1-amaliy mashg’ulot: trаnspоrt-ekspеditsiоn хizmаt ko‘rsаtishning vujudgа kеlish tаriхi reja

partiyalar etarlicha jiddiy
jo'natilgan tovarlarning og'irligi bo'yicha cheklovlar va boshqa tomondan, ular qisqa etkazib berish muddatlari bilan tavsiflanadi (kamida beshinchi marta).
barcha yuklarning bir qismi yuk bilan band bo'lsa,
oluvchiga ma'lum bir lahzada etkazib beriladi - "o'z vaqtida"). Shunday qilib
yo'l, asosiy formula
Ekspress yetkazib berishni ko'rib chiqish to'g'riroq
"eshikma-eshik" emas, balki "aniq ichkarida
muddat".
"Ekspress yetkazib berish" atamalarining noaniq talqini natijasida va
"ekspress transport" bu tushunchalarni pochta bilan, keyin esa bilan aralashtirib yuboradi
transport va ekspeditorlik xizmatlari,
aniq qonunchilik bazasining yo'qligiga olib keladi. Shunday qilib, masalan, agar
pochta xizmatlarini ko'rsatish, ya'ni yetkazib berish
Og'irligi 31,5 kg gacha bo'lgan buyumlar uchun Rossiya Federatsiyasi Aloqa vazirligidan litsenziya talab qilinadi (va olish
har qanday ruxsatnomalar
mamlakatimizda an'anaviy tarzda
kompleks), keyin bunday tovarlarni tashish uchun
litsenziya talab qilinmaydi. Bu imkon beradi
tijorat operatorlari doiraning ta'rifini mustaqil ravishda tanlashlari
uning faoliyati, uning mohiyati esa unday emas
o'zgarmoqda. Bundan tashqari, bu pozitsiya
holatlar parametrik vazifani murakkablashtiradi
tezkor yetkazib berish bozorining taxminlari, tariflari
va uning rivojlanish istiqbollari.


15.2 Transport-ekspeditorlik xizmatlar ko‘rsatish sferasida informatsion
texnologiyalar
Transport-ekspeditorlik xizmatlar ko‘rsatish sferasida informatsion
texnologiyalar
Tashishlarning katta hajmlari va yo‘nalishi bo‘yicha turli-tuman informatsion oqimlar ma’lumotlaming katta sonini dunyoga keltiradi. To‘g‘ri va samarali qarorlar qabul qilish uchun bu ma’lumotlar o‘z vaqtida olinishi, ularga o‘z vaqtida ishlov berilishi va rahbarlar hamda ijrochilarga o‘z vaqtida etkazib berilishi lozim bo‘ladi. Zamonaviy informatsion texnologiyalar transport- ekspeditorlik xizmatlar ko‘rsatishning bunday oddiy bo‘lmagan masalalarini hal qilishga qaratiladi.
World Wide Web (WWW) texnologiyalar - Internet dunyo o‘rgimchak to‘rining rivojlanishi bilan foydalanuvchilar uchun, ularning qaerda bo‘lishlaridan qat’iy nazar, ma’lumotlarga kirish, ulami saqlashni tashkil qilish va ularning dolzarbligini ushlab turish imkoniyati paydo boTdi. Global kompyuter tarmog‘i tashkilotlar o‘rtasida ma’lumotlar bilan almashinishning asosiy vositasi bo‘lib hisoblanadi, u bir nechta mahalliy tarmoqlami birlashtirish yoki tashqi hamda uzoqdagi kompyuterlami tarmoqqa ulash yo‘li bilan qurilishi mumkin. Umum kirishi mumkin boTgan global kompyuter tarmog‘i tarmoq resurslaridan tarmoqqa ulanish parametrlarini biladigan foydalanuvchilaming har qanday soni foydalanishi mumkinligini ta’minlash imkonini beradi. Hozirgi kunda Internet eng ko‘p ommaviylashgan, umum kirishi mumkin boTgan global kompyuter tarmog‘i boTib hisoblanadi.
Spetsifik (o‘ziga xos) tijorat faoliyatini amalga oshirish uchun maxsus kompyuter tarmoqlari amal qiladi. Transport operatsiyalarini boshqarish uchun mo‘ljallangan tarmoqlar orasida BIMCOM tarmog‘i (Balticlnterna- tionalMaritimeCommunications) ko‘proq mashhur, u 1990 yildan buy on faoliyat ko‘rsatadi. BIMCOM tashkiloti, bir qator yirik kemachilik kompaniyalari va telekommunikatsion firmalar tarmoqning ta’sischilari bo‘lib hisoblanadi. Hozirgi kunda BIMCOM dunyo flotida tashishlarning 60% ini nazorat qiladigan uch yuztadan oshiq kemachilik kompaniyalarini birlashtiradi.
Tarmoqning asosiy vazifasi - dengizdan foydalanuvchilar o‘rtasida ishonchli informatsiya almashinishni ta’minlash, tarmoqning har qanday foydalanuvchisi yoki teleks aloqasi va elektron pochta tarmogTning har qanday abonentiga informatsiya etkazishning ko‘proq qulay va arzon usulini taklif qilishdan iborat. Tarmoqda ro‘yxatdan o‘tgandan keyin foydalanuvchi o‘zining nomiga ega boTgan elektron pochta qutisini, o‘zining teleks nomerini oladi va
tarmoqning har qanday foydalanuvchisidan, masalan, fraxt kompaniyalari yoki kema brokerlaridan informatsiyani qabul qilish va ularga uzatish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Informatsion jarayonlarga mobil foydalanuvchilarni kiritish ma’lum bir aloqa vositalarini qo‘llash bilan amalga oshirilishi mumkin. Foydalanuvchilarning soni va informatsiyani uzatish zarur bo‘lgan masofaning uzoqligiga bog‘liq ravishda bu simsiz etkazish nuqtasi, radioaloqa, uyali telefonlar yoki kosmik (fazoviy) aloqa vositalari bo‘lishi mumkin. Mobil foydalanuvchilarni yagona informatsion kenglikka kiritish shuningdek global klmpyuter tarmog‘iga, masalan, mobil Internet tarmog‘iga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish yoki kirish vositasida ham amalga oshirilishi mumkin.
Global kompyuter tarmoqlarida biznes yuritish, biznes-jarayonlami amalga oshirish elektron biznes sifatida tushuniladi. Bunday holda mulk huquqi yoki moddiy toavr va xizmatdan foydalanish huquqi kompyuter tarmog‘i yordamida amalga oshiriladi.
Dunyoda elektron biznes mashhur Business-to-Business - B2B qisqartma nomni olgan. Elektron biznes butun boshli biznes-texnologiyalar majmuasini o‘z ichiga oladi, quyidagilar ulardan asosiylari bo‘lib hisoblanadi:

1. 
   Elektron tijorat (Business-to-Commerce - B2C) Internet orqali marketing funksiyalarini amalga oshirish, mahsulotlar va xizmatlami sotish v sotib olishni ko‘zda tutadi [6].
   
2. 
   Hukumat tashkilotlari bilan elektron o‘zaro harakatlar (Business-to- Govemment - B2G) - biznes munosabatlaming tomonlari sifatida bir
   

tomondan yuridik shaxslar yoki tashkilotlar, ikkinchi tomondan - davlat
i
muassasalari chiqadigan tizimlardir. Bu erga me’yoriy (normativ) ta’minot, bojxona va soliq munosabatlari, davlat buyurtmasini bajarish yoki favqulodda vaziyatlarda tashishlami tashkil qilish kirishi mumkin.
Xodimlar bilan elektron o‘zaro harakatlar (Business-to-Employee - B2E) - elektron biznesning korporatsiya ichidagi tizimi bo‘lib, kompaniya xodimlarining ishini tashkil qilish va alohida stmkturalar va bo‘linmalarning xodimlarining birgalikdagi biznes faoliyatini yuritish imkonini beradi.

NAZORAT SAVOLLARI
1. Tarmoqning asosiy vazifasi ?
2. Bugungi kunda information texnologiyalarning vazifalari ?