Asiya regionu, Monqolustan, Mərkəzi Asiya, Cənubi Qafqaz regionu ölkələrinin Hokkaydo ilə özəl sektor sahəsində əməkdaşlığı ilə bağlı məlumatların toplanması və dəqiqləşdirilməsi məqsədi ilə
Yüklə 440,43 Kb. Pdf görüntüsü
|
9 ※1 Cədvəl 4-1 Yerində həyata keçirilmiş araşdırmanın 1-ci məğzi Müddət
10-14 dekabr 2015-ci il Ərazi
Azərbaycan, Bakı şəhəri Araşdırmanın tərkibi İlkin hesabatın izah iclası, yerli məlumatların toplanması Səyahət edilən yerlər
Dövlət orqanları, yerli müəssisələr və şirkətlər
※2 Cədvəl 4-2 Yerində həyata keçirilmiş araşdırmanın 2-ci məğzi Müddət
28 Yanvar – 6 Fevral 2016-cı il Ərazi
Azərbaycan, Bakı şəhəri, Şəki rayonu və ətraf rayonlar Araşdırmanın tərkibi İşlənilə biləcək sahənin dəqiqləşdirilməsi, Yaponiya müəssisəsi və dövlət orqanlarının əlavə araşdırmaları Səyahət edilən yerlər Dövlət orqanları, yerli şirkət və müəssisələr, yerli qurumlar, QHT, təsərrüfatçılar
10
5 Araşdırmanın nəticələri
(1) Azərbaycanın özünəməxsusluğu ①
Coğrafi özünəməxsusluğu Hokkaydodan təxminən 1.1 dəfə böyük əraziyə malik olan Azərbaycan, Xəzər dənizi regionu, Böyük Cənubi Qafqaz dağları, Mərkəzi Aran hissədən ibarət olmaqla 3 hissəyə bölünür. Belə qəribə coğrafi şəraiti ilə dünyada olan 12 iqlimdən 9-u bu ölkə ərazisində yerləşir. Azərbaycan Xəzər dənizinin qərb hissəsində yerləşir, dağlıq sahələri çox, oralarda axan çaylar dənizə tökülür. Yalnız Qafqaz ölkələri (Gürcüstan və Ermənistan) ilə deyil, şimalda Rusiya, cənubda İranla sərhəd olduğundan Xəzər dənizi ticarət limanı vasitəsilə bu ölkələrə birləşdirəcək logistik potensiala malikdir. Cənub-qərbində Ermənistanla sərhəd olan Azərbaycan torpağı Naxçıvan Muxtar Respublikası vardır.
②
İqlim özünəməxsusluğu Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, Azərbaycan landşaft müxtəlifliyinə görə aşağıdakı şəkildə olduğu kimi müxtəlif iqlimlərə sahibdir. Amma Hokkaydonun sahib olduğu subarktik zona Azərbaycanda yoxdur, ölkənin dağlıq hissələri belə temperatur, yağış və qar yağımının miqdarına baxdıqda, iqlim baxımından Hokkaydo ilə Azərbaycan arasında oxşarlıqlar azdır. Buna baxmayaraq, quru nəqliyyatını düşündüyümüzdə, dağlıq regionların nəqliyyatının idaretməsi vacib olduğundan, dağlıq ərazilərdə aşağı temperaturlu şəraitlərdə yollara nəzarət, yanğından mühafizə sahələrində Hokkaydonun texnologiyasından istifadə etmək mümkündür.
11
http://www.grida.no/graphicslib/detail/climate-zones-of-the-caucasus-ecoregion_851d# Rəsim 5-2 Azərbaycanın iqlim xəritəsi
③ Ərazi bölgüsü Hokkaydodan 1.1 dəfə böyük əraziyə sahib Azərbaycanda 59 rayon, 11 şəhər, 1 Muxtar Respublika mövcuddur. Azərbaycanın ümumi əhalisi 9 milyon 500 min nəfərdir. Bunlardan 2 milyon 150 min nəfəri paytaxt Bakıda yaşayır. Bakı ona yaxın rayonlarla birlikdə ümumi əhalisi təxminən 4 milyondur 1 . 1 Doing business in Azerbaijan 2015 (Azpromo) 12
Hokkaydoda isə 178 şəhər, qəsəbə və rayon vardır. Ümumi əhalisi 5 milyon 400 mindir ki, bunun 1 milyon 910 mini Sapporo şəhərində yaşayır. Şəhərlərə əhalinin cəmləşməsi baxımından Hokkaydo və Azərbaycan ümumi problemə malikdir.
Rəsim 5-3 Azərbaycanın rayon və şəhərlərə bölünmə xəritəsi Mənbə: Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komitəsi
(2) Azərbaycanın qısa icmalı ①
ÜDM 2010-cu ildən bu yana göz gəzdirdikdə görürük ki, Azərbaycanda ÜDM 2010-cu ildə 52.9 mlrd, 2014-cü ildə isə 75.2 mlrd Amerika dolları olmuşdur. Son illərin ÜDM-nın inkişaf səviyyəsinə baxdıqda illər üzrə təxminən 3% artır. 2015-ci ilin son məlumatlarına baxdıqda görürük ki, 63.8 mlrd olmuşdur ÜDM. 2014-cü illə müqayisədə 15%-dən çox azaldığı müşahidə edilir 2 . Bunun başlıca səbəbi kimi Azərbaycanın əsas ixrac məhsulu olan xam neftin qiymətinin dünya bazarında aşağı düşməsi göstərilir.
2 World Bank, 2016 10 milyard $
13
Rəsim 5-4 Son illərin ÜDM inkişaf sürəti mlrd dollarla
Sənayə özünəməxsusluğu Azərbaycanda ÜDM müqayisəli şəkildə, 1-ci sənayedə 6.0%, 2-ci sənayedə 58.0%, 3-cü sənayedə 36.1% olmaqla, 1-ci sənayenin payı aşağıdır. 2-ci sənayenin payının çox olması onun özünəməxsusluğunu göstərir 3 . Xüsusilə, 2-ci sənayedə, neft emalı, ağır kimya, tekstil, qida sənayesi inkişaf edir. Paytaxt Bakı ətrafı Xəzər dənizi hövzəsi dünya səviyyəli neft mədəni zonasıdır. Buradan külli miqdarda neft və təbii qaz çıxarılır. Qərb ölkələri və Amerikanın investisiyaları sayəsində avadanlıqların müasirləşməsi və boru kəmərlərinin tikilməsi ilə neft istehsalı kifayət qədər çoxalaraq Azərbaycanın iqtisadi inkişafına böyük töhvələr verdi. Xam neftlə bağlı 2006-cı ildə açılmış Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) neft boru kəməri vacib daşınma vasitəsinə çevrilmişdir. Bu boru kəməri Bakıdan başlamaqla Gürcüstan vasitəsilə Türkiyə Cümhuriyyətinin Ceyhan şəhərinə kimi 1768 km məsafə qət edir və gündəlik 120 min barel daşıma gücünə malikdir. BTC boru kəməri ilə bərabər tikilən SCP (Cənubi Qafqaz boru kəməri) (digər adı BTƏ(Bakı-Tbilisi-Ərzurum)) boru kəməri 692 km uzunluğa malikdir. İllik daşıma gücü 25 mlrd m 3 -dir. Bu boru kəməri vasitəsilə təbii qaz Türkiyəyə nəql edilir. Üstəlik, 2015-ci ildə SCP ilə Azərbaycan təbii qazını Avropa İttifaqına nəql edəcək Trans Anadolu qaz boru kəmərinin (TANAP) tikintisinə də start verilmişdir.
3 CIA world FACTBOOK Yüklə 440,43 Kb. Dostları ilə paylaş:
|