Abbasova Ezoza Surdopedagogika fani mohiyati reja

Abbasova Ezoza

Surdopedagogika fani mohiyati

REJA:

• Maktabgacha surdopedagogika fanining predmet va vazifalari
• Maktabgacha surdopedagogikasining boshqa fanlar bilan boqliqligi
• Maktabgacha surdopedagogika fanining ilmiy-tadqiqot metodlari

Surdopedagogika (lot. "surdus"-kar) maxsus pedagogika tarmog‘i, eshitish qobiliyati buzilgan bolalar va katta kishilarning rivojlanishi, tarbiyalanishi, ta’lim olishi haqidagi fandir.

• Surdopedagogika (lot. "surdus"-kar) maxsus pedagogika tarmog‘i, eshitish qobiliyati buzilgan bolalar va katta kishilarning rivojlanishi, tarbiyalanishi, ta’lim olishi haqidagi fandir.
• Eshitish qobiliyati buzilgan ilk va maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarning rivojlanish va ta’lim-tarbiya olish jarayonlari va muammolari-maktabgacha surdopedagogika fanining predmeti hisoblanadi

Maktabgacha surdopedagogikaning aloqida fan bo‘lib ajralishi, eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarning turli yosh bosqichlariga hos jismoniy, psixik va fiziologik xususiyatlarining mavjudligi, bolalar turmushini tashkil etish va qulay ta’lim-tarbiya shart-sharoitlarni yaratishda bularni hisobga olish zarurligi bilan belgilanadi.

• Maktabgacha surdopedagogikaning aloqida fan bo‘lib ajralishi, eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarning turli yosh bosqichlariga hos jismoniy, psixik va fiziologik xususiyatlarining mavjudligi, bolalar turmushini tashkil etish va qulay ta’lim-tarbiya shart-sharoitlarni yaratishda bularni hisobga olish zarurligi bilan belgilanadi.
• Maktabgacha surdopedagogika fanining asosiy vazifalari eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarga ta’lim berish vazifalari ularning rivojlanish imkoniyatlari, ilk maktabgacha davrdan boshlab korreksion-pedagogik yordam ko‘rsatish zaruratidan kelib chiqqan holda belgilanadi.

Eshitish qobiliyatining pasayishi bolaning umumiy rivojlanishiga, birinchi navbatda esa nutqning shakllanishiga to‘sqinlik qiladi. Maxsus o‘qitilmagan maktabgacha tarbiya yoshdagi kar va zaif eshituvchi bola gapira olmaydi, o‘zgalar nutqini tushunmaydi, muloqotda esa cheklangan miqdordagi imo-ishoralardan foydalanadi. Kundalik turmushda, kattalarga tahlid qilib oddiy xatti-qarakat va faoliyat turlarini o‘zlashtira oladilar, turli buyumlarning funksional vazifalarini, ulardan foydalanishni o‘zlashtiradilar, o‘z-o‘ziga xizmat qilish malakalarni egallaydilar. Maxsus yo‘naltirilgan ta’lim berish uchun qulay shart-sharoit yaratilmagan holda, bolalarning sensor va intellektual rivojlanishi so‘zli nutqdan xoli kechadi.

• Eshitish qobiliyatining pasayishi bolaning umumiy rivojlanishiga, birinchi navbatda esa nutqning shakllanishiga to‘sqinlik qiladi. Maxsus o‘qitilmagan maktabgacha tarbiya yoshdagi kar va zaif eshituvchi bola gapira olmaydi, o‘zgalar nutqini tushunmaydi, muloqotda esa cheklangan miqdordagi imo-ishoralardan foydalanadi. Kundalik turmushda, kattalarga tahlid qilib oddiy xatti-qarakat va faoliyat turlarini o‘zlashtira oladilar, turli buyumlarning funksional vazifalarini, ulardan foydalanishni o‘zlashtiradilar, o‘z-o‘ziga xizmat qilish malakalarni egallaydilar. Maxsus yo‘naltirilgan ta’lim berish uchun qulay shart-sharoit yaratilmagan holda, bolalarning sensor va intellektual rivojlanishi so‘zli nutqdan xoli kechadi.