130
Inkar formasında
shall və
will köməkçi fellərindən sonra
not
inkar hissəciyi işlədilir:
I shall not write.
You will not write.
Bu zaman forması gələcəkdə baş verəcək hərəkəti göstərmək
üçün işlədilir. Belə hərəkət gələcəkdə ya bir dəfə, ya da təkrar
olaraq icra oluna bilər.
We shall go to the university everyday –
Biz hər gün universitetə gedəcəyik (təkrar olunan hərəkət)
He will come from Moscow tomorrow –
O, Moskvadan sabah gələcək (bir dəfə icra olunacaq hərəkət)
İngilis dilində gələcək zamanda baş verəcək hərəkəti gələcək
İndefinite zaman formasından başqa digər vasitələrlə də ifadə
etmək olar.
1.
To go felinin indiki Continuous zaman forması və məsdər ilə:
She is going to visit us this summer –
O, yayda bizə gələcək (gəlməyə hazırlaşır).
To be going + məsdər ifadəsi dilimizı bir şey etmək niyyətində
olmaq, bir şeyi etməyə hazırlaşmaq sözləri vasitəsi ilə tərcümə
edilir.
2. Azərbaycan dilində olduğu kimi ən yaxın gələcəkdə icrası
nəzərdə tutulan hərəkəti göstərən bəzi fellərlə:
They are gojng to buy a car –
Onlar maşın alırlar (almaq niyyətindədirlər)
3. İndiki Indefinite zaman forması vasitəsi ilə:
The delegation arrives tomorrow –
Nümayəndə heyəti sabah gələcək.
4.İndiki Continuous zaman formasi vasitəsi ilə:
She is going in an our – O, bir saatdan sonra gedir.
131
§16. İsim
(The Noun)
İsim canlı və cansız əşyaların adlarını (
Sevil, xəritə - a map,
kitab – a book), hadisələrin adlarını (
külək – wind), əşyalara
məxsus xüsusiyyətləri (
sevgi – love, dostluq – friendship),
vəziyyəti (
xöşbəxtlik –
happiness) bildirir.
İsim təkdə və cəmdə olur:
a desk, a pen, a blackboard, schools, girls, tables.
İngilis dilində isimlər adətən artikl ilə, bəzən isə artikl və ön-
lük ilə işlədilir. Artikl və önlük ismin əsas əlamətlərindəndir:
a book – hər hansı bir
kitab, the book – müəyyən
kitab,
in the room – müəyyən
otaqda
Quruluşuna görə isimlər sadə (
the simple nouns), düzəltmə
(
the derivative nouns) və mürəkkəb (
the compound nouns)
olur.
a) Yalnız kökdən
ibarət olan ismə sadə isim deyilir:
a desk, a map, a teacher.
b) Prefiks və ya suffiks (bəzən isə hər ikisini) qəbul edən
isimlərə
düzəltmə isimlər deyilir:
reader, childhood, development.
c) İki və ya daha çox sözdən ibarət olub bir anlayışı ifadə edən
isimlərə mürəkkəb isimlər deyilir:
newspaper – qazet (
news – xəbər,
paper – kağız)
blackboard – yazı taxtası (
black – qara, board – lövhə)
Mürəkkəb isimlər bir yerdə yazılır.
132
§17. İsiml
ərin c
əm forması
(Plural forms of the nouns)
İngilis dilində ismin cəmini əmələ gətirmək üçün təkdə olan
ismin
sonuna bir qayda olaraq –s (-es) cəm
şəkilçisi, əlavə edilir:
a boy – boys
a book – books
a dress – dresses
Bu cəm şəkilçisi kar səssizlərdən
sonra
caps, books
[s] kimi, сingiltili səssizlərdən
beds, bags
və səslilərdən
boys, cities
sonra
[z] kimi tələffüz edilir.
İsim
–s hərfi və ya
–ss, -sh, -ch, -tch hərf birləşmələri ilə
bitərsə, cəmdə
-es cəm sonluğu qəbul edir və
[ız] kimi tələffüz
edilir:
a box – boxes
a bench – benchez
a bus – buses
İsim təkdə “
y” hərfi ilə bitərsə və bu hərfdən əvvəl səssiz
durarsa, cəmdə “
y” hərfi “
i” hərfinə çevrilir və
-es cəm şəkilçisi
əlavə edilir:
family – families
army – armies
city – cities
Qeyd: Səssizdən sonra gələn “
y” hərfi ilə bitən xüsusi
isimlərin
cəmində sadəcə olaraq –s cəm şəkilçisi əlavə edilir.