13-variant: (Buxgalteriya hisobi (Noixtisoslik 2-kurs 2-semestr 1-oraliq nazorat))

T/r Xo‘jalik operatsiyalarining mazmuni Schyotlarning bog‘lanishi Debet Kredit 1. Kapital qo‘yilmalar sohasida band bo‘lgan xodimlarga mehnat haqi hisoblandi 0810—0890 6710 2. TMZlarni tayyorlash va sotib olish muomalalari bo‘yicha mehnat haqi hisoblandi 1010—1090 6710 3. TMZlarni tayyorlash va sotib olish muomalalari bo‘yicha mehnat haqi hisoblandi (1510 schyoti qo‘llanganda) 1510 6710 4. Mahsulot sotishda, boshqaruv va boshqa muomalalarda band bo‘lgan xodimlarga mehnat haqi hisoblandi 9410—9430 6710 5. Kelgusi davr xarajatlariga kiritiladigan ishlar uchun mehnat haqi hisoblandi (mavsumiy tarmoqlarda va boshqalar) 3190 6710 6. Asosiy vositalarni hisobdan chiqarish jarayonlari bo‘yicha hisoblangan mehnat haqi 9210 6710 7. Ortiqcha to‘langan summalar (mehnat haqi va hokazolar) kassaga qaytarildi 5010 6710 8. Tabiiy ofatlar, yong‘inlarni bartaraf qilish bilan bog‘liq bo‘lgan ishchilarga mehnat haqi hisoblandi 9720 6710 9. Xodimlarga bir martalik mukofot hisoblandi 9430 6710 10. Mahsulot, ish, xizmatlar qiymati sug‘urtalovchi ishchilaridan ushlab qolindi 6710 4790 11. Xodimlarga hisoblangan summalar kassadan to‘landi (mehnat haqi, mukofotlar va hokazo) 6710 5010 12. Hisobdor shaxslarning qaytarmagan bo‘nak summalari ushlab qolindi 6710 4220—4290 13. Aksiyalarga obuna bo‘yicha majburiyatlar qoplandi 6710 4610 14. Kreditga sotib olingan tovarlar uchun hisob-kitoblar bo‘yicha navbatdagi to‘lovlar ishchilardan ushlab qolindi 6710 4710 15. Aybdor ishchilarning mehnat haqi summasidan yetkazilgan moddiy zararlar summasi ushlab qolindi 6710 4730

2. Quyidagi masalani yeching:

"Alfa" MCHJ korxonasi (6 kunlik ish haftaligida ish rejimi) ning xodimi Hakimov B. ga 2023-yil uchun ish haqi va undan soliqlar hisoblanmoqda. Uning lavozim maoshi 4 600 000 so'm qilib belgilangan. Fevral oyida Hakimov B. 6-7 fevral kunlari ish haqi to'lanmaydigan ta'tilda bo'lgan. Fevral oyida Hakimov B. ga qo'shimcha 1 mln so'm mukofot hisoblangan. Shuningdek, korxonada ushbu xodimning daromadidan 20% miqdorida har oylik aliment undirishni so'ralgan sudning ijro varaqasi mavjud. Quyidagi miqdorlarni hisoblang: 1. Xodimga hisoblangan jami daromad; 2. Xodimning ish haqidan daromad solig'i, ijtimoiy soliq va INPS miqdorlari; 3. Hisoblangan aliment miqdori; 4. Ish haqining xodimga to'lanadigan miqdori. Лавозим маоши Алимент миқдори Иш кунлари нормаси Ишланган кунлар сони Лавозим маоши Мукофот Жами ҳисобланди ИНПС Даромад солиғи Алимент миқдори Қўлга беришга 4 600 000 20% 24 22 4 216 667 1 000 000 5 216 667 4 217 621 783 918 977 3 671 690 Жами ҳисобланди 5 216 667 ИНПС миқдори 4 217 Даромад солиғи 621 783 алимент суммаси 918 977 Иш хақининг ходимга тўланадиган миқдори 3 671 690 25 % иш ҳақидан ажратма 1 304 167

4-MASALA.

Maqsad – moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobotni tuzish tartibni o‘rganish.

Masalani bajarish uchun ma’lumotlar.

“Domrabod” nomli ishlab chikarish korxonasi bo‘yicha hisobot davri oxiriga quyidagi ma’lumotlar keltirilgan:

№	Xarajatlar moddalari	Summa (ming so‘mda)
1.	Mahsulotlarni sotishdan tushgan tushum	17520 000
2.	Asosiy ishlab chiqarish ishchilarining ish xaklari	6 000 000

№	Xarajatlar moddalari	Summa (ming so‘mda)
3.	Boshkaruv xodimlarining ish xaqlari	4000 000
4.	Boshqaruv xodimlarining safar xarajatlari (belgilangan me’yor bo‘yicha)	800 000
5.	Boshqaruv xodimlarining safar xarajatlari (belgilangan me’yordan oshiq qismi)	400000
6.	Ishlab chikarishga xizmat ko‘rsatish buyicha transportlarga yoqilg‘i sarfi	200000
7.	Ishlab chikarish ishchilarining ish haqlari va tarif stavkalariga tungi ishlaganligi uchun qo‘shimchalar	80 000
8.	Ma’muriyat binosining amortizatsiya ajartmalari	200 000
9.	Belgilangan me’yordan oshiqcha bo‘lgan vakillik xarajatlari	80 000
10	Kadrlarni tayyorlash xarajatlari	650 000
11	Reklama xarajatlari	380 000
12	Boshqaruv vositalarini xosil qilish va takomillatirish xarajatlari	240 000
13	Korxona ta’sischilarining talabi bo‘yicha auditorlik xizmati uchun to‘lovlar	12 000
14	Xukumat qarorlari bo‘yicha baholarning oshishi munosabati bilan xodimlarga berilgan kompensatsiya to‘lovlari	18000
15	Boshqaruv xodimlarining qo‘shimcha ta’tillari uchun to‘lovlar	20000
16	Asosiy ishlab chiqarishdagi asosiy vositalarning amortizatsiyasi	200000
17	Idish (tara) operatsiyalari bo‘yicha zararlar	120000
18	Daromadni yashirganlik uchun shtraflar	44000
19	Qisqa muddatli kreditlar bo‘yicha MB tomonidan belgilangan hisob stavkalari doirasidagi to‘lovlar	120 000
20	Muddati o‘tgan ssudalar bo‘yicha to‘lovlar	18000

№	Xarajatlar moddalari	Summa (ming so‘mda)
21	Asosiy vositalar va mol mulkni sotishdan olingan daromad	2400 000
22	Debitor qarzlarni (undirish imkoniyati yo‘q) hisobdan chiqarishdan olingan zarar	30 000
23	Xizmat ko‘rsatish ishlab chiqarishi extiyojlariga sarflangan materiallar	400000
24	Umidsiz qarzlar bo‘yicha rezerv	300000
25	Da’vo muddati o‘tgan kreditorlik qarzlari	80000
26	“Yulduz” aksiyadorlik jamiyati aksiyalari bo‘yicha olingan dividendlar	800 000
27	Ishlab chiqarish jihozlarini ta’mirlash bo‘yicha boshqa tashkilotlarning xizmatlari	120 000
28	Telegraf-telefon tashkilotlarining xizmatlari	10000
29	Bekor qilingan buyurtmalar bo‘yicha xarajatlar	80 000
30	Ishlab chiqarish zaxiralari va tayyor mahsulotlar bahosini tushirishdan yo‘qotishlar	14 000
31	Moliyaviy ijaraga berilgan asosiy vositalardan pul mablag‘lari kelib tushdi	100 000
32	Valyuta kursi farqidan olingan ijobiy farqlar	20000
33	Olingan kredit va boshqa qarzlar uchun foizlar shaklidagi to‘lovlar o‘tkazildi (xarajatlar)	50000
34	Boshqaruv xodimlarini xizmat safarlariga yuborish bo‘yicha xarajatlar.	10000
35	Xodimlarning ishlab chiqarish jarayonida bevosita qatnashuvi bilan bog‘liq bo‘lmagan dam olishlarni tashkil etish	50000
36	Xodimlarga vaqtincha mehnat layoqatini yo‘qotganda qonunchilik bilan belgilangan, haqiqiy ish haqi miqdorigacha qo‘shimcha haq to‘landi	40000
37	O‘n sakkiz yoshgacha nogironligi bo‘lgan bolasi bor ayollarga qonunchilikka muvofiq qo‘shimcha mehnat ta’tili haqini to‘landi	20000

№	Xarajatlar moddalari	Summa (ming so‘mda)
38	Ikki va undan ko‘p bolalari bor ayollarga qonunchilikka muvofiq qo‘shimcha mehnat ta’tili haqini to‘landi	10000
39	Aybdorlari aniqlanmagan o‘g‘irliklardan yoki aybdor tomon hisobidan zarur summani undirish mumkin bo‘lmagan hollarda ko‘rilgan zarar xarajatlarga o‘tkazildi	100000
40	Yangi ishlab chiqarishlarni, mahsulotlarning yangi turlarini ishlab chiqarishni va texnologik jarayonlarni o‘zlashtirish xarajatlari.	300000
41	Mol-mulkni moliyaviy ijaraga olish (lizing) bo‘yicha foizlarni to‘lash xarajatlari	50000
42	Chet el valyutasi bilan operatsiyalar bo‘yicha salbiy kurs tafovutlari va zararlar.	500000
43	AJ o‘zining aksiya va obligatsiyalarini (qimmatli qog‘ozlarini) chiqarish va tarqatish bilan bog‘liq xarajatlar.	600000
44	Mol-mulkni moliyaviy ijaraga berishdan olingan daromadlar (lizing to‘lovini olish).	700000
45	Sarflangan (qimmatli qog‘ozlarga, sho‘ba korxonalarga va hokazolarga) mablag‘larni qayta baholashdan olingan daromadlar.	400000

Topshiriq:

1. 
   Berilgan ma’lumotlardan foydalanib, korxonaning moliyaviy natijalarini aniklang, ularning hisobini yuritishning o‘ziga xos tomonlarini aytib bering hamda ularni tegishli hisobotlarda aks ettiring va operatsiyalarning hisob registrlarida tegishli buxgalteriya yozuvlarida aks ettiring.
   
2. 
   Keltirilgan ma’lumotlar asosida sotishdan olingan yalpi daromad, operatsion foyda, moliyaviy faoliyat bo‘yicha natijalar, soliq to‘lagunga qadar bo‘lgan foyda aniqlansin.
   
3. 
   “Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi” hisobotni (2-shaklni) to‘ldiring va rasmiylashtiring
   

Qo‘shimcha ma’lumot: Korxona foyda solig‘i to‘lovchi sub’ekt hisoblanadi Foyda soligi stavkasi 15 %.