Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH 
VAZIRLIGI 
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI 
TOSHKENT AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI 
QARSHI FILIALI 
 
 
 
KI FAKULTETI 
ATS - 11 – 20 - GURUH TALABASINING 
LOYIHALARNI BOSHQARISH 
FANIDAN 
 
 
1-Mustaqil ish 
 
 
Bajardi: 
Soatov Alisher 
Qabul qildi: 
Qodirov B 
 

---

 
 
1-Mustaqil ish 
 
Investitsion loyihalarning samaradorligini baholash usullari.
 
Reja 
1.
Innovatsiyalar va ularning turlari. 
2.
Innovatsiyalarning iqtisodiyot uchun ahamiyati. 
3.
Innovatsiyalarning loyihalardagi o‘rni. 
4.
Innovatsiya va loyihalarni boshqarish bilan bog‘lik iqtisodiy konsepsiyalar. 
“
Innovatsiya
” atamasi blotincha “novatio” so‘zidan olingan bo‘lib, 
“yangilanish” (yoki “o‘zgarish”), “in” qo‘shimchasi esa lotinchadan “yo‘nalishida” 
deb tarjima qilinadi, agar buni yaxlit “Innovatio” ko‘rinishida tarjima 
qilsak – “o‘zgarishlar yo‘nalishida” deb izohlanadi. Innovation tushunchasi birinchi 
bo‘lib XIX-asrning ilmiy tadqiqotlarida paydo bo‘ldi. 
Innovatsiya
– bu bozor talabidan kelib chiqqan holda jarayonlar va 
mahsulotlarning sifatli o‘sish samaradorligini ta’minlash uchun joriy etilgan 
yangilikdir. Inson intellektual faoliyati, uning fantaziyasi, ijodiy jarayoni, 
kashfiyotlari, ixtirolari va ratsionalizatorligining yakuniy natijasi hisoblanadi. 
Yangi iste’molchilik xususiyatlari yoki ishlab chiqarish tizimlarining 
samaradorligini sifatli oshirish orqali bozorga mahsulot (tovarlar va xizmatlar)ni 
yetkazib berish – innovatsiyaga misol bo‘la oladi. 
Xalqaro amaliyotda “Innovatsiya” ta’rifining “Oslo qo‘llanmasi bo‘yicha ixtiro 
statistikasi va ilmiy-tadqiqot ma’lumotlarini to‘plash va qayta ishlash” (“Oslo 
qo‘llanmasi”) xalqaro standartlarida berilgan varianti keng tarqaldi. Ushbu 
standartlarga muvofiq innovatsiya – foydalanish uchun kiritilgan yangi yoki sezilarli 
darajada yaxshilangan mahsulot (tovar, xizmat) yoki jarayon, sotuvlarning yangicha 
uslubi yoki ish amaliyotidagi, ish o‘rinlarini tashkil etishdagi va tashqi aloqalarni 
o‘rnatishdagi yangi tashkiliy uslub hisoblanadi. 
 “Innovatsiya”
tushunchasi 
o‘zining 
yangi 
hayotini 
“innovatsion 
kombinatsiyalar”ni tahlil qilish, iqtisodiy tizimlarning rivojlanishidagi o‘zgarishlar 
natijasida XX-asrning 
boshida avstriyalik 
va 
amerikalik 
iqtisodchi Y. Shumpeterning 
ilmiy 
ishlarida 
boshlagan. Shumpeter 
1900-
yillarda iqtisodda ushbu terminni ilmiy qo‘llashga kiritgan dastlabki olimlardan edi. 
Innovatsiyaga har qanday turdagi yangilik sifatida emas, balki mavjud 
tizimning samaradorligini jiddiy ravishda oshiradigan omil sifatida qarashimiz 
lozim. Keng tarqalgan yanglish fikrlashlarga qaramasdan innovatsiyalar 
kashfiyotlardan farq qiladi 
Innovatsiyalarning ilmiy kashfiyotlar va ixtirolardan farqi: 

---


ilm-fan – bu ma’lum mablag‘larni bilimlar va g‘oyalarga aylantirish; 

innovatsiyalar – bu bilimlar va g‘oyalarni mablag‘larga aylantirishdir; 

ixtiro