Avtomobil transporti muxandisligi

ekspluatatsion choralar
: havo tozalagich, moy va yonilg‘i filtrlariga texnik
xizmat ko‘rsatish va harorat rejimini iloji boricha bir xilda tutish;
b)
ta’mirlash choralari:
halqalarni almashtirish (tutashish joyi tirqishi 0,5 mm ga
yetganda), silindrni yo‘nish va sayqallash (80 mm diametrga 0,5 mm yeyilish to‘g‘ri
kelsa) hamda bir vaqtning o‘zida porshenlarni almashtirish.
d)
 ishlab chiqarish choralari:
kompression halqalarni xromlash; silindr yuqori
qismiga yeyilishga bardosh beradigan kichik gilzalar qo‘yish.
Ular yuqori yuklama, abraziv zarralari, zanglash oksidlari va katta haroratlar farqi
sharoitlarida ishlaydi. Bu sharoitlarda abraziv, molekular va korrozion-mexanik
hamda plastik deformatsiya yeyilishlari sodir bo‘ladi. Bulardan eng asosiysi abraziv

---

20
zarrachalari ta’siridagi yeyilishdir. Abraziv, quyqa va yeyilish mahsuloti moy
pardasini buzadi va ishqalanish sharoitlarini yomonlashtiradi.
Nazorat savollari:
1. Eskirish nima?
2. Detallarning qaysi parametrlari yeyilish natijasida o‘zgaradi?
3. Korroziyani tezlashtiradigan qanday agressiv elementlarni bilasiz?
4. Ishqalanish nima?
5. Transport vositasi detallarining yeyilishi masofa bo‘yicha qanday o‘zgaradi?
Mavzu-4. Ishonchilik xususiyatlari va ularning ko’rsatkichlari -2soat
Reja:
4.1 Ishonchlilikning asosiy atama va tariflari.
4.2 Ishonchlilikning xususiyatlari.
4.3 Buzilmaslik va uning ko‘rsatkichlari.
4.4 Chidamlilik va uning ko‘rsatkichlari.
4.5 Ta’mirlashga moyillik va uning ko‘rsatkichlari.
4.6 Saqlanuvchanlik va uning ko‘rsatkichlari.
Tayanch iboralar:
buyum, buyumning shikastlanishi, buzilmaslik, buzilmasdan
ishlash ehtimolligi, buzilish ehtimolligi (funksiyasi), buzilishgacha yurilgan yo‘l,
buzilishlar jadalligi, buzilishlar oqimining parametri, buzilishlar oqimi parametrining
yetakchi funksiyasi, ishonchlilik, ma’naviy eskirish, resurs, saqlanuvchanlik, sifat,
tiklash, ta’mirlanadigan Ob’ekt, ta’mirlanmaydigan Ob’ekt, ta’mirlashga moyillik,
tiklanadigan Ob’ekt, fizik eskirish, xizmat ko‘rsatiladigan Ob’ekt, xizmat muddati,
chidamlilik, ekspluatatsiya.