|
7-ma’ruza tilning fonetik-fonologik sathi
|
səhifə | 6/7 | tarix | 13.10.2023 | ölçüsü | 2,62 Mb. | | #127393 |
| 3-ma\'ruza HO\'ATNoto‘liq ziddiyatda a’zolardan biri ziddiyat belgisiga ko‘ra ijobiy boshqasi betaraf munosabatda bo‘ladi. Masalan, [qo‘chqor] va [qo‘y] leksemalariga murojaat qilaylik. [qo‘chqor] so‘zining ma’no tarkibidagi “erkaklik” belgisi doimiy, o‘zgarmas, [qo‘y] so‘zi esa urg‘ochi qo‘yni atab keladi. Ammo ba’zan [qo‘y] so‘zi “urg‘ochilik” ma’nosini yo‘qotib “erkak qo‘yni ham atab kelishi mumkin. - Noto‘liq ziddiyatda a’zolardan biri ziddiyat belgisiga ko‘ra ijobiy boshqasi betaraf munosabatda bo‘ladi. Masalan, [qo‘chqor] va [qo‘y] leksemalariga murojaat qilaylik. [qo‘chqor] so‘zining ma’no tarkibidagi “erkaklik” belgisi doimiy, o‘zgarmas, [qo‘y] so‘zi esa urg‘ochi qo‘yni atab keladi. Ammo ba’zan [qo‘y] so‘zi “urg‘ochilik” ma’nosini yo‘qotib “erkak qo‘yni ham atab kelishi mumkin.
[tovuq] va [xo‘roz]; Darajali ziddiyat a’zolari kamida uchta bo‘lib, bir belgining o‘sib borishiga ko‘ra a’zolar qator hosil qiladi. Darajali ziddiyat ham tilning barcha sathlarida uchraydi. - Darajali ziddiyat a’zolari kamida uchta bo‘lib, bir belgining o‘sib borishiga ko‘ra a’zolar qator hosil qiladi. Darajali ziddiyat ham tilning barcha sathlarida uchraydi.
- [tuzuk] ~ [durust]~ [yaxshi]~ [ ajoyib], [shivirla]~ [pichirla]~ [ayt]~ [gapir]~ [baqir]~ [hayqir],
A’zolari orasidagi munosabatlarga ko‘ra ziddiyatlar: - A’zolari orasidagi munosabatlarga ko‘ra ziddiyatlar:
- a) noto‘liq (privativ);
- b) darajali (gradual);
- d) teng qiymatli (ekvivolent) kabi turlariga bo‘linadi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|