3 International journal of theoretical and practical research Scientific Journal Year: 2022 Issue: Volume: Published

SJIF 
2022:5.962
 
License type supported CC: Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
 
86
Korxonaning ishlab chiqarish salohiyatini kundan-kunga yaxshilashga asosiy e'tibor 
qaratish lozim. Doimiy ravishda yo'qotish manbalarini izlash va topish, ularni 
minimallashtirish yo'llarini izlash kerak. Bunday tadbirlarni amalga oshirish korxonaning 
barcha darajadagi xodimlarini, jumladan, oddiy ishchilar va mutaxassislarni 
yo'qotishlarni bartaraf etish ishlariga jalb qilishni talab qiladi. Biz doimo ishlab chiqarish 
maydoni, asbob-uskunalar va xodimlardan maksimal darajada foydalanish haqida 
g'amxo'rlik qilishimiz, moddiy va ishlab chiqarish oqimlarini optimallashtirishimiz kerak. 
Chiqindilarning eng yomon turi bu inventardir. Ular korxonaning iqtisodiy 
ko'rsatkichlariga salbiy ta'sir ko'rsatibgina qolmay, balki ishlab chiqarishni noto'g'ri 
boshqarishni, hal etilmagan ishlab chiqarish muammolarini ham niqoblaydi. 
Ishlab chiqarishni samarali tashkil etishning alohida tamoyili ishlab chiqarish 
jarayonlarini tezlashtirishdir. Gap, birinchi navbatda, mahsulotlarni ishlab chiqarishga 
kiritish uchun kutish vaqtini, operatsiyalar orasida turib qolish vaqtini kamaytirish, 
transport va nazorat operatsiyalari vaqtini qisqartirish, mehnat buyumlarining parallel 
harakatlanish jarayonini tashkil etish orqali mahsulot ishlab chiqarish siklining 
davomiyligini qisqartirish haqida ketmoqda. Shu bilan birga, buyurtmani qabul qilishdan 
tortib to iste'molchiga etkazib berishgacha bo'lgan barcha logistika zanjiri bo'ylab 
operatsiyalarning aniq bajarilishini ta'minlash kerak. 
Resurslarni tejash siyosati ishlab chiqarishni tashkil etishda yuqori samaradorlikni 
ta'minlash vositasi sifatida ishlab chiqarish xarajatlarini belgilovchi eng muhim omillarni 
ajratib ko'rsatish tamoyiliga asoslanishi kerak 
Ishlab chiqarish tannarxida jonli mehnatning ulushi muttasil kamayib, moddiy va 
energiya sarf-xarajatlarining ulushi ortib borayotgan zamonaviy sharoitda moddiy va 
energiya resurslarini tejash eng muhim vazifa sifatida ilgari surilmoqda. Ish haqi 
xarajatlari amortizatsiya ajratmalari miqdoriga teng bo'lgan sharoitda qo'l mehnatini 
mashina mehnatiga so'zsiz almashtirish haqidagi an'anaviy nuqtai nazar va ishlab 
chiqarishda eng murakkab hamda qimmatbaho asbob-uskunalardan foydalanish 
yo'nalishini tanlash o’zini oqlamaydi. Jahon amaliyotida eng yaxshi firmalar mehnat 
samaradorligi va sifatini oshirishning barcha boshqa vositalaridan to’liq foydalanib 
bo’lingandan va ular o’zini oqlamay qolgandan keyingina avtomatlashtirishga murojaat 
qilishadi. 
Ishlab chiqarishni tashkil etishning innovatsion konseptsiyasining muhim qoidasi 
ishlab chiqarish jarayonlarining yuqori moslashuvchanligi va o'zgaruvchanligini 
ta'minlash talabidir. Zamonaviy ishlab chiqarish dinamik bo'lishi kerak, ya'ni juda qisqa 
fursatda va eng kam xarajat bilan o'zgaruvchan bozor ehtiyojlariga javob berishi talab 
etiladi. Jixozlar, ishlab chiqarish jarayonlari, binolarning tuzilishi sotish bozoridagi 
o'zgarishlarga moslasha olishi lozim.
Moslashuvchanlikni oshirish uchun ishlab chiqarish tizimlarining o'zini o'zi 
boshqarish imkoniyatlaridan foydalanish kerak, xususan, ishlab chiqarish 
bo'linmalarining yacheykali tuzilmasini shakllantirisah, ishlab chiqarish jarayonining 
elementlarini zaxiralash, guruhli ishlab chiqarishni joriy etish, o'z-o'zini boshqaradigan 
brigadalarni shakllantirish, uskunalarni sozlash va qayta sozlashning ratsional 
texnologiyasini 
joriy 
etish, 
korxona 
mehnat 
salohiyatining 
malakaviy 
moslashuvchanligini oshirishga e’tibor qaratish muhim. 

---