Annotasiya

3-6 yaşlı uşaqlar xüsusi dövlət meydan çalalarında oyun-
larla tərbiyə almalıdırlar. 
7-12 yaşlarında dövlət məktəblərində oxu, yazı, hesab, 
musiqi və s. öyrənməlidirlər. 
12-16 yaşlarında polestra məktəblərində fiziki hazırlıq 
keçməlidirlər. 
16-18 yaşlarında əməli əhəmiyyət kəsb edən elmlər (riya-
ziyyat, həndəsə, astronomiya və s.) öyrənməlidilər. 
18-20 yaşlarında efeb qruplarında hərbi və mülki təcrübə 
keçməlidirlər. 
20-30 yaşa qədər isə hərbi xidmətə getməli, legioner 
olmalıdılar. 
Əqli qabiliyyətləri yüksək inkişaf etmiş gənclər isə hərbi 
xidmətə getməli deyil, təhsilin üçüncü səviyyəsin keçməlidirlər. 
Yəni 20 yaşdan 30 yaşa qədər təhsil almalıdırlar. Xüsusi iste-

---

130 
dada malik olanlar isə yenidən 5 il oxuduqdan sonra dövlət işin-
də çalışa bilərdilər. Həmin adamlar 50 yaşdan sonra dövlət işin-
dən çıxıb elmi-tədqiqat işi ilə məşğul olmalıdırlar. 
Aristоtеlin davamçılarını “Paripatеtiklər” adlandırırdılar. Tər-
cümədə “gəzinti” dеməkdir. Aristоtеl öz mühazirələrini tələbələrilə 
gəzərkən söyləyirdi. Lisеy 13 il mövcud оlmuşdur. Bu dövr 
Aristоtеl 
yaradıcılığının ən məhsuldar dövrü idi. O insanlığın tarixi təcrübəsini 
ümumiləşdirərək pedaqogika tarixində ilk dəfə olaraq 21 yaşa qədər 
insanları hər biri yeddi il olmaqla üç yaş dövrlərinə bölmüşdür: 
1) 0-7 yaş - bitki dövrü (Yəni bitkiyə qulluq lazım olduğu 
kimi, insana da bu dövrdə qulluq, qayğı lazımdır); 
2) 7- 14 yaş - heyvani dövr; (Bu yaş dövründə uşaqlara 
nəfs tərbiyəsi, iradə tərbiyəsi verilməlidir. Heyvanlardan fərqli 
olaraq fəaliyyət istək, arzu, nəfs əsasında deyil, ağıl və mühaki-