Абшерон игтисади ъоьрафи районун шящярляринин

Magistrantların XV Respublika Elmi konfransı, 14-15 may  2015-ci il 
 
 
 
38 
i
t
t
t
i
t
t
t
i
i
x
dt
t
x
dt
x
t
x



























0
0
0
0
1
1
                                                  (11) 
belə  ki,  koordinanta  görə  diferensiallama  və  zamana  görə  inteqrallamada  asılı  deyil.  Bu  qaydaya 
funksiyanın  zamana  görə  törəməsi  də  tabedir.  Dəyişən  limitli  inteqralın  diferensiallama  qaydasından 
istifadə etsək, alarıq: 
         


i
t
t
t
t
t
t
i
i
x
dt
t
t
t
z
y
x
t
t
z
y
x
t
dt
x
t
x
































0
0
0
0
0
0
1
)
,
,
,
(
)
,
,
,
(
1
1
                         (12) 
 
 
   

---

Magistrantların XV Respublika Elmi konfransı, 14-15 may  2015-ci il 
 
 
 
39 
MAJORANT  FUNKSĠYANIN HESABLANMASI 
 
Abdulova R.E. 
Sumqayıt Dövlət Universiteti 
 
Məlumdur ki, majorant funksiyanın qurulması sərbəst problemdir. Ona görə də onu 
   
     
 
 
)
1
(
)
(
,
,
,
)
(
,
1
OC
y
x
u
OA
x
u
y
x
f
u
R
m
k
h
h
h
k
h
h
h
m
k
h
h
h











   
sistemi üçün quraq. Tutaq ki, u
h
 – (1) məsələsinin həlli, u – isə  
                            
 
 
)
2
(
),
(
,
,
2
2
2
2
x
u
x
u
y
x
f
y
u
x
u
y
L
OC
OA
u











                       
 məsələsinin  həllidir.    z
h
=u
h
-u    ilə  üsulun  xətasını  işarə  edək.  (1)  tənliyində  z
h
=u
h
-u    yazsaq  z
h
  üçün 
aşağıdakı məsələni alarıq: 
 
 
 
 
h
OC
h
h
OA
h
h
h
h
OC
t
z
OA
t
z
t
z
R
h
h







,
0
,
,
0
,
,


               (3) 
harada ki, 
h
h
f
u
R



. (3) məsələsini aşağıdakı kimi yazaq: 
 
 
 
 
)
4
(
,
0
,
,
0
,
,
h
OC
h
h
OA
h
h
h
OC
t
z
OA
t
z
t
Sz
h
h








 
(4)  məsələsi  üçün  majorant  funksiyanı  quraq.  Tutaq  ki, 
h

 oblastı 


0
,
0
\
,
2
1
2
1




y
x




 
düzbucaqlısı ilə əhatə olunmuşdur. 
 



 



















1
2
2
2
2
1
2
2
2
1
1
2
1
2
3
,
m
m
h
y
x
k
y
x
U






 
burada k

0 sabit ədəddir və az sonra seçiləcək. İndi U(x, y) majorant funksiya üçün fərqlər sxemini tərtib 
edək: 
 












 





 







 






 

































































































2
1
1
1
2
2
2
1
1
1
1
2
2
2
1
2
2
2
1
2
2
2
1
2
2
2
1
2
1
2
2
1
2
2
2
1
1
2
1
2
2
1
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
3
2
2
3
2
3
2
3
2
2
3
2
,
,
,
2
,
2
,
x
M
y
h
x
y
h
x
y
x
y
x
M
y
h
x
U
y
h
x
U
y
x
U
y
x
U
M
y
x
U
R
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
h











































 




























2
1
2
1
2
1
1
2
2
2
1
1
2
1
2
1
1
2
2
2
3
2
2
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
y
x
y

















 





 






 












































2
1
1
2
1
2
1
1
2
1
1
1
1
2
1
2
2
1
2
2
2
1
2
2
2
1
2
2
2
1
2
2
2
2
3
2
3
x
y
x
M
y
h
x
y
h
x
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m
m






















 

 




 





















2
1
2
1
2
2
2
1
2
1
2
1
2
1
2
2
2
2
2
x
h
x
y
h
x
h
x
y
m
m
m
m
m









 

---