Aqrar elm və İnformasiya məSLƏHƏt məRKƏZİ

 

102 

 

2-ci  cədvəldən  göründüyü  kimi,  bir  bitkidə  olan  toxumların  sayı  53  ilə  185 

arasında olması təyin edilmiş, st.Arzu sortunda bu göstərici 108 olmuşdur. Bir bitkidə 

olan paxlaların sayı 37 ilə 141 arasında tərəddüd etdiyi müəyyən  edilmişdir (cədvəl 

2). 

Nümunələrdə  paxlada  olan  toxumların  sayı  1-2  ilə  2  arasında  olmuşdur. 

Bitkilərdə paxlanın uzunluğu 1sm ilə 1,5 sm arasında dəyişmişdir, st.Arzu sortunda 

isə bu  göstərici 1,8 sm  olmuşdur.  Tədqiq  olunan nümunələrdə 100  toxumun kütləsi 

3,4  q-la  5,2  q  arasında  tərəddüd  etmişdir,  st.Arzu  sortunda  isə  bu  göstərici  6,0  q 

olması  təyin  edilmişdir.  Həmçinin  sortnümunələrdə  məhsuldarlıq  göstəricisi  76  q-la 

370,8  q  arasında  dəyişmişdir,  bu  göstərici  st.Arzu  sortunda  632  q  olması  müəyyən 

edilmişdir. 

Beləliklə,  aparılan  tədqiqat  nəticəsində  biomorfoloji  parametrləri  standart 

sortdan (Arzu sortu)  yüksək olan genotiplər aşkar olunmuşdur. Nümunələr üzərində 

tədqiqat işləri davam etdirilir. 

 

ƏDƏBİYYAT 

 

1.

 

Ağayev H.C. və başq. Aqronomun məlumat kitabı. Bakı, 1989, 239 s. 

2.  Cəfərov  M.İ.  və  başq.  Kənd  təsərrüfatı  bitkilərinin  becərilmə  və  yığılma 

texnologiyası. Bakı, 2000, 634 s. 

3. Məmmədov T.Y. Azərbaycanda paxlalı yem bitkiləri. Bakı: Azərnəşr, 1964, 159 s. 

4. Əmirov  L.Ə., Əkpərov  Z.İ., Mirzəyev R.S. Dənli-paxlalı bitkilərin   seleksiyası // 

Azərbaycan  Elmi-Tədqiqat  Əkinçilik  İnstitutunun  elmi  əsərləri  məcmuəsi.  Bakı: 

Müəllim, 2005, c.XXI, s.55-59 

5.  Əmirov  L.Ə.,  Mirzəyev  R.S.  və  başq.  Mərcimək  genofondunun  tədqiqi  və 

seleksiyanın  nəticələri  //Azərbaycan  Elmi-Tədqiqat  Əkinçilik  İnstitutunun  elmi 

əsərləri məcmuəsi. Bakı: Müəllim, 2014, c.XXV, s.38-41 

6.  Mirzəyev  R.S.,  Əmirov  L.Ə.,  Cahangirov  A.A.  Ərzaq-paxlalıları  nümunələrinin 

quraqlığa  davamlılığının  öyrəniıməsi  //Azərbaycan  Elmi-Tədqiqat  Əkinçilik 

İnstitutunun elmi əsərləri məcmuəsi. Bakı: Müəllim, 2014, c.XXV, s.152-155 

7. Hüseynova T.N., Şıxəliyeva K.B. İntroduksiya olunmuş yeni noxud və mərcimək 

sortnümunələrinin  biomorfoloji  və  fizioloji  qiymətləndirilməsi  //  Azərbaycan  Elmi-

Tədqiqat  Əkinçilik  İnstitutunun  elmi  əsərləri  məcmuəsi.  Bakı:  Müəllim,  2015, 

c.XXVI, s.185-188 

8.  Mirzəyev  R.S.,  Əmirov  L.Ə.  Ərzaq  paxlalıları  nümunələrinin  xüsusi  yarpaq 

kütləsinin vegetasiya dövrü ərzində dəyişməsi // Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Əkinçilik 

İnstitutunun elmi əsərləri məcmuəsi. Bakı: Müəllim, 2015, c.XXVI, s.198-202 

9.  Məmmədova  Ş.E.,  Şıxlinski  H.M.  Mərcimək  və  lobya  genotiplərində  göbələk 

xəstəliklərinin biokimyəvi  göstəricilərə təsiri // Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Əkinçilik 

İnstitutunun elmi əsərləri məcmuəsi. Bakı: Müəllim, 2015, c.XXVI, s.252-256 

ИЗУЧЕНИЕ НЕКОТОРЫХ БИОМОРФОЛОГИЧЕСКИХ ПАРАМЕТРОВ 

ГЕНОТИПОВ ЧЕЧЕВИЦЫ 

 

Ш.E.MАМЕДОВА,

Г.M.ШИХЛИНСКИЙ  

---

 

103 

 

НАНA, Институт Генетических Ресурсов 

 

Статья  посвящена  исследованию  на  институте  Абшеронской  Научно-

Исследовательской  Базе  ряда  биоморфологических  показателей  (количество 

всходов,  цветение  50%  растений,  формирование  50%  бобов,  высота  растений 

(см),  высота  до  образования  первых  бобов  (см),  число  стеблей,  количество  

семян  с  одного  растения,  количество  бобов  с  одного  растения,  количество 

семян  с  одного  боба,  длина  боба,  вес  100  семян,  урожайность)  генотипов 

чечевицы.  

 

STUDY OF SOME BIOMORPHOLOGICAL INDICATORS OF LENTIL  

GENOTYPES 

 

Sh.E.MAMMADOVA, H.M.SHIKHLINSKI

 

ANAS, Genetic Resources Institute  

 

The  article  investigates  of  biomorphological  indicators  (number  of  shoots, 

flowering 50% of the plants, the formation of 50% of beans, plant height (cm), height 

to  the  formation  of  the  first  beans  (cm),  number  of  internodes,  number  of  seeds  per 

plant, the number of beans per plant, number of seeds per bean, bean length, weight 

of 100 seeds, yield) of lentil genotypes in Absheron Research Baseof the institute. 

 

UOT 303553.303.503 

 

ƏNCİR GENOFONDUNUN TOPLANMASI VƏ ÖYRƏNİLMƏSİ 

 

N.Ə.HƏSƏNOV, A.H.HƏSƏNOVA 

AMEA Genetik  Ehtiyatlar İnstitutu, AZ1106, Azadlıq pr. 55, Bakı 

 

Məqalədə seleksiya yolu ilə yaradılan əncir sortları haqqında, həmin sortların 

artırılması  və  aparılan  yüksək  aqrotexniki  tədbirlərdən  bəhs  edilir.  Eyni  zamanda 

respublikanın  bir  neçə  rayonlarından  toplanan  yeni  əncir  formaları,  onların 

toplanması, artırılması və öyrənilməsi haqqında məlumat verilir. 

 

Açar  sözləri:  əncir,  genofond,  ekspedisiya,  xarakteristika,  deskriptor, 

pomologiya, morfofiziologiya, seleksiya, şəkərlilik, vitamin A və C 

Ключевые  слова:  фиг,  генофонд,    экспедиция,  характеристика, 

дескриптор, помология,  морфофизиология, селекция, сахаристость, витамин А 

и С  

Key  words:  fig,  genpool,  expedition,  characteristic,  descriptor,  pomology, 

morphophysiology, breeding, sugar degree, vitamin A and C 

 

Respublikamız  bir  çox  subtropik  bitkilərin  vətənidir.  Respublikamızda  təbii 

halda min hektarlarla nar, əncir, qafqaz xirniyi, yabanı püstə (saqqız ağacı), sümşad 

---