460
Əvəz:
–Bağlara getdi, —dedi.
Sadıqov bir an mat–məəttəl quruyub qaldı, sonra ilan çalmış
kimi yerindən sıçradı, Əvəzin üstünə cumdu, març o üzündən,
març bu üzündən öpdü:
–Əşşi, sən fontansanmış ki, — dedi. — Saçlarını
daramamağından görürəm ki, şairsən, mən səni göydə
axtarırdım, yerdə əlimə düşmüsən. Deməli deyirsən:
Qəlbim dağlara getdi.
Qəlbim bağlara getdi.
–Can! —deyə tələsik yazdı. Nöqtə qoydu.
–Vse. —dedi. —Znaçit poemanı yazıb qurtardıq.
Qalın bir qovluğu Əvəzə uzadıb:
–Mən ölüm bir qafiyələrinə–zada əl gəzdir. Sinəm doludur,
amma qafiyə cəhətdən bir az axsayıram. Özün öz ayağınla
gəlib çıxmısan. Bir əl gəzdir.
Əvəz Əvəzov bir üzr istədi, dedi ki, mən şair deyiləm,
amma inişil avtobusda bir şairnən yol getmişəm. Ona verərəm,
düzəldər, amma sən də gərək mənim işimi düzəldəsən. Açdı
məsələni dedi.
Sadıq Sadıqov fikrə getdi, karandaşı ağzından çıxarıb başını
qaşıdı.
–Doğrusu, — dedi, — yaman şeyçün ağız açırsan. Deyir
bəxşiş var xalvar–xalvar, hesab var dinar-dinar. Burda cibişdan
məsələsi var. Özün bilirsən də, şer, sənət, yaxşı şeydir, amma
ac qarına şer yazmaqdan nə çıxsın. Gərək cibin dolu olsun ki,
təbin də fantan vursun, — sonra bir az fikirləşib əlavə etdi:
—Yaxşı, sən arif adamsan, mənə bu poema üçün neçə
verərlər?
Əvəz nəyisə yadına salıb:
–300 manat, —dedi.
Sadıqov:
–Yaxşı, — dedi, — göndər adamıvı gəlsin yanıma. Katibəyə
tapşıraram. Desin katibəyə dağlardan gəlmişəm, bağlara
461
gedirəm. Onda buraxar yanıma.
İri bir qovluğu Əvəzə uzatdı:
–Bunu da ki, verirəm sənə, əti sənin, sümüyü mənim.
Əvəz Əvəzov gəldi birbaş Əsgər Əsgərovun üstünə:
–Əsgər müəllim, — dedi, — bəlkə yadınızda ola, inişil bir
avtobusda yol getmişdik. Biletinizi də mən aldım.
Əsgərov Əvəzin qoltuğundakı qovluğu görəndə sapsarı
saraldı.
–Yox... Yox... — deyə kəkələdi. — Xəstəyəm... vaxtım
yoxdur... yadımda deyil... başqa şəhərə köçürəm... Nənəm
rəhmətə gedib... Arvadım bolnisadadır... dayım damdan
yıxılıb... sizi tanımıram...
Əvəz:
–Necə tanımırsan? —dedi. —Hələ mənim sklyari balığım
vardı, xoşunuza gəlmişdi.
Birdən Əsgərin gözləri işıldadı;
–Sklyari?
Əvəz:
–Bəli, —dedi.
–Durur o balıq?
–Yox, öldü. Amma istəsəz, sizinçün düzəldərəm.
–Yəqin?
–Yüz faiz!
Əsgərov dərin bir ah çəkib:
–Yaxşı, — dedi, — əsərin adı nədir?
–Mənim deyil, tanışımındır. Xahiş edirəm oxuyasınız.
–Oxumağına oxumayacağam. Amma balığı tapıb gətirsən,
rəy yazaram ki, çap eləsinlər.
Əvəz ordan gəldi bacanağı Namaz Namazovun yanına.
Namaz Namazov zoomağazada satıcı işləyirdi.
Namaz:
–Bildir gedən bildirçin, hanı sənin bir qıçın,—dedi,—nə
əcəb, gün hayandan çıxıb, ay hayandan batıb? Sən də bizim
qapımızı açarmışsan. Mənə görə qulluğun?
462
Əvəz məsələni açdı. Namaz eynəyini taxıb:
–Əşi, mənim, bax belə bu dörd gözüm üstə, —dedi. —Bu nə
işdir ki, sən boyda kişi o boyda yolu gəlmisən. Zəng vuraydın
da. Amma hardan? Mənim də lap ağlım çaşıb. Skleroz-
zəhirmar, yadımdan çıxıb ki, telefonum yoxdur, çəkdirə
bilməmişəm. Görürsən, hərdən otururuq, arvad deyir, bacımçün
lap burnumun ucu göynəyir, bir telefonumuz olmadı, zəng
eləyib deyək bacılı-bacılı, can bacılı. Bura bax, Əvəz, deyirlər
sənin ATS-də adamın var, bəlkə bu işə bir əncam çəkəsən.
Canımçün sən boynuma bu boyda xəcalət qoysan, mən də
qalaram pis vəziyyətdə ki, xəcalətindən necə çıxım?
Əvəz gəldi birbaş ATS-ə Əkbər Əkbərovun yanına. Neçə il
bundan qabaq ət oçeredində tanış olmuşdular.
Əkbər:
—Yadındadı, —dedi, — yadındadı o günlər? Yaxşı oldu ət
işi düzəldi, mənə görə qulluğun?
Əvəz Əvəzov əvvəlcə:
—Qul sahibi olasan, —dedi, sonra məsələni açdı.
Əkbər Əkbərov:
—Yox, — dedi. — Çox çətin yerdən yapışmısan.
Düzəlməyəcək. — Bir müddət susdu, durub otaqda var-gəl
elədi. —Daha sənsən də Əvəz — dedi. — Səndən keçə
bilmirəm. Təzə nömrə vermək imkanımız yoxdur. Amma
pojarnı komandanın nömrəsini alıb verərəm sənin bacanağına.
01-lə necəsən? Həm qısa, həm rahat. Gülürsən, işin düzəlib.
Ah, haramzadə, vur bura. Aşna, o gün səni futbolda qarmon
çalan Qulu Quliyevlə yanaşı görüblər, olmaya dostsuz.
Əvəz:
—Yox, yerimiz yan-yana düşmüşdü. Yoxsa heç tanış
deyilik.
Əkbər:
—Əlbəttə, — deyə qaş–qabağını tökdü. — Mənə gələndə
tanış olmazsan da. Adama yaxşılıq yoxdu, ədə, mən sənə
telefon düzəltmək üçün, atama od qoyuram, sən mənim
463
bacanağımın toyuna bir qarmonçunu gətirə bilmirsən? Deməli,
belə oldu?
Əvəz Əvəzov Əkbər Əkbərovun yanından çıxıb gəldi
uşaqlıq dostu Qulam Qulamovgilə:
—Qulam, — dedi, — ölmüşəm, gərək məni yerdən
götürəsən. Eşitmişəm, sən bildir qarmonçalan Qulu Quliyevin
bibisinin dişini çəkmisən, qurban olum sənə, ona deginən,
Qulunu dilə gətirsin, bir tanış var, onun toyuna getsin.
Qulam:
—Əvəz, — dedi, — mən sözü adamın üzünə açıq deyənəm.
Qulunu toya gətirmək mənimçün su içmək kimi asan işdir.
Amma sən də gərək bizim bir işimizi düzəldəsən. O yan, bu
yan yoxdur. Oğlum bu il necə olsa ali məktəbə girməlidir.
Bıçaq sümüyə dayanıb. İnişil girəsi idi.
Əvəz:
–Canla-başla sənə kömək edərdim, — dedi. — Amma mən
nə edə bilərəm?
–Çox şey. İmtahanı Bəşir Bəşirov qəbul edəcək.
Vələdüzinanın biridir. Üç il yayı özü qalır qəbul
komissiyasında. Bir il qaldı velosiped aldı, bir il qaldı —maşını
aldı, bu il də qalıb, deyəsən tramvay almaq istəyir. İndi gərək
sən bu Bəşiri bişirəsən.
Əvəz:
–Axı mənim onunla heç salam-kəlamım yoxdur, — dedi.
Qulam:
–Zato o Bəkir Bəkirovun dostudur. — dedi.
–Nə olsun, mən Bəkir Bəkirovu da tanımıram.
–Sən bir mənə qulaq as. Bəşir Bəşirov Bəkir Bəkirovun
dostudur. Bəkir Bəkirov Bəbir Bəbirovla qardaş kimidirlər.
Bəbir Bəbirov Bədir Bədirovla qonşudurlar. Necədir səninçün?
–Lap yaxşı, amma...
–Dayan, darıxma, dalına qulaq as. Bədir Bədirov bu yaxında
oğlunu evləndirmək üçün Tələt Tələtovgilə elçi gedəcək. Tələt
Tələtov Qüdrət Qüdrətovun dostudur. Qüdrət Qüdrətov Fikrət
Dostları ilə paylaş: |