Mövzu: Lay şəraitinin neftin fiziki xassələrə dəyişməsinin təsiri



Yüklə 4,06 Mb.
tarix23.04.2022
ölçüsü4,06 Mb.
#85970
Lay şəraitinin neftin fiziki xassələrinin dəyişməsinə təsiri1


Fakültə:Qaz Neft Mədən

İxtisas:Neft Qaz mühəndisliyi

Qrup:295,20

Fənn:Neft qaz laylarının fizikası



Mövzu: Lay şəraitinin neftin fiziki xassələrə dəyişməsinin təsiri

Müəllim:İsmayılov Şahin

Tələbə:Musafayeva Kəmalə

Plan

Neftin tərkibi

Lay şəraitinin neftin fiziki xassələrinə təsiri

Nəticə


Ədəbiyyat

Tərkibindən, temperatur və təzyiqin qiymətindən asılı olaraq karbohidrogenlər lay şəraitində müxtəlif termodinamik –hallarda olur

Qaz

Maye


Bərk

Neft qaz, karbon və hidrogendən təşkil olunmuş üzvibirləşmələrdir. Lakin göstərilən elementlərdən başqa, neftin tərkibində əksərhalda kükürd, oksigen, azot və s. rast gəlinir.


Neftin sıxlığı

Neftin sıxlığı


Neftin atmosfer şəraitində sıxlığı 730-1060kq/m2 arasında dəyişir. Neftin lay şəraitindəki sıxlığı onun atmosferşəraitindəki sıxlığından temperaturun, təzyiqin neftdə həll olanqazın hesabına az olur. Elə neftlər də məlumdur ki, onun layşəraitindəki 500 kq/m2 olduğu halda, atmosfer şəraitindəkisıxlığı 800 kq/sm" alınır.

Neftdə həll olmuş qazlar sıxlığına eyni cür göstərmir.Məsələn, neftdə metan, propan və etilen həll olarsa, təzyiq artdıqcaonun sıxlığı azalar, azot və ya karbon qazı həll olarsa, əksinə artar.Təzyiqin qiyməti doyma təzyiqindən böyük qiymətlər aldıqda isəneftin sıxlığı çoxalır (şəkil II. 7, 1-T =343,1 K-də Axtır, 2-T=361,1K-də Novadmitriyevski nefti çıxarılmışdır).

Neftin quyudibinə axmasına neftin özlülüyübilavasitə böyük təsir göstərir, yəni neftin özlülüyü nə qədər azolarsa, onun quyudibinə axma sürati də bir o qədər artır. Atmosferşəraitində qazsız neftin özlülüyü böyük həddə dəyişir

Neftin özlülüyü

Neftin layşəraitində özlülüyü, miqdarından aslılı olaraq dəyişir. Belə ki,temperaturun artması ilə neftin özlülüyü azalır, neftdə qaz həllolduqda isə özlülüyü daha da azalır. Ona görə neftin atmosfer vəlay şəraitindəki özlülükləri fərqli olur.

Neftin özlülüyünün temperaturdan və həli olmuş qazın miqdarından asılı olaraq dəyişməsi şəkli 1-də verilmişditr.əyridəki təzyiqlər doyma təzyiqləridir.

Qeyd etmək lazımdır ki, müxtəlif qazlar neftin özlülüyünəmüxtəlif cür təsir göstərir. Məsələn, karbohidrogen qazlarınınmolekulyar çəkisi artdıqca, neftin özlülüyü də azalır. Lakin neftdə azot həll olduqda onun özlülüyü artır.Neftin lay şəraitinə uyğun özlülüyü, yüksək təzyiqliviskozimetr vasitəsilə təyin edilir. Bu viskozimetrlərdə neftin lay nümunəsi tədqiq edilir.

Neftin sıxılması. Bütün mayelər kimi neft də müəyyənelastikliyə malikdir. Neftin elastikliyi, həcmi sıxılma əmsalı iləxarakterizə olunur:

Tərkibində qaz olmayanneftin həcmi sıxılma əmsalı kiçik (4-10" "--yüngülisə böyük 1,4-10* m2 H olur.Temperatur artdıqca neftin həcmi sıxılma əmsalı da artır (şəkilII. 10, a). Bundan başqa, lay təzyiqini azaltdıqca (doymatəzyiqinədək) həcmi sıxılma əmsalı çoxalır (şəkil II. 10, b).

Lay şəraitindən atmosfer şəraitinə keçəndəneftin həcminin nə dərəcədə dəyişdiyini öyrənmək üçün həcm əmsalıanlayışından istifadə edilir. lay şəraitindəki həcminin onunatmosfer şəraitundəki (qazsızlaşdırılmış neftin) həcminə olannisbətinə həcm əmsalı deyilir:

Neftin lay şəraitindəki həcmi onun atmosfer şəraitindəki həcmindən böyük olmalıdır. Layın temperaturu və neftdə həll olmuş qazın miqdarı artdıqca onun həcm əmsalı böyüyür. Lakin lay təzyiqi artdıqca həcmi əmsalı kiçilməlidir.



Simple PowerPoint Presentation

Simple PowerPoint Presentation

Simple PowerPoint Presentation

Simple PowerPoint Presentation

You can simply impress your audience and add a unique zing and appeal to your Presentations. Easy to change colors, photos and Text. You can simply impress your audience and add a unique zing and appeal to your Presentations.

Lay təzyiqi P - dan doyma təzyiqinədək azaldıqda mayegenişləndiyinə görə həcm əmsalı azca böyüyür; nöqtəsində qazayrılmağa başlandığına görə həcm əmsalı ən böyük qiymətini alır.

Neftin həcm əmsalının labaratoriya şəraitində dəqiq təyinedilməsinə temperatur böyük təsir göstərir. Belə ki, temperaturazaldıqca neftdən ayrılan qazın miqdarı və həcm əmsalının təsinolunma dəqiqliyi azalır. Həcm əmsalının dəqiqliyini artırmaq üzünneftin qazsızlaşdırma prosesini lay şəraitinə uyğunlaşdırırlar.Bir çox neftlərin həcm əmsalı 3-dən olur (ABŞ -ın Mamau yatağı üçün b = 3,5-dir).

Həcm əmsalından istifadə edərək neftin həcmi yığılmasını (layşəraitindən nefti yer üzərinə çıxardıqda onun həcminin kiçilməsi)tapa bilərik:

Neftin temperaturundan genişlənməsi

Nəticə

Təcrübələr göstərir ki, təzyiqin doyma təzyiqindən başlayaraqartması neftin özlülüyünü artırır.

Neftin həcmi sıxılma əmsalı təzyiqdən, temperaturdan vəneftin lay şəraitindəki tərkibindən asılıdır.

neftin həcmi sıxılma əmsalı kiçikolduğundan təzyiqin həcm əmsalına təsiri böyük olmur.

Neft yataqlarının istismarında neftinistilik tutumunun təyin edilməsi böyük əhəmiyyət kasb edir. neftinsıxlığının artması ilə onun istilik tutumu artır.

Neftin elektrikkeçirməqabiliyyəti pisdir. Belə ki, onun elektrikkeçirmə əmsalı 10"* 1/om.m-a bərabərdir.

1

2



3

4

5



Ədəbiyyat

Modern Portfolio Designed

1.A.MİRZƏCANZADƏ. Z.ƏHMƏDOV, R.QURBANOV. NEFT LAYININ FİZİKASI. “MAARİF‖ NƏŞRİYYATI”, BAKI – 1983

2.А.Х.Мирзаджанзаде «Парадоксы нефтяной физики», Азернешр, Баку, 1981

Diqqətinizə görə



təşəkkür edirəm
Yüklə 4,06 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə