[]

 
133 
 
solo – solos  
 
piano – pianos 
 
radio – radios 
 
 
Sonu “f”və ya “fe” ilə bitən isimlər 
cəm şəkilçisi qəbul edərkən “f” hərfi 
“v”  hərfinə  çevrilir  və  -es  cəm 
şəkilçisi əlavə edilir. Bu cəm şəkilçisi  
[z]  kimi tələffüz edilir: 
 
 
 
 
life – lives 
 
 
 
wife – wives 
 
 
 
shelf – shelves 
 
 
Bununla  belə  müstəsna  hallar 
da vardır: 
 
 
 
chief – cheifs 
 
 
roof – roofs 
 
 
safe – safes  
 
 
Bəzi isimlərin cəmi xüsusi yolla düzəlir. 
 
 
 
a) İsimin kökündəki səsli dəyişir: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
man – men 
 
 
 
 
 
 
 
 
tooth – teeth 
 
 
 
 
 
 
 
 
foot – feet 
 
 
 
 
b) İsimin sonuna –en şəkilçisi əlavə edilir: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ox – oxen 
 
 
 
 
 
 
 
 
child – children 
 
 
Yunan  və  latın  dilindən  alınmış  isimlər  öz  cəm  şəkillərini 
həmin dillərdə olduğu kimi saxlamışlar: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
datum – data 
 
 
 
 
 
 
 
 
basis – bases 
 
 
 
 
 
 
 
 
phenomenon – phenomena 

---

 
134 
§17. İsmin halları 
(Cases of the nouns) 
 
 
Müasir  ingilis  dilində  ismin  iki  halı  var:  ümümu  hal  (the 
Common  Case)  və  yiyəlik  hal  (the  Possessive  Case).  Ümumi 
halda  ismin  heç  bir  hal  şəkilçisi  olmur,  yiyəlik  halda  isə  ismin 
sonuna –
’
’s (təkdə olan isimlər üçün) ya da sadəcə 
’
’ (cəmdə olan 
isimlər üçün) vasitəsi ilə düzəlir və [s], [z] və [ız] kimi tələffüz 
edilir.  
 
 
the girl’s toy – qızın oyuncağı 
 
the girls’ toys – qızların oyuncaqları  
 
 
Cəm  formada  ümumi  qaydada  tabe 
olmayan  isimlərin  yiyəlik  halı  həm 
təkdə, həv də cəmdə ’s artırmaqla düzəlir: 
 
the children’s dresses 
the child’s beds 
 
 
Yiyəlik  halda  isim  sahiblik  bildirir  və  başqa  bir  ismin  təyini 
kimi çıxış edir. Bu halda olan isim  whose  –  kimi sualına cavab 
olur. Müasir ingilis dilində yiyəlik hal əsasən canlılara aid olur.  
 
Mürəkkəb  isimlərin  yiyəlik  halını  əmələ  gətirmək  üçün 
mürəkkəb ismin sonuna -’s əlavə edilir: 
 
my sister – in - law’s house  
 
 
Bir əşyanın sahibi iki və ya daha çox şəxs olduqda -’s yiyəlik 
hal şəkilçisi sonuncu ismə əlavə edilir. 
 
Anar and Sona’s mather is a housewife. 
 
 
Bəzi cansız isimlər də yiyəlik hal da  işlədilir. İngilis dilində 
belə isimlərə aşağıdakılar aiddir: 
 
a)  vaxt və məsafə bildirən:  
 
a few day’s holiday 
a  mile’s   distance 

---

 
135 
 
b)  Ship,  world,  nature,  earth,  sun,  moon,  water,  ocean  və  s. 
bildirən: 
 
the   ship’s   fuel 
the  sun’s   energy 
the nature’s beauty 
 
 
c) Ölkə, şəhər, materik, ay, gün bildirən: 
 
Azerbaijan’s  future 
Baki’s  streets 
 
 
Ingilis dilində sahiblik bildirmək üçün ismin yiyəlik halından 
başqa “of” önlüyündən də istifadə edilir. Bu ancaq cansızlara aid 
olur.  
 
the boy’s books – the books of the boy 
the city’s centre – the centre of the city 
 
 
18. Sifət 
(The Adjective) 
 
 
Sifət əşyanın əlamətini və keyfiyyətini bildirir və what (hansı, 
necə,  nə  cür)  suallarına  cavab  olur:  green  (yaşıl),  difficult 
(çətin), good (yaxşı) və s. 
 
Sifət həmişə ismi bu və ya digər cəhətdən təyin edir. Cümlədə 
əsasən təyin vəzifəsində olur:  
 
Baki  is the largest city in Azerbaijan. 
 
 
Quruluşuna görə sifətlər iki cür olur:  
 
 
 
 
 
1) sadə sifət (the simple Adjective) və  
 
 
 
 
2) düzəltmə sifət (the Derivative Adjective). 
 
 
Yalnız bir kökdən ibarət olan sifətlərə sadə sifətlər deyilir: big, 
fat, short, rich və s. 

---