A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər

 423 

tanımadım. Tanışlığımıza şadam. Amma fikrimdə qalıram. 

Kəbirlinski: 

–Mən qırx ildir aktyorluq edirəm, —dedi. 

–Axı bu cavab deyil. Stajla talant ayrı–ayrı  şeylərdir. Mən 

açıq danışmağı sevirəm, mənim fikrimcə, siz aktyor deyilsiz. 

Kəbirlinski nədənsə münəqqidin pencəyinin döş cibində ucu 

görünən mil-mil göy dəsmala baxırdı. 

–Oğlum, — dedi, — sən cavansan, talantlısan, ağıllı, 

savadlısan. Bütün ömrün də qabaqdadır. Qabağında da 

maşallah dağ kimi dədən var.  

Münəqqid qızardı. Feyzulla sakit–sakit sözünə davam etdi: 

–Amma mənim altmış yaşım var. Ailə saxlayıram,  əlimdə 

də ayrı heç bir sənətim yoxdur. Olsaydı gedib pinəçi, ya 

qalayçı, ya dəllək olardım. Amma neyləyim, deyir, altmışında 

öyrənən gorunda çalar. İndi pis-yaxşı  mənimki də bu 

artistlikdir. Çıxardıb atsalar acından ölərəm.  

Hiss olunurdu ki, gənc münəqqid bu söhbətə darılır. 

–Yox, mən elə demədim ki, bəlkə siz başqa rolların 

öhdəsindən gələ bilərsiz, —deyə vəziyyətdən çıxmağa çalışdı. 

—Amma bu rolunuz, mənim fikrimcə, müvəffəqiyyətsizdir. 

Mən də öz şəxsi fikrimi dedim. 

Kəbirlinski: 

–Çox sağ ol, bala, — dedi, —allah səni xoşbəxt eləsin... 

sözü mərd–mərdanə deməyindən xoşum gəldi. Amma mənim 

də, vallah bir təqsirim yoxdur. Srağa gün... 

Gənc münəqqid: 

–Bağışlayın, — dedi, — yoldaşlarım küçədə gözləyir məni... 

Sağ olun. 

Kəbirlinski foyedəki güzgüyə tərəf getdi, uzun–uzadı baxdı. 

 

Eldar radionun pilləkənləriylə qalxanda  Aydınla rastlaşdı. 

Aydın: 

–Xəbərin var? — dedi. — Rəna ərə gedir. 

Eldar udqundu: 

---

 424 

–Yalan sözdür, — dedi. 

–Nə bilim, dedilər mənə. Deyirlər bu gün elçi gələcək 

evlərinə.  

Eldar dinmədi, Aydından aralanıb pilləkənlərlə ikinci 

mərtəbəyə qalxdı. Boş otaqların birinə girdi, daldan qapının 

cəftəsini vurdu. 

Əvvəl papiros çıxartdı, titrəyən barmaqlarıyla kibrit çəkdi, 

yandırdı, kəsik-kəsik sümürdü, sonra dəstəyi götürüb zəng 

vurdu. Nömrə məşğul idi, asıb dərhal yenidən zəng elədi. Yenə 

asdı, yenə nömrəni yığdı. Dördüncü ya beşinci dəfə cavab aldı. 

–Allo.  

–Salam, — dedi, — mənəm. 

–Tanıdım.  

–Rəna, bir söz eşitmişəm. 

Rəna sakit və bir qədər bezgin səslə:  

–Düzdür eşitdiyin, — dedi. — Bu axşam elçi gəlir mənə. 

Eldar yanındakı  pəncərənin sınığını, laxlamış  cəftəsini, 

pəncərə arxasındakı mənzərəni, şəhəri, evləri, tüstüləri, dənizi, 

gəmiləri sanki birinci dəfə görürdü. Həyətdə sürücü maşını heç 

cürə  işə sala bilmirdi. Motor dişovan maşın kimi uğuldayır, 

sonra susurdu. Telefon sükuta qərq olmuşdu. Eldar əlindəki 

qələmlə stolun üstündəki kağıza "Eldar. Eldar Ələsgərov. 

Ələsgərov Eldar. Eldar. Eldar" sözlərini yazırdı. 

Rəna:  

–Eldar, məndən niyə inciyirsən, — dedi, —söhbətimiz 

yadında, özün demədin ki, hələ 5-6 il evlənmək fikrim yoxdur. 

Cürbəcür planların var, Moskvaya getmək, oxumaq, kino 

çəkmək. Kim bilir ondan sonra nə fikrə düşəcəksən. Bu qədər 

vaxta yəqin məni də unudacaqdın. Altı ilə kim bilir nə, olacaq. 

İndi məni yaxşı yerdən istəyirlər. Oğlanı da tanıyıram.  İnsan 

adamdır. Anam da deyir axmaq olma. Dünən mən... 

Eldar ardına qulaq asmadı. Dəstəyi qoyub otaqdan çıxdı.  

 

Siyavuşla Cavad radioya çağrılmışdılar. Təzə tamaşaya həsr 

---

 425 

olunmuş müsahibəyə. Onların çıxışlarını Eldar lentə yazacaqdı. 

O, studiyanın qabağındakı otaqda — səsyazan cihazlar olan 

otaqdaydı. Cavadla Siyavuş studiyanın içindəydilər. Bu otaq 

studiyadan qalın divarla və  səs keçirməz iki qat şüşəylə 

ayrılmışdı.  Şüşə divardan studiyanın içi aydın görünürdü, 

amma orda top atılsaydı, burda eşidilmirdi. Siyavuşla Cavad 

studiyada oturub yavaşdan söhbət edirdilər. Onlar radioya 

çoxdan gəlib gedirdilər, amma studiyanın kiçik bir fəndini 

unutmuşdular. Ya da heç buna fikir vermirdilər: mikrofonun 

açarı açıq olanda studiyada pıçıltıyla deyilən söz belə 

qabaqdakı otaqda iri dinamikdən gur səslə yayılır. Studiyadakı 

adama elə  gəlir ki, o, xısın-xısın, yavaş-yavaş danışır. Daha 

bilmir ki, o biri otaqda səsi gur–gur gurlayır. 

Siyavuşla Cavad teatrdan, tamaşadan, biri günkü 

premyeradan danışırdılar. Eldar onların söhbətinə fikir vermir, 

lentləri, cihazları rahlayırdı. Birdən o, studiyadan eşidilən 

söhbətə diqqət eləməyə başladı, ondan danışırdılar. 

Siyavuş: 

–Yox  əşi, — dedi, — doğrudan deyirsən  Kəbirlinskinin 

oğludur?  

Cavad: 

–Bəs bilmirdin — dedi 

–Yox, hardan bilirdim. Bu ki, mənim tələbəmdir. 

–Hə. Sən də o gün bunun yanında başlamısan Kəbirlinskini 

söyməyə. Kişi əməlli-başlı səndən inciyib. 

Gülüşdülər.  

Siyavuş: 

–Kəbirlinski ayrı aləmdir, — dedi. 

–O gün tutub məni ki, Siyavuşa de məni acılamasın. Yaxşı 

yadıma düşdü, deyirəm, axı sənə nə isə deməliyəm, yadımdan 

çıxır. Kəbirlinskinin könlünə zvaniya düşüb. O gün məni tutub 

ki, bəs altmış yaşım tamam olub, Siyavuşa de, mənə ad 

verdirsin. 

–Deyəydin keçəl dərman bilsə öz başına elər də. 

---

 426 

Hər ikisi güldü. 

–Mən də deyirəm də. Deyirəm, a kişi, bu cür əjdahalar qalıb 

burda, sən də ad davası eləyirsən. Amma, zarafat bir yana bir 

Siyavuş, yazıqdı, qoca kişidir. Bəlkə belə xudmani yığışıb öz 

aramızda ona yubiley-filan bir şey eləyəydik. Bir blaqodarnost, 

bir də pul yığıb vazdan-zaddan bir şey alardıq, vəssalam. 

Siyavuş: 

—Nə olar ki, mümkündür, — dedi. — Amma, bilirsən, iştah 

diş altındadır, Blaqodarnost verəcəksən, gələcək ki, maaşımı 

artır, maaşını artıracaqsan, gələçək ki, mənə baş rol ver. 

Cavad: 

–Yox, bu elə kişi deyil, allahın fağırıdır, öz yerini də 

biləndir, — dedi, — amma bunun könlündən bilirsən nə keçir. 

İstəyir teatrda bir balaca yubiley düzəldək ona. Çağırsın 

qohum-qardaşın, ləzzət çəksin. 

—Pis olmaz. Feyzulla Kəbirlinskinin yubiley gecəsi. 

Hamlet. Otello. Od gəlini. 

Fortinbrasın 3-cü əsgəri — Kəbirlinski. 

Otellonun dördüncü gözətçisi — Kəbirlinski. 

Beşinci ərəb — Kəbirlinski. 

İkinci skelet — Kəbirlinski. 

–Sən zarafat edirsən, amma, vallah, belə afişa versən, 

camaat tökülüb gələr. Kəbirlinskini kim tanıyır, amma zalım 

balasının adı gur-gur guruldayır: Feyzulla Kəbirlinski! 

Deyəcəklər görəsən bu haranın böyük artistidir. 

Siyavuş: 

–Bəli, —dedi. —Kəbirlinski,  Ərəblinski. —Sonra üzünü 

şüşəyə tutub, — yaxşı, bu Kəbirlinskinin oğlu bizi niyə bu 

qədər yubadır, — deyə  əlavə etdi, — yazsın çıxıb gedək 

işimizə də. 

Eldar divara söykənmişdi. Rəngi sapsarı, dodaqları göm–

göy idi. Şüşə arxasından Cavadın ona əl elədiyini görüb tələsik 

çevrildi, cəld otaqdan dəhlizə çıxdı. Qapıda Məcidlə toqquşdu. 

Məcid onu görüb irişdi, üst dodağını çirmədi, qızıl dişləri 

---