2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
Yüklə 7,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Sizi yaratmaq çətindir. Yoxsa göyü ki, Allah onu yaratdı. Qübbəsini ucaltdı, düzəldib nizama saldı, gecəsini qaranlıq, gündüzünü
- Fatir
- FƏTTƏH
- «Əgər fəth istəyirsinizsə, indi sizə fəth gəldi
- «Allahdan başqa bir hakimmi axtarırsınız O, isə sizə kitabı açıqlamış olaraq endirmişdir».
- «Kim Allahın nazil etdiyi ilə hökm etməzsə onlar fasiq olanlardır».
- «Allaha və Peyğəmbərə iman gətirdik, itaət etdik
- «Allah sənə ehsan etdiyi kimi sən də ehsan et».
- Əlhəmdulilləhil Ləzi Ətamənə Və
- «Şübhəsiz ki, Mən kişi olsun, qadın olsun sizdən bir əməl edənin əməlini boşa çıxarmaram».
- KƏRİM - ƏKRAM əl-Kərim
93
yerləri də bitkilərlə yarmışdır. «Sizi yaratmaq çətindir. Yoxsa göyü ki, Allah onu yaratdı. Qübbəsini ucaltdı, düzəldib nizama saldı, gecəsini qaranlıq, gündüzünü işıqlı etdi. Bundan sonra da yeri döşəyib düzəltdi. Ondan suyunu və otlağını çıxartdı. Dağları yerləşdirdi». (ən-Nəziət 27-32). Xattabi –
–
«Fatir – varlılıqları yaradandır. Yəni onları yoxdan var edəndir. Bu ayədə bu mənadadır. «Bizi kim (bu həyata) qaytara bilər deyəcəklər. De ki: «Sizi ilk dəfə yaradan». (əl-İsra 51). İbn Abbas – radıyallahu anhu – deyir ki: «Mən göylərin və yerin Fatirinin nə məna ifadə etdiyini bilmirdim. İki bədəvi bir quyunun yanında mübhisə edərkən biri: «Mən bunun fatiriyəm» dedikdə mənasını başa düşdüm. Bədəvi bu sözü ilə quyunun özü düzəltdiyini qəsd edirdi» 258
.
–
biləndir». (Səbə 21). Həlimi –
–
– hökm verəndir. Allah verdiyi hökmlərlə qulları arasında qıfıllanan sorğu-sualları və haqq ilə batilin arasını açan, haqlını ucaldıb haqsızı alçaldandır. Bu dünyada ola bildiyi kimi axirətdə də ola bilir». Xattabi –
–
– açan deməkdir. Allah qullarına mərhəmət və ruzi qapılarını açan, qıfıllanan işlərini açan, haqqı görmələri üçün qəlblərini və gözlərini açan deməkdir. Fatih yardım edən mənasına da gəlir. «Əgər fəth istəyirsinizsə, indi sizə fəth gəldi …
Hər bir müsəlman kəsin bir şəkildə Allahdan başqa qullar arasında hökm edən və haqq ilə batilin arasını açan olmadığına inanmalıdır. Allahdan başqa Hakim olmadığına inanmalı və Onun hökmündən başqa hökm qəbul etməməlidir. «Allahdan başqa bir
Müsəlman Allahın hökmünü və bu hökmü qəbul etməli və ona boyun əyməlidir. «Allaha və Peyğəmbərə iman gətirdik, itaət etdik –
bir dəstə (Peyğəmbərdən) üz çevirər. Belələri mömin deyillər. Aralarında hökm etmək üçün Allahın və peyğəmbərin yanına çağırıldıqda onlardan bir dəstə dərhal üz çevirər. Əgər haqq onların tərəfində olsa itaət edib (tez) onun yanına gələrlər. Onların qəlblərində xəstəlikmi vardır? Yaxud Allahın və Peyğəmbərinin onlara cövr, haqsızlıq edəcəklərindən qorxurlar? Xeyr, onlar özləri zülmkardılar! Aralarında hökm vermək üçün Allahın və Peyğəmbərinin yanına çağırıldıqları zaman möminlərin sözü ancaq: «Eşitdik və itaət etdik! Deməkdən ibarətdir. Nicat tapanlar da məhz onlardır! Allaha və Onun Peyğəmbərinə itaət edənlər Allahdan qorxub çəkinənlər məhz beləlri uğura çatanlardır». (ən-Nur 47-52). Müsəlman qapalı olan hər şeyi ancaq Allahın açabiləcəyini bilməlidir. Qullarına ruzi və mərhəmət qapılarını açan, çətin və bağlı işləri açan, haqqı görmələri üçün qəlblərini və gözlərini açan, sıxıntı və darlıqdan sonra könüllərini açıb sevinc verən Odur. Köksləri İslama açan, qeyb qapılarını açan da Odur. Allah sənə elm, ruzi qapıları
258 Beyhəqi s. 26,27. 94
açdığı kimi sən də elmin açarı ilə cahil və biliksiz kimsələrin qapalı qəlblərini aç və onların könüllərini fəth et, sənə verilən ruzidən insanlar üçün də xərclə və qorxma ki, malından əskilər. Əksinə malına daha da bərəkət verilər. «Allah sənə ehsan etdiyi kimi
–
Ənəs b. Məlik –
– rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Yatağına girdiyin zaman Əlhəmdulilləhil Ləzi Ətamənə Və Səqanə Və Kəfənə Və Əvənə Fəkəm Mimmə Lə Kəfiyyə Vələ Muviyə –
içirdən, qoruyan (ehtiyaclarımızı qarşılayan) və barındıran Allaha həmd olsun. Neçə qoruyanı (ehtiyacları qarşılanmayan) və barındıranı olmayan kimsələr vardır» 259 . Bütün
varlılıqların ehtiyaclarını qarşılayan Allahdır. Bu işdə də Onun şəriki və bənzəri yoxdur. Bütün ehtiyaclar yalnız Onun tərəfindən qarşılanır. Buna görə də yalnız Ona ibadət etmək, Ona yönəlmək və Ona ümüd etmək lazımdır.
–
Allahı özünüzə zamin edib möhkəm and içdikdən sonra onu pozmayın. Həqiqətən Allah nə etdiklərinizi bilir». (ən-Nəhl 91). Əbu Hureyrə –
– rəvayət edir ki, Peyğəmbər –
– buyurdu: «Kəfil olaraq Allah ona yetər» 260
. İnsanların dini və dünyavi ehtiyaclarını qarşılamayı üzərinə alan Allah həqiqi Kəfildir. Buna görə də çalışan bir kimsənin əməlini boş etməyəcəyini biə xəbər verir. «Şübhəsiz ki, Mən kişi olsun, qadın olsun sizdən bir əməl edənin əməlini boşa çıxarmaram». (Ali İmran 195). Müsəlman bu İsimləri gözəl mənalarını bildikdən sonra özü də başqa insanların, əlaxüsus da müsəlmanların üzüntülərini, sıxıntılı olan qohum-əqraba və dostlarının sıxıntılarını qaldırmağa çalışmalıdır. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər –
–
sıxıntılarının birindən qurtararsa, Allah onu Qiyamət gününün sıxıntılarının bir sıxıntısından qurtarar. Hər kim çətinliyə düşənin çətinliyini yüngülləşdirərsə, Allah da o, kimsəyə dünya və axirətdə asanlıq, yüngüllük verər. Qul öz qardaşına kömək etməyə davam etdikcə, Allah da ona kömək etməyə davam edər…» 261
. Əbu Qatadə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm –
«Kim istəyirsəki Allah onu Qiyamət gününün əzabından qurtarsın qoy çətinliyə düşənin çətinliyini yüngülləşdirsin və ya ona bağışlasın» 262 . Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm –
çətinliyə düşənə möhlət versə və ya ona bağışlasa Allah Qiyamət günü heç bir kölgənin olmadığı vaxt onu öz kölgəsində saxlayar» 263 .
KƏRİM - ƏKRAM əl-Kərim – Böyük, bol, şərəf mənasında işlədilmişdir. Rızqun Kərim – bol ruzi, Əcrun Kərim – böyük mükafat, Quranu Kərim – qiymətli, şərəfli Quran
259
Müslim 2715. 260
Buxari 2291. 261
Müslim 2699. 262
Müslim 1563. 263
Tirmizi. Yüklə 7,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|