A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
511 nəhayət insafa gəlirdi və Xəyala deyirdi ki, axşam saat düz 8– də mənə zəng vur. Xəyal düz saat 8-də telefon–avtomat budkasına girib Macəraya zəng vurur. Amma bədbəxtçilikdən telefon–avtomat xarabdır, işləmir, çıxır ikinci, üçüncü budkaya girir, tərs kimi telefonların hamısı zay çıxır, beləliklə məqamı ötürür və Macəra da belə etibarsız oğlandan üz döndərib o biri oğlana, yəni Məlala könül verir. Hekayəni çox bədii bir abzasla bitirirdim: "Macərayla Məlal dənizkəkarı parkın xiyabanında, salxım söyüdün altında oturmuşdular. Macəra baxışlarını yerə dikmişdi, dinib danışmırdı. Məlal da söz tapmırdı. Oğrun– oğrun qızın uzun saçlarına, zərif dodaqlarına, lalə kimi qızarmış yanaqlarına baxır və özünü xoşbəxt hiss edirdi. Elə bu vaxt Xəyal sahil qayalarının üstündə heykəl kimi donub durmuş, kükrəyən dalğalara baxır, romantik xəyalların qanadında nakam sevgisinin acı-şirin xatirələri aləminə doğru pərvaz edirdi. Ah! Macəranın qara gözlərini unutmaq olarmı?" Bəli, uzun sözün qısası, yazdım bu hekayəni, basma kağız çıxarıb quruladım, dedim bir arvadağaya oxuyum. Necə olsa ilk qələm təcrübəmdir. Oxudum arvada hekayəni, sakit, dinməz-söyləməz qulaq asdı. Axırıncı cümləyə çatanda, birdən yerindən dik atıldı. –Tanıdım, — deyə ancaq bircə kəlmə sözlə otaqdan sıçrayıb çıxdı. Mənim ürəyim düşdü, dedim görəsən buna nə oldu, durdum cumdum dalıycan. –Əzizim, — dedim, — kimi tanıdın? –Səni tanıdım, — dedi və gördüm ki, şkafı açıb paltarlarını çıxarır. –Məni?
–Elə bilirsən, mənim qohum–əqrabam yoxdur, —dedi və paltarlarını çamadana yığmağa başladı. —Elə bilirsən yerdən çıxmışam, təpə–tənhayam, —təzə lak çəkmələrini çıxarıb qəzetə bükməyə başladı, —elə bilirsən, sənin əlinə baxıram, xarabandan getsəm qalmağa bir yer, yeməyə bir parça zəhrimar
512 tapmaram? Hanı mənim darağım? –Əzizim, —dedim, — axı bir məni başa sal, nə olub? Bu oyun nədir çıxardırsan, hara yığışırsan? –Deyirsən biz lap keyik, qanmazıq, heç nə başa düşmürük? Hanı mənim darağım? –Axı bir məni də başa sal görüm nəyi başa düşmüsən? –Guya özün bilmirsən? Yoxsa göbək kəsməni də danacaqsan? Hanı mənim darağım? –Ay başına dönüm, nə göbək, nə daraq? Tfu, daraq budur, al, amma göbək nədir, vallah, başa düşmürəm. –Bura bax, məni ələ salmısan? Gəl məni də tanıma, adıvı da dan, Macəradır, nə zibildir, kimdir o? –Macəra? Necə kimdir? Surətdir də, — deyə mən kəkələdim, — bədii obraz. Personaj... e... necə deyərlər, bədii təfəkkürün, təxəyyülün məhsulu. –Bura bax, məni xamlama, təfəkkür, təxəyyül, o sözləri get nənəvə de. Geçməz o nömrə. Məni dağa-daşa salma, Teyyubun qızın da tanımayacaqsan? –Teyyubun qızı? –Bəli, əmin Teyyubun qızı, əmin qızı Hürnisə. Guya mən bilmirəm ki, uşaqlıqda sizi göbəkkəsmə eləyiblər, sonra qız başqasına qoşulub qaçıb, sən də məni almısan. –Axı bunun mətləbə nə dəxli var. –Dəxli yoxdur, deyirsən? Yaxşı, de görüm Hürnisənin gözləri nə rəngdədir? –Mən nə bilim? –Bilməzsən də. Ver bura mənim darağımı. Bağla çamadanı. Mən bir dəqiqə də bu xarabada qalmaram. –Əzizim, bir sakit ol. Axı Hürnisənin gözləri... –Bəli, yaşıldır Hürnisənin gözləri... Sənin yazdığın o lotu- beçənin gözləri kimi. Deyirsən, o gözləri unutmaq olmaz, hə? Unutmursan unutma, cəhənnəmə unut, gora unut. Mən daha burda qalan deyiləm. And–aman elədim ki, heç Hürnisə mənim yadıma da
513 düşmürdü, svetaforun işığı kimi dəyişdim Macəranın yaşıl gözlərini elədim sarı, axırıncı cümləni pozdum getdim arvada bir yaxşı şuba aldım və nəhayət üç gündən sonra birtəhər barışdıq. Götürdüm gəldim yazımı makinəçi Səkinəyə. Xahiş elədim yazsın. –Yox, yox, vaxtım hardadır, yaza bilmərəm,–dedi Səkinə,— davadandır? Davadandırsa yazmıram. Qanım qaralır. Həkimlər deyiblər ki, gərək qanını qaraltmayasan, onsuz da qan təzyiqin yüksəkdir. –Yox, Səkinə bacı, mamamın canıyçün davadan deyil. –Gülməlidir? –Yox, gülməli deyil. –Hə, onda yaza bilməyəcəyəm. Yaxşı, nədəndir, bəs? –Eşqdən–məhəbbətdən. –Yaxşı gətir bəri, canın cəhənnəm, yazaram. Makinəçi Səkinə yazmağa başladı, yazdıqca hərdənbir: –Malades, —deyirdi, —bu yerin yaxşı yazmısan, xoşum gəlir.
Mən sevincimdən yerə–göyə sığmırdım. Hekayənin ortasına çatmışdı ki, birdən Səkinə əl saxladı. –Mən ölüm, — dedi, — dözə bilmirəm. Axırda bu qız hansına gedəcək? Sən canın de. Buna, yoxsa o birisinə. –O birisinə, —dedim. –Niyə? – deyə Səkinə tərs–tərs mənə baxıb üstümə çəmkirdi. — Ni za çto! Elə yaz ki, buna getsin. Bundan mənim xoşum gəlir, o biri yönsüzün biridir.
–Axı... yox, — dedim, — bədii məntiqə görə… –Nə oldu, işin düşəndə ilan dili çıxardırdın, indi başlamısan, məntiq–filan. Yəni bizi lap annamaz sayırsan. Yəni bizim kulturamız çatmadı. Kitab-zad oxumuruq. Kino–zad görməmişik. Əgər bilmək istəyirsənsə mən sənin tükün sayınca kitab oxumuşam. Özün bil, buna getməsə yazmıram...
514 –Axı, Səkinə bacı... –O yan-bu yan bilmirəm. Mən o qızın yerinə olsaydım, buna gedərdim. –Axı Səkinə bacı, siz o qızın yerinə deyilsiz, mən sizi təsvir eləməmişəm. –Bilirsən nə var? — deyə Səkinə özündən çıxdı. — Get arvadını təsvir elə, anavu, bacıvı, qızıvı təsvir elə. Mən o sən deyənlərdən deyiləm, get adamıvı tap. Götür bu zibilini də, itil burdan, gözüm səni görməsin. Xülaseyi–kəlam üç həftə sərasər makinəçi axtardım. Biri əsərin məzmununu bəyənmirdi, yazmırdı, biri təhkiyəsini, biri dilini xoşlamırdı, biri xarakterlərin inkişafını, biri deyirdi uzundur, hardadır məndə o vaxt ki, yazım başa çıxım, biri deyirdi gödəkdir, hardadır məndə o baxt ki, yazım pul qazanım. Nəhayət bir halal süd əmmişə rast gəldim, yazdırdım başa çıxdım. Vurdum qoltuğuma apardım redaksiyaya, əvvəlcə kiçik redaktor oxudu, dedi yaxşıdır, amma gərək filan, filan yerlərini pozasan. Sonra ortancıl redaktor oxudu, dedi yaxşıdır, amma gərək pozduğun yerləri təzədən yazasan. Sonra böyük redaktor oxudu, dedi ki, yaxşıdır, amma qurudur, ictimai motivləri azalt, şəxsi motivləri çoxalt, sonra ondan böyük redaktor oxudu və dedi ki, yaxşıdır, amma gərək təzədən yazasan, şəxsi motivləri azalt, ictimai motivləri çoxalt. Sonra yazı gəldi çıxdı lap böyük redaktora. Lap böyük redaktor oxudu, çağırdı hamımızı yanına. –Yazını oxudum, — dedi, — bəyəndim. Yaxşıdır. Çox mühüm ictimai məsələlərə toxunmusan. Doğrudan da, təəssüf ki, hələ bəzi, tək–tük nöqsanlarımız, müvəqqəti kəm- kəsirlərimiz yox deyildir. Bəzi tək-tük telefon-avtomatlar, doğrudan da bəzən, tək–tük hallarda pis işləyir. Ancaq... burada mühüm bir cəhət var... nə cəhət? Redaktorlar bir-birinə baxdılar. Kiçik redaktor əlini qaldırıb: —Yoldaş lap böyük redaktor, olar mən deyim? — dedi. —
Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|