3-mavzu: oziq-ovqat mahsulotlarini sifatini nazorat qilish

Demak, bu mahsulot sifatiga turli kishilar xar xil baxo berishlari mumkin degan fikrni anglatadi. Bundan tashkari organoleptik usul bilan tovarlarning sifati tekshirilganda ularning sifat ko‘rsatkichlarini raqamlar bilan ifodalab bo’lmaydi yoki mahsulotlarning sifati to’g’risida butunlay atroflicha ma’lumot ham olish qiyin. Masalan, bu usul bilan mahsulotning biologik qiymatini yoki uning bezararligini aytish juda qiyindir.

Oziq-ovqat mahsulotlariga organoleptik baxo berishda ta’m bilish xususiyatlari ularning sifatini belgilaydigan asosiy ko‘rsatkichlardan biridir. Kishi organizmda ta’mni sezadigan asosiy a’zo bu- tildir.

Oziq-ovqat mahsulotlariga organoleptik baxo berishda ta’m bilish xususiyatlari ularning sifatini belgilaydigan asosiy ko‘rsatkichlardan biridir. Kishi organizmda ta’mni sezadigan asosiy a’zo bu- tildir.

Oziq-ovqat mahsulotlari iste’mol qilinganda sezgi a’zolarining qanday ta’sirlanishini birinchi bo’lib akademik I.P.Pavlov tushuntirib bergan edi. Tilning shillik pardasi va ogiz bushligida ta’m sezgisini kuzgatuvchi moddalar eritmasi ta’sir qiladi. Tilda joylashgan til burtmalarining umumiy soni 9000 dan ortik deb taxmin qilinadi, shulardan ko’pchiligi tilning uchida, qolganlari tilning yon satxida va orqa qismida joylashgandir.

Boshqa ta’m va ta’m sezgilari bu asosiy ta’m sezgilarining qo’shilishidan hosil bo‘ladi: achchiq – sho’r, shirin-nordon, nordon-shirin, shirin-achchiq va boshqalar. Oziq-ovqat mahsulotlarining ta’mi, mazasi shu mahsulotning tabiatiga, kimyoviy tarkibiga, mahsulot tatib ko’rilayotgan paytdagi haroratga bog’liqdir.

Boshqa ta’m va ta’m sezgilari bu asosiy ta’m sezgilarining qo’shilishidan hosil bo‘ladi: achchiq – sho’r, shirin-nordon, nordon-shirin, shirin-achchiq va boshqalar. Oziq-ovqat mahsulotlarining ta’mi, mazasi shu mahsulotning tabiatiga, kimyoviy tarkibiga, mahsulot tatib ko’rilayotgan paytdagi haroratga bog’liqdir.

Mahsulotlarga shirin ta’m beradigan moddalar asosan shakarqand, ko’p atomli spirt (glitserin) va boshqalardir. Ko’pchilik alkoloidlar (kofein, teobramin, xinin) va glyukozodlar (amigdamin, solanin) achchik ta’mga ega bo‘ladi. Nordon ta’mni esa organik (olma, uzum, limon, sut) va mineral (sulfat, xlorid) kislotalar beradi.