141 ayhan nuri yilmaz gökmen kiliçOĞlu tüRKİYE’Nİn orta asya’daki yumuşak güCÜ ve kamu diplomasiSİ t ü R
AYHAN NURİ YILMAZ - GÖKMEN KILIÇOĞLU
Yüklə 0,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 179
AYHAN NURİ YILMAZ - GÖKMEN KILIÇOĞLU TÜRKİYE’NİN ORTA ASYA’DAKİ YUMUŞAK GÜCÜ VE KAMU DİPLOMASİSİ T Ü R K D Ü N YA SI ARA Ş TIRM AL A R I / T D A 2018 TEMMUZ - AĞUSTOS CİLT : 119 SAYI : 235 SAYFA : 141-184 halkların kendi özgün koşulları olduğunun bilinmesi ve göz önüne alınması gerekmektedir. Nitekim Türk hükümetinin etkisinin Türk dilli Özbekistan’dan ziyade fars dilli Tacikistan üzerinde oluşmuş olması yada Oğuz kardeşliğinin yakınlaştırması gereken Türkmenistan’ın değil de Kırgızistan ve Kazakistan’ın Türk Konseyi’nde yer almış olması siyasi ve yerel faktörlerin Türkiye yetkili - lerince yeterince iyi analiz edilmediğinin örneklerini teşkil etmektedir. Bunu Orta Asya’nın tamamı için yorumlarsak burada yer alan 5 ülkeyi aynı kefeye koyup aynı politika ve faaliyetleri yürütmenin amaca hizmet etmeyeceği de görülür. Nitekim bu 5 Orta Asya ülkesinde Türkiye’nin kamu diplomasisi faa - liyetlerinin performansı ve etkisi, bu işin o kadar da kolay olmadığını; bölgeyi ve halkları iyi tanıyan uzmanlarca hazırlanacak raporlar eşliğinde hareket edilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Daha önceki çalışmalarımızda da ifade edildiği gibi yumuşak güç olduğun - dan büyük gösterilmemeli, gücün gelişimi sürecinde bölge ile ilgilenen diğer güçleri rahatsız edecek açıklamalardan kaçınılmalıdır. Gücün olduğundan büyük gösterilmesi, o ülkenin rekabet içinde bulunulan diğer güçler tarafın - dan hedef haline getirilmesine neden olabilir. Bu güçler kendi çıkarları aleyhi - ne gelişen yumuşak gücün etkilerini azaltmak için yumuşak güç savaşlarına başvurabilir. Yumuşak gücün gelişim aşamasında işbirliği süreçlerine önem verilmeli, çatışma ve gerilimlerden kaçınılmalı, ortaya çıkan sorunlar diyalog ve müzakerelerle çözülmeye çalışılmalıdır. Başka ülkelerin faaliyetleri dikkat - le incelenmeli, gerekli durumlarda kamu diplomasisi uygulamaları güncellen - meli ve dönüştürülebilmelidir. Türkiye’nin resmi kamu diplomasisi kurumlarının ve politikalarının Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin tüm nüans ve hassasiyetlerini dikkate aldığını söylemek zordur. Yapılanların her cumhuriyetin özel şartları dikkate alınarak gerçekleştirilmesi verimliliği ve etkinliği arttırabilir. Bu cumhuriyetlere yönelik faaliyetlerde devletler arasında da bir denge tutturulması gerekmektedir. Ça - lışmanın yazarlarının farklı Türk Cumhuriyetlerinden gelen öğrencilerinden TRT-Avaz’da yer alan Kırgızca programların kendi dillerindekinden 173 çok olduğu yönünde yakınmalarını işitmeleri bu düşüncelerinin küçük bir delili olmuştur. Maarif Vakfı’nın bölgedeki varlığının ve etkinliğinin artması gerekmektedir. FETÖ ve kurumlarıyla mücadele ederken personel ve öğrenci ayrımına dikkat etmek gerekmektedir. Bu okulların öğrencilerinin toptan terör örgütü destek - çisi gibi görülmesi, hem öğrencileri hem de ailelerini etkilemektedir. Her şeye rağmen Türkiye ve Türkiye Türkçesi’ni tanıyan, farkındalık sahibi bir mezun öğrenci kitlesini dikkate almamak bazı kazanımları otomatik olarak kayıp ha - nesine taşıyacaktır. 173 Bizim açımızdan Kırgızca, Kazakça, Özbekçe, Türkmence, Türkiye Türkçesi vs. büyük Türk - çe’nin birer lehçesi veya koludur; ayrı bir dil olarak değerlendirilmez. Ancak Türk Dili’nin lehçesi diye söylendiğinde bunu Türkiye Türkçesi’nin bir lehçesi yada ağızı gibi algılayarak rahatsızlık duyanlar bulunmaktadır. Oysa bu ne Türkiye Türkçesi’nin hegomanik tavrıdır ne de Türkiye Cum - huriyeti’nin politikasıdır. Hem Sovyet döneminde hem de sonrasında kimlik inşası süreçlerinde resmi dil tanımının önem taşıdığını bilmekle birlikte ortak Türkçe’nin gelecek nesillere taşınması için çaba sarf edilmesi gerekliliği de elzemdir. Bu Türkçe konuşan bütün halkların kültürünün ve dilinin sürdürülebilirliği için fevkalade önemlidir. 235_Gokmen_Kilicoglu.indd 179 13.09.2018 14:40:40 |