1. Tayyor mahsulot ( ishlar, xizmatlar ) va uni hisobga olish vazifalar

Tovarlar ( ish , xizmat ) bo'yicha oborot deb , jo'natilgan mahsulot , bajarilgan ish ko'rsatilgan xizmatlar tushuniladi .
Ushbu yo'riqnomada ko'rsatilishicha , tovarlar ( ish , xizmat ) realizatsiyasi bo'yicha oborotlar qo’shilgan qiymat solig'iga tortish obyekti bulib hisoblanadi . O'zbekiston Respublikasida xalqaro shartnomaga muvofiq aniqlanadigan o'zining maksadlari oborot uchun foydalaniladigan qo'shilgan qiymat solig'ini to'lashdan ozod etilganlar bundan mustasnodir . Qo'shilgan qiymat solig'i 20 % stavkada to'lanadi . Byudjetga tulanishi lozim bo'lgan QQS solig'ining summasi realizatsiya qilingan tovarlar , bajarilgan ish , ko'rsatilgan xizmatlar uchun hisoblangan qo'shilgan qiymat solig'i summasidan ishlab chiqarish va muomala harajatlariga qo'shiladigan tovarlar ( ish , xizmat ) qiymati uchun to'lanishi kerak bo'lgan soliq summasining ayirmasiga teng . Bu tartib qo'shilgan qiymat solig'ini to'lovchi barcha korxona va tashkilotlarga taalluqli .
Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar qo'shilgan qiymat solig'i tulangan summa qo'shilgan holda sotib olinish qiymati bo'yicha hisobda aks ettiriladi . Ko'shilgan qiymat solig'iga tortiladigan va tortilmaydigan tovar sotadigan , ish va xizmatlar bajaradigan korxonalar hamda QQS bo'yicha imtiyozga ega bo'lgan korxonalar , ko'rsatilgan tovarlarni oluvchi shaxsga schyot - faktura rasmiylashtirishga majburdirlar . Schyot - faktura yo'riqnomada ko'rsatilgan shakl bo'yicha yozilishi shart . Haridorlarga jo'natilgan tayyor mahsulotlarga QQS hisoblanganida quyidagicha provodka beriladi :
Dt 4010- « Haridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar »
K - t 6410 - Byudjetga to'lovlar bo'yicha qarzlar » . QQS summasi byudjetga utkazib berilganida quyidagicha provodka beriladi :
Dt 6410- « Byudjetga to'lovlar bo'yicha qarzlar
K - t 5110 - hisob - kitob schyotin .
8. Dargumon qarzlar bo'yicha rezervlar hisobi
Dargumon qarz - bu korxonaga o'z vaqtida kelib tushmagan yoki kelib tushishi bo'yicha kafolat bilan ta'minlanmagan debitor qarzlar . Dargumon qarzlar bo'yicha rezervlar hisobot davri oxirida korxona debitor qarzlari bo'yicha ugkazilgan inventarizatsiya natijalari asosida tashkil etiladi . Tashkil etiladigan rezerv summasining miqdori qarzdorning moliyaviy holatiga bog'liq ravishda va qarzning kisman yoki to'liq kelib tushish ehtimolini inobatga olgan holda har bir qarzdor bo'yicha alohida aniqlanadi . Dargumon qarzlar bo'yicha rezervlar , odatda , korxona foydasi hisobidan tashkil etiladi . Ushbu turdagi rezervlar O'zbekiston Respublikasi qonunchiligiga asosan tashkil etiladi . Dargumon qarzlar bo'yicha rezervlar hisobini yuritishda 4910- « Dargumon qarzlar bo'yicha rezervlar » hisobvarag'idan foydalaniladi . Ushbu hisobvaraq kontraktiv bulib , uning kreditida rezervni tashkil etish muomalalari aks ettirilsa debetida undan foydalanish ko'rsatiladi . Dargumon qarzlar bo'yicha rezervlar summasi tashkil etilganida quyidagicha provodka beriladi: Dt 9430- « Boshqa operatsion harajatlar » K - t 4910- « Dargumon qarzlar bo'yicha rezervlar 4910- « Dargumon qarzlar bo'yicha rezervlar » hisobvarag'i bo'yicha hisobvaraklarning o'zaro aloqasi.