www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
22
iradə gücü barədə susmağa üstünlük verir. Ancaq qədim insanlar
üçün yolu azma, illyüziya, təxəyyül və iradə Kainatın ən böyük
qüvvələri arasında idi, bizim öz ağlımız kimi, üç ölçülü
məkandan kənarda yaşayırdı. Onlar üçün dünyanın yaranması
tarixi, bu şeylərin necə olması barədəki haqq-hesabın mərkəzində
dayanırdı. Fridrik Nitsşe deyirdi: “Əgər sən öz daxilində xaosa
malik deyilsənsə, sən rəqs edən ulduzun doğulmasına nail ola
bilməzsən”. İnsanlar heç vaxt sərbəst yaradıcı olmağa çevrilməyə,
igid və ya sevməyə qadir ola bilməyəcəkdir, əgər ki, onlar səhv
etməyə, cisimləri olduğundan fərqli kimi görməyə, onların
göründüyündən fərqli olmağa inanmağa qadir ola bilməyəcəklər.
Biz çox vaxt istədiyimiz kimi olana inanırıq. İnsan təbiəti eyni ilə
digər qüvvə kimi formalaşmışdır, bəşər övladı düşünür ki, mən
özümün heyvani istəklərimə müqavimət göstərməliyəm. Əlbəttə
ki, bu, mənim adi heyvana çevrilməyimi dayandırır,
qabiliyyətlərim sırasından fikir və düşüncə bacarığımı üzə çıxarır.
Venera ənənəvi olaraq əlində güzgü tutan qaydada təsvir olunur,
bu heç də indiki dövrdə güman edildiyi kimi əbəs yerə deyildir.
Güzgü arzunu müəyyən etmək üçün əks etmə gücünün simvolu
idi. Əks etmə allahı Göydə böyük ifadə allahı olmaqla, Ay idi.
Bütün qədim mədəniyyətlərdə Ay təkcə məhsuldarlığı deyil, həm
də fikiri nizamlayırdı. Faktiki olaraq özünü həsr etmiş keşişlər
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
23
inanırdılar ki, lazımi şərait yaradılması qaydasında insan fikiri
mümkün olacaqdır, Kosmos özünü xüsusi qaydada düzəltməli
olacaqdır. İnsanın əks etməsinin, düşüncəsinin mümkün olması
üçün Günəş və Ay göydə özlərini qaydaya salmalıdırlar ki, Ay
Günəşin işığını əks etdirməklə aşağı, Yerə göndərsin. Onlar
həmçinin inanırdılar ki, Göydə bu qaydaya salınma insan başının
içərisindəki kiçik tərəzidə də təkrar qaydada baş verməlidir. Ay
allahı qədim yəhudilərdə Yehovaya (rus dilində Yaxveyə),
müsəlmanlar üçün isə Allaha, ən böyük allaha çevrildi. Biz
gördük ki, dünyanın yaranması dramasındakı üçüncü böyük
səhnədə Ay allahı böyük qələbə çaldı. Beləliklə, Ay erası
başlandı. Kosmosun ilk üç epoxası – mineral, bitki və heyvan
eraları – Saturn günü, Günəş günü və Ay günü, həftənin ilk üç
gününün (şənbə, bazar, bazar ertəsinin) adlarında xatırlanır, bunu
biz ingilis dilindəki gün adlarında da müşahidə edirik. Həftənin
bu günlərində həmin göy cisimlərinin üçü də təkcə özlərinə
məxsus səbəbə görə xüsusi qaydada olduqlarından, sonralar bu
günlər belə adlanmışlar. Bibliyada “Allahın oğlanları” ifadəsi
mələkləri təqdim etmək üçün işlənir, onlar göylərdən aşağı düşən
qasidlər idi. Mələklər aşağı enməklə maddi dünyada da iştirak
edirdilər. “İnoks kitabı”nda qadınları sevən mələklər barədə
söhbət gedir, qeyd edilir ki, adamların uşaqları çoxaldıqda,
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
24
onların içərisində gözəl, göz oxşayan qızlar da meydana gəldi.
Göyün uşaqları olan mələklər onları gördükdə ehtirasa gəldilər və
bir-birlərinə dedilər ki, “Gəlin – qoy adamların uşaqları arasından
özümüzə arvadlar seçək və onlar bizə uşaq doğsunlar”. Onların
hamısı özlərinə arvad götürdü və onlar bu qızları lətafətə və valeh
olmağa öyrətdilər və hamilə etdilər. Yer üzərində onlardan olan
övladlara bənzəyən uşaqlar əmələ gəldi. Baxmayaraq ki, onlar
ruhi varlıq olmaqla əbədi həyat yaşayırdlar, lakin özlərini
qadınların qanı ilə pozdular, bədən qanı, həmçinin öləcək və
məhv olacaq varlıqların qanını daşıyan uşaqları həyata gətirdilər.
Onlar “göydən düşən mələklər” idi. Bütün ənənələrə görə Günəş
sisteminin böyük allahlarının sayı yeddidir. Biz yenidən görürük
ki, Bibliya hekayətlərində də, yunan və Roma mifologiyalarında
olduğu
kimi
eyni
astronomik
allahların
əhvalatları
kodlaşdırılmışdır. İnsan qadınlarını yoldan çıxaran mələklər isə
Olimp allahlarından başqa bir şey deyildi. Qədim yunan
mifologiyasına görə körpə Yupiter (bu Roma mifologiyasına görə
yunanlardakı Zevsin adıdır) atası Saturndan (Kronosdan)
gizlədildi. Ana Yer Yupiteri Krit adasında, yeraltı mağarada
saxladı. O bilirdi ki, Yupiterin doğulması ilə Saturnun ağalığının
sonu gələcəkdir. Saturn həm də öz oğlanları və qızları olan
titanlara arxalanırdı. Onlar yeni həyatı udmaq və “Ölüm
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Kitabxana
25
kainatı”nı yaratmaq istəyirdilər. Titanlar daim Yupiterin
düşmənləri olmalı idilər. Onlar dustaq edildikdə, Yupiter Olimp
dağının qeyd-şərtsiz hökmdarına çevrildi. O, allahların çarı və
yeni eranın allahı idi. O, gözəl saçlarını tərpətməklə bütöv yeri
silkələyirdi. O, yeganə elə güclü allah idi ki, yerə ildırım göndərə
bilirdi. Olimp allahları Yupiter, Apollon, Mars, Merkuri, Diana,
Afina və digərləri Saturnun qoyduğu məhdudiyyətlərə qarşı
qiyam qaldırdılar. Olimplilər möcüzəli işlər gördülər və dəhşətli
monstrları məğlub etdilər. Yupiter vurulduğu qadını ayıya
çevirdiyi kimi, digər İo adlı qızı inəyə çevirmişdi. O, canavara
çevirdiyi Likaonu kannibalizminə görə cəzalandırmışdı. Appolon
şəhvət bəslədiyi gənci çiçəyə metamorfoza etdi, yaxınlıq etdiyi
Dafnanı dəfnə koluna çevirdi. Digər bir Saturndan sonra Günəş,
Venera, Ay və Yupiter yer üzərindəki həyatın inkişafını mümkün
edən əsaslı şəraitləri yaratmaq işində birləşdilər. Qədim insanlar
üçün təbiət qüvvələri qış ərzində yatırdı və baharda – yeni təsirini
həyata keçirməklə yenidən oyanırdı. Onlar allah kimi təkamül
impulsuna inanırdılar. Əgər yer üstündəki primitiv həyat – bu
həyat labüd olaraq bəşər həyatına inkişaf edəcəkdi, – balığa
bənzər primitiv formanı aldı. Misirdə bu möcüzəli hadisə heyvan
həyatının doğulması, Horun anadan olması kimi məlum idi və
onun ilkin formaları Yupiter kimi yarıadam, yarıbalıq idi.
Dostları ilə paylaş: |