülə oradan ayrılmışdım. Uşaqlıqdan bəri MTNə daxil ol maq arzusu ilə oxuyurdum, alınmadığı üçün Daxili İşlər Nazirliyinə hazırlaşmağa başladım. Bütün sənədləri toplayıb rayon mərkəzində yerləşən polis şöbəsinə qey diyyata düşmək üçün müraciət etməyə getdim. Oradan da boyuma görə məhrum oldum. Bu boy mövzusu ta mam ürəyimi sıxır. Ölmüş marketdə satılmır ki, alasan, bostanda yetişmir ki, böyüdəsən. Hər şəkil çəkdirəndə də rəsmdə yalnız alnım düşür, hər dəfə də utanıram. Bilmirəm, bəlkə də utanmamalıyam. Amma birtərəfli olaraq boyumun balaca olmasına həm özümə, həm də bütün balacaboy insanlara İlahi ədalətsizlik kimi baxı ram. Axı niyə mənim boyum balacadır? Axı niyə mən də digərləri kimi normal olaraq uzun deyiləm? Hələ özümdən uzun qarşı cins gördüyümdə tamam əsəbdən Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|