2-Ma’ruza. O‘zbekiston o‘lchashlar birligini ta’minlash tizimi. Xuquqiy asoslari va nizomlari reja

O‘lchashlar birliligi 
– O‘lchashlarning natijalari qonunlashtirilgan 
birliklarda ifodalangan va o‘lchashlarning xatoliklari berilgan ehtimollik bilan 
ma’lum bo‘lgan holat. 
O‘lchash vositalari 
–O‘lchashlar uchun foydalaniladigan va me’yorlangan 
metrologik xossalarga ega bo‘lgan texnik vosita. 
Birlik etaloni 
– Fizik kattalikning o‘lchamini boshqa o‘lchash vositasiga 
berish maqsadida fizik kattalik birligining o‘lchamini qayta tiklash va saqlash uchun 
mo‘ljallangan o‘lchashlar vositasi. 
Davlat etaloni 
– O‘zbekiston Respublikasi hududida kattalik birligining 
o‘lchamini o‘rnatish uchun milliy idora vakilining qarori bilan boshlang‘ich etalon 
sifatida tan olingan etalon. 
2
Detlef Kamke, Klaus Kramer. “Physikalische Grundlagen der Mabeinheiten” 
Springer. 2006. Mit 98 Figuren. 

---

Metrologik xizmat 
–Davlat idoralari va yuridik shaxslarning metrologik 
xizmatlari tarmoqlari hamda ularning o‘lchashlar birliligini ta’minlashga 
yo‘naltirilgan faoliyati. 
Davlat 
metrologik 
nazorati 
–Metrologiya 
qoidalariga 
amal 
qilinayotganligini tekshirish maqsadlarida davlat metrologik xizmat idoralari 
tomonidan amalga oshiriladigan faoliyat. 
O‘lchash vositalarini qiyoslash 
–O‘lchash vositalarining o‘rnatilgan texnik 
talablarga muvofiqligini aniqlash va tasdiqlash maqsadida davlat metrologik xizmat 
idoralari (boshqa vakolatlangan idoralar, tashkilotlar) bajaradigan amallar majmui. 
O‘lchash vositalarini kalibrlash 
–O‘lchash vositalarining metrologik 
tavsilotlarining haqiqiy qiymatlarini va qo‘llanishga yaroqli ekanligini aniqlash va 
tasdiqlash maqsadida kalibrlash laboratoriyasi bajaradigan amallar majmui. 
O‘lchash vositalarini tayyorlash (
ta’mirlash, sotish, ijaraga berish