113
Eldoradonun axtarılması ilə məşğul olacaq. Sözsüz ki,
həmyerlilərinin köməyinə gələn polkovnik Alonso belə bir
qəribə qərar çıxarmazdı. Lakin buna baxmayaraq bu
məlumatı dəqiqləşdirmək lazım idi.
X fəsil. Kapitan Xuanın Kalyaoya getməsi
Qısa müddət ərzində bu xəbər bütün ekspedisiya iştirak-
çıları arasında ildırım sürətilə yayıldı. Konkistadorların
daxilində böyük ümid hissi yarandı. Alonsonun adını eşidən
kimi hamıda canlanma, ruh yüksəkliyi hiss olundu. Deməli,
araukanlar törətdikləri vəhşiliklərə görə tezliklə konkistador-
lar tərəfindən cəzalarına catacaqlar. Qisas almağa böyük
imkan yaranırdı. Amma qoca səyyah başqalarına nisbətən
bütün bu məsələyə başqa cür yanaşırdı. O, əmin idi ki,
polkovnik Alonso Limaya gəlsə belə, tezliklə araukanlara
qarşı döyüş əməliyyatları bərpa edilməyəcək. Çünki onların
silahdaşlarının əlli altı nəfəri düşmənin əlində əsir idi. Onlar
azad edilməsə, heç vaxt döyüş əməliyyatları bərpa edilə
bilməz. Aborigenlərin ultimatumuna əsasən, Araukaniyada
əli silahlı konkistador görünən kimi onlar əsir alınmış
114
ispanların hamısını edam edəcəklər. Deməli, ilk növbədə
əsirlərin azad olunması haqqında fikirləşmək lazım idi.
Xoşbəxtlikdən leytenant Vasko həmin günü Limaya gəl-
miş və görüşmək üçün qoca səyyahın otağına getdi. Elə qoca
səyyah da leytenantla görüşmək arzusunda idi.
- Sinyor Rodriges, eşitdiyimə görə polkovnik Alonso Kitu
Audiensiyasına gəlib. - deyə Vasko salamlaşandan sonra
ehtiramla dilləndi. - Bu məlumatın nə dərəcədə düzgün
olmasını sizdən xəbər almaq istəyirdim.
- Hələ bu dəqiqləşdirilmiş məlumat deyil - deyə qoca
səyyah qeyri-müəyyən tərzdə dilləndi. - Deyilənə görə hansı-
sa bir polkovnik böyük qüvvə ilə İspaniyadan gəlib. Mənə
elə gəlir, həmin zabit Alonso Odovaldo deyil. Çünki o, olsa
idi, Amerika sahillərinə gələn kimi öz gəlişi barəsində bizi
xəbərdar edərdi. Hələlik bu məlumatı dəqiqləşdirmək üçün
kapitan Xuan Kalyaoya yollanıb.
- Birdən təsdiq olunsa ki, həmin zabit Alonso Odovaldo-
dur, onda bizim sonrakı fəaliyyətimiz necə olacaq? - deyə
Vasko qoca səyyaha sualedici nəzər salaraq müəmmalı
tərzdə dilləndi.
- Siz nəyi nəzərdə tutursunuz? - deyə qoca səyyah
fəhimsizliklə dilləndi. - Mən nəsə sizi başa düşmədim?
- Sözsüz ki, söhbət Araukaniyada başlanan müharibədən
gedə bilər. - deyə Vasko ehtiramla cavab verdi. - İlk növbədə
115
araukanların əlində olan əsirlərimiz barəsində fikirləşmək
lazımdır.
- Mən bunu çox yaxşı başa düşürəm.
- Biz onları araukanların qoyduğu şərt ilə azad edə
bilmərik. Çünki onların şərti bir növ bizə qarşı ultimatum
xarakteri daşıyır.
Bu zaman qoca səyyahın yadına İzabella Barretonun
sözləri düşdü. Qadın olsa da, onun sözlərində həqiqət vardı.
İspan əsgərinin şərəf və ləyaqətini alçaltmış hər bir adam
yalnız mühakimə olunmalıdır. Döyüşdə qorxaqlıq göstərmiş
hər bir əsgər öz ölkəsinin qüdrətinə zərbə endirmiş olur.
Həmin adamların bu işıqlı dünyada yaşamağa mənəvi haqları
yoxdur. Mərd və məğrur qadının sözlərinə əhəmiyyət verən-
də onda birbaşa Araukaniyaya, əsir düşmüş soydaşlarının
aqibətinə heç bir əhəmiyyət vermədən hücuma keçmək
lazımdır. Lakin bu faciənin baş verməsinə imkan yaratmaq
lazım deyildi. İlk növbədə əsirlərin azad olunması barəsində
çıxış yolu tapmaq lazım idi. Qoca səyyah xeyli fikirləşəndən
sonra səbrlə dedi:
Sözsüz ki, biz onları araukanların qoyduğu şərt ilə azad
edə bilmərik. Başqa variant üzərində fikirləşmək lazımdır.
- Sinyor Rodriges, axı biz çıxılmaz bir vəziyyətə düşmü-
şük? - deyə Vasko qoca səyyahın sözünü kəsərək həyəcanlı
halda dilləndi.
116
- Hər bir çətin vəziyyətdən çıxış yolu axtarıb tapmaq
mümkündür. - deyə səyyah qətiyyətlə dilləndi - Mənə elə
gəlir, biz itki vermədən əsirləri azad edə bilərik.
- Hansı yolla? - deyə Vasko nəzərlərini həmsöhbətinin
üzərinə yönəldərək müəmmalı tərzdə soruşdu.
- Bu haqda mən susmağı üstün tuturam - deyə səyyah
həmsöhbətinə nəzər salmadan təmkinlə dilləndi. - Bütün
variantlar polkovnik Alonsonun iştirakı ilə müzakirə oluna-
caq. Lakin sizi əmin edirəm ki, biz əsirlərin azad olunmasına
müvəffəq olacayıq.
Hörmət əlaməti olaraq Vasko bir daha qoca səyyahla söz
güləşdirmədi. Çünki o, həmin adamın ağıllı və uzaqgörən
olduqunu çox yaxşı bilirdi. Qoca səyyah necə deyirdisə, elə
də olmalı idi.
“Vanquardia” gəmisinin kapitanı Filipp Odovaldo da guya
böyük qardaşının Amerika sahillərində peyda olması ilə
əlaqədar qoca səyyah ilə söz mübadiləsi apardı. Cavab isə bir
idi; bu haqda Kalyaoya yola düşən kapitan Xuandan dəqiq
məlumat gözləmək lazımdır. Pedro artıq başa düşmüşdü ki,
Kalyaodan gətirdiyi qarışıq məlumat nə dərəcədə qiymət-
lidir. Bu məlumatın Limada müvəqqəti məskən salan bütün
ekspedisiya iştirakçılarının necə marağına səbəb olması göz
qabaqında idi. İndi hamı Xuanın yolunu səbirsizliklə
gözləyirdi. Çünki onun gəlişi bütün ekspedisiyanın fəaliyyətə
Dostları ilə paylaş: |