Alqoritm, xassələri və təsvir üsulları

 
 
 
 
 
Massiv tipi 
 
Massiv verilənlərin elə strukturudur ki, bu strukturun elementləri bircins olub, sayı və 
konfiqurasiyası proqramın icrası zamanı dəyişmir, elementlər sistem tərəfindən nömrələnərək, 
nömrəyə görə nizamlanır. 
Massiv, massivin adı, koordinatların dəyişmə diapazonu və elementlərin tipii ilə təsvir 
olunur. Koordinatların sayı – massivin ölçüsü, koordinatların özü isə elementlərin indeksi 
adlanır. massivin təsviri üçün array xidmət sözündən istifadə olunur və massiv tipii ümumi 
şəkildə aşağıdakı kimi təsvir olunur: 
< identifikator> = array [indekslər] of < tip > ; 
Burada indekslər hər hansı tipə aid sabit və ya dəyişən, < tip > - isə Pascalda hər hansı 
tipdir. 
Məsələn
type
sətir = array [1…..5] of real ; 
matris = array [1…..6] of sətir ; 
Burada sətir massivi 5 həqiqi ədəddən ibarət xətti cədvəli, matris massivi isə 5 sütün və 6 
sətri olan həqiqi ədədlərdən ibarət düzbucaqlı cədvəli göstərir. Bu təsviri TP-da aşağıdakı kimi 
də vermək olar: 
type
downloaded from KitabYurdu.org

---

48 
matris = array [1…5, 1….6] of real
Massivin hər hansı elementinə müraciət, massivin adı və düzbucaqlı mötərizə 
içərisində bir-birindən vergüllü ayrılan indekslər vasitəsilə aparılır:
Məsələn : 
var 
A: matris; 
begin
---------- 
Y= A[5, 2] + A[3, 4];
Misal 1.
10 elementdən ibarət massivin ən böyük elementini və həmin elementin 
massivdəki yerini tapmalı 
Proqram M1; 
const n =10; 
type 
vektor = array [ 1…n] of real; 
var
A : vector; 
max : real 
k , i : integer; 
begin 
writeln (‘Massivin elementlərini daxil edin’) ;
for i:=1 to n do readln (A[i]); 
max : = A [i]; k: = 1; 
for i :=1 to n do 
if max < A [i] then begin
max: A [i]; k: = i 
end ;
writeln (‘max =’, max , ‘k = ‘, k)
end. 
Misal 2.
A(n,m) massivin sətir elementlərinin hasilləri cəminin hesablanması 
Proqram M2; 
const n =3; m =2;
type matris = array [ 1…n, 1….m] of real; 
var
A : matris; 
i, j : integer; 
downloaded from KitabYurdu.org

---

49 
z, s : real ; 
begin
for i:=1 to n do
begin 
write (i, ‘- ci sətir elementləri: ‘) ;
for j :=1 to m do read (A [i,j]) ; 
end ;
S : = 0; 
for i : =1 to n do
begin 
z : = 1; 
for j := 1 to n do 
z : = z 
* 
A [i,j] ;
s : = s + z ; 
end;
writeln (‘cəm =’, max, s) ; 
readln 
end.