| Bir naychali manometr (kosali manometr). Bir naychali manometr U- simon manometrni bir turi bo‘lib, (4-rasm) birinchi naycha o‘rnida keng idish (kosa) ishlatiladi. Xuddi U- simon manometr singari ortiqcha bosim hisobiga kosadagi suyuqlik sathi h1-ga pasayib, naychadagi sath h2 –ga oshadi. Bir naychali manometr uchun quyidagi tenglamalar o‘rinlidir:
h1*F=h2*f , (6)
bundan
(7)
Manometrdagi suyuqlikni haqiqiy balandligi N
2-расм. Бир найчали манометр.
(8)
ga teng, unda ortiqcha bosim
. (9)
Agar kosa ustida suyuqlik bo‘lsa, unda
Port = (ρ - ρ1)*g*h2 (10)
Aniqlikni oshirish uchun
f/F ≤ 1/400 (11)
olinadi.
Unda - ni e’tiborga olmasa ham bo‘ladi
Port = ρ*g*h2 (12)
Amalda bunday manometrlar 0.156 MPa (2 kGk/sm) dan oshmaydigan bosimlarni o‘lchashda ishlatiladi.
Mikromanometrlar. Juda kichik bosimlarni o‘lchash uchun og‘ma naychali mikromanometrlar ishlatiladi (3 - rasm).
N
3-расм. Микроманометр.
aycha og‘ma vaziyatda bo‘lgani sababli o‘lchanayotgan bosimni muvofiqlashtiradigan suyuqlik ustuni uzunligi quyidagi formula bilan ifodalanadi:
(13)
yoki
(14)
Bu asboblar 160-1000 Pa chegaradagi bosimlarni o‘lchashda ishlatiladi, ularni xatosi % dan oshmaydi. Yuqorida keltirilgan prinsipda ishlaydigan qalqovichli, qo‘ng‘iroqli va halqali manometrlar ham uchraydi
Ishni bajarish tartibi
Struktur sxemasini ko‘raylik:
4- rasm. Suyuqlik manometrini struktura sxemasi
1,4,5- kuchaytirish zvenolari; 3- integralash zvenosi; 2- solishtirish elementi.
CHap tirsakdagi N1 kuch suyuqlikni surib, o‘ng tirsakda hosil bo‘ladigan gidrostatik kuch bilan solishtirib turadi, toki ular bir-biriga tenglashguncha, demak ishlash prinsipi U-simon idishda kuchlarni muvozanatlashishiga asosldanadi.
Suyuqlik manometrini ishlash prinsipini soddaroq quyidagi ko‘rinishda ifodalaymiz. Bu erda ikkita zanjir ifodalagan, ya’ni:
- to‘g‘ri zanjir, kirish signali Por , chiqish signali — N;
- teskari zanjir, kirish signali – N, chiqish signali — Ng.
Ishlash sxemasi
Dostları ilə paylaş: |
