Academic Research in Educational Sciences
VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022
ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723
Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89
DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-355-358
Google Scholar
Scientific Library of Uzbekistan
Academic Research, Uzbekistan 355 www.ares.uz
OGAHIYNING TARIXIY ASARLARIDAGI FONETIK O‘ZGARISHLAR
XUSUSIDA
Qunduzoy Xajiboyeva
Urganch davlat universiteti talabasi
ANNOTATSIYA
Muhammad Rizo Ogahiy XIX asr Xorazm adabiy muhitining yetuk vakilidir.
U adabiyot bilan bir qatorda tilshunoslik sohasiga ham munosib hissa qo`shgan.
Lekin
Ogahiy asarlari tili, xususan, uning fonetik
xususiyatlari tilshunoslar
tomonidan to`la tadqiq qilingan emas.
Kalit so’zlar:
Muhammad Rizo Ogahiy, Xorazm, fonetikа, tilshunoslar, tarix.
KIRISH
Biz ushbu maqolamizda Ogahiy tarixiy asarlaridagi fonetik o`zgarishga
uchragan so`zlar haqida fikr yuritamiz. Shulardan biri singarmonizmdir.
Singarmonizm so`zlarning
moslashuvi, ohangdorligi, uyg`unligi demakdir.
Singarmonizm hodisasi faqat turkiy tillardagina uchraydi. Uning ikki turi mavjud:
birinchisi –
tanglay garmoniyasi, ikkinchisi – lab garmoniyasi.
Ogahiyning tarixiy
asarlarida singormanizmning har ikki turiga misollar uchraydi. Misol:
…har kishikim baxtiyorlig` va iqboli madadkorlig` qilib qal’a devorig`a burun
chiqsa, xazinani omiradin ming tillo boyroq olsun.
(Muhammad
Rizo Erniyozbek
o`g`li Ogahiy. V jild. – Toshkent, 58-bet)
1
