A. X. Pardayev Z. A. Pardayeva boshqaruv hisobi
Yüklə 1,23 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Xo‘jalik yurituvchi subyektning moliyaviy ahvoli istiqboli
8. a) Illyustrativ misol«Ulug‘bek» xo‘jalik yurituvchi subyekti uy-ro‘zg‘or buyumlari ishlab chiqaradi va sotadi. O‘tgan yil yakuni bo‘yicha buxgalteriya schyotlarida quyidagi qoldiqlar mavjud:
Hisobot yilining I-kvartali chiqimlari va xarajatlari uchun byudjet tuzilgan. Bu byudjet ma’lumotlari quyidagicha:
Pul mablag‘lari bo‘yicha har oy oxiriga qolishi rejalashtirilayotgan miqdor: yanvar oyi oxirida 34610 p.b.; fevralda - 60190 p.b.; martda – 96240. Sotuv hajmi quyidagicha rejalashtirilgan: yanvarda 175 210 fevralda 124 890 martda 122 860 «Olinadigan schetlar»dagi qoldiq summasining kvartal oxirida ikki marta o‘sishi, «to‘lanadigan schetlar»dagi qoldiqning bo‘lsa 25 foizga kamayishi kutilmoqda. Shuningdek, garov to‘lovlarining shu kvartalda 6000 p.b.ga, bo‘nak sifatida to‘lanadigan xarajatlarning 20000 p.b.ga va boshqa aktivlar miqdorining 50 foizga o‘sishi kutilmoqda. Asosiy vositalar amortizatsiyasi hajmi yil uchun 10 foiz miqdorda hisob-kitob qilinmoqda. Foyda solig‘i hajmi 34 foiz miqdorida. Talab qilinadi: I-kvartal uchun foyda va zararlar to‘g‘risidagi hisobotni tuzing; Xo‘jalik yurituvchi subyektning 31-mart kuniga bo‘lishi mumkin bo‘lgan moliyaviy ahvoli istiqbolini belgilab bering. Yechimi: dastlabki hisob-kitoblar:
masalaning yakuniy yechimi:
(Foyda va zararlar to‘g‘risidagi hisobot)
Xo‘jalik yurituvchi subyektning moliyaviy ahvoli istiqboli
8. b) Test savollari Umumiy byudjetni ishlab chiqishda quyidagi qaysi joriy byudjet asos qilib olinadi? tijorat xarajatlari byudjeti sotish byudjeti v) ishlab chiqarish byudjeti g) materiallarni xarid qilish va ishlatish byudjeti Xarid qilinishi lozim bo‘lgan materiallarning umumiy hajmini aniqlash uchun qanday byudjet tuzilishi lozim? tijorat xarajatlari byudjeti sotish byudjeti v) ishlab chiqarish byudjeti g) materiallarni ishlatish byudjeti Kelgusidagi ishlab chiqarish rejasini bajarishda e’tiborga olinadigan, nazarda tutilayotgan ishlab chiqarish xarajatlari to‘g‘risidagi atroflicha ma’lumotni o‘zida mujassamlashtirgan byudjetlardan biri (to‘g‘ri materiallar sarfi va to‘g‘ri ish haqi xarajatlaridan tashqari), bu: umum ishlab chiqarish xarajatlari byudjeti bosh byudjet v) kapital xarajatlar byudjeti g) umum va ma’muriy boshqaruv xarajatlari byudjeti Quyidagi qaysi hujjat ishlab chiqilgunga qadar, pul mablag‘lari to‘g‘risidagi byudjet ishlab chiqilgan bo‘lishi lozim? foyda va zararlar to‘g‘risidagi hisobot prognozi kapital xarajatlar byudjeti v) sotuv byudjeti g) xo‘jalik yurituvchi subyektning moliyaviy holati to‘g‘risidagi hisobot prognozi (buxgalteriya balansi) Xo‘jalik yurituvchi subyektning sotuv byudjetida quyidagi ma’lumotlar mavjud: Oktabr oyida "A" mahsulotidan 12500 birlik va "V" mahsulotidan 33100 birlik sotish mo‘ljallangan. "A"mahsulotining sotish bahosi - 22.4 p.b., va "V" mahsulotiniki - 32.0. Mahsulotlarni sotish bo‘limi, sotilgan "A" mahsulotdan 6 foiz va "V" mahsulotdan 8 foiz "комиссионный" oladi. Shu oyda, Sizningcha, комиссионный byudjetida qancha mablag‘ kirimi rejalashtirilgan? a) 106 276 b) 101 536 v) 84 736 g) 92 436 Xo‘jalik yurituvchi subyekt iyul oyida – 134000 p.b., avgust oyida 226000 p.b. va sentabr oyida 188000 p.b.da tovarlarni kreditga sotgan. Tovarlarni kreditga sotish tajribalaridan shu narsa ma’lumki, sotilgan tovarlarning taxminan 60 foiz miqdoridagi mablag‘i keyingi oyda, 36 foizi ikkinchi oyda va qolgan 4 foizi umuman olinmasligi mumkin. Shu holatlardan kelib chiqib topingchi, sentabr oyida sotilgan tovarlardan qancha mablag‘ olinishi mumkin? a) 183 840 b) 194 160 v) 226 000 g) 188 000 Xo‘jalik yurituvchi subyektning bir oy mobaynidagi faoliyatini iloji boricha atroflicha baholash uchun eng yaxshi mezon qaysi? oy bo‘yicha byudjetda belgilangan rejalarning bajarilishi xaqiqatda bajarilgan holatning o‘tgan yildagi xuddi shu oy holati bilan taqqoslanishi v) xaqiqatda bajarilgan holatning o‘tgan oy bilan taqqoslanishi g) boshqa mezonlar Quyidagi mulohazalar haqida fikringiz qanday? Sotish hajmini prognoz qilishning eng samarali usuli - o‘tgan yilgi haqiqiy sotish hajmini asos qilib olish va uni biroz ko‘paytirish kerak HA b) YO‘Q Har qanday byudjetni tuzishdagi eng katta to‘siq, bu - ishlab chiqarish hajmi HA b) YO‘Q Xo‘jalik yurituvchi subyektning joriy byudjetini tayyorlashda eng so‘nggi bosqich, bu: foyda va zararlar to‘g‘risidagi hisobot buxgalteriya balansi v) pul oqimlari to‘g‘risidagi hisobot g) bironta ham band to‘g‘ri emas Xarid qilinishi zarur bo‘lgan materiallar miqdori, ishlatilgan materiallarning soniga: davr oxiriga rejalashtirilgan materiallar zaxirasini qo‘shib, davr boshiga bo‘lgan materiallar zaxirasini minus qilish qiymatiga teng davr boshiga bo‘lgan materiallar zaxirasini qo‘shib, davr oxiriga rejalashtirilgan materiallar zaxirasini minus qilish qiymatiga teng v) ikkala band ham to‘g‘ri g) ikkila band ham noto‘g‘ri Xo‘jalik yurituvchi subyektda aniq bir tovar bo‘yicha boshlang‘ich qoldiq - 20000 birlik mavjud. Byudjet tuzilayotgan oyning oxirida shu tovar bo‘yicha 14500 birlik qolishi va oy davomida 59000 birlik ishlab chiqarilishi rejalashtirilgan. Shu holatda sotuv hajmi qanchani tashkil qiladi? 53 500 birlik 64 500 birlik v) 59 000 birlik g) bironta ham javob to‘g‘ri emas Xo‘jalik yurituvchi subyekt to‘g‘ri materiallar zaxirasi miqdorini 40 foizga kamaytirmoqchi. Byudjet tuzilayotgan oyning boshiga shu materiallar qoldig‘i 120000 metrni tashkil qilgan. Xo‘jalik yurituvchi subyekt 84000 birlik mahsulot ishlab chiqarishni rejalashtirgan. Har bir birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun 2.5 metr shu xildagi material ishlatiladi. Byudjet tuzilayotgan oy uchun shu materialdan yana qancha sotib olinishi lozim? 138 000 metr 258 000 metr v) 64 800 metr g) bironta ham javob to‘g‘ri emas Xo‘jalik yurituvchi subyekt faoliyati bo‘yicha quyidagi ma’lumotlar mavjud:
Barcha tovarlar xarid qilingan bahosidan (tannarxidan) 40 foiz yuqori bahoda sotilgan. Barcha tovarlar kreditga sotilgan va barcha sotilgan tovarlar uchun pul albatta olinadi deb faraz qilinsa, yilning oxirgi kuniga, ya’ni 31 dekabrga "Olinadigan schetlar"da qoldiq (saldo) qanchani tashkil qiladi? a) 50 000 p.b. b) 192 000 p.b. v) 250 000 p.b. g) 290 000 p.b. Byudjet tuzilgan yil mobaynida ishlab chiqarish xo‘jalik yurituvchi subyekti kreditga 219000 p.b.dagi mahsulot sotib undan shu yili 143500 p.b. kirim qilmoqchi. Faraz qilinayaptiki, shu hisobot yilida boshqa hech qanaqangi tushum bo‘lmaydi va aynan shu yilgi naqd pul to‘lovlari 179000 p.b.ni tashkil qiladi. Bulardan tashqari "Pul mablag‘lari" schetida yilning oxirida yana 10000 p.b. qolishi lozim bo‘lsa, xo‘jalik yurituvchi subyekt o‘z faoliyatiga qo‘shimcha ravishda yana qancha mablag‘ni jalb qilishi lozim? a) 45 500 b) 44 500 v) 24 500 g) bironta ham javob to‘g‘ri emas Yüklə 1,23 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||