Az ərbaycan Milli Elmlər Akademiyası İnformasiya texnologiyalari institutu

63 

 

27.

 

Data Management System - veril

ənlərin idarə edilməsi 

altsistemi. 

Hesablama  resurslarının  faktiki yerləşdiyi 

yerd

ən asılı olmayaraq verilənlərə müraciət etmək üçün.

 

28.

 

Workload Management System -  yükl

ənmənin idarə 

edilm

əsi  sistemləri.  Bu  altsistemin  vəzifəsi  tapşırıqların 

işə  salınması  üçün  sorğuların  qəbul edilməsi,  uyğun 

resursların  axtarışı  və  onların  yerinə  yetirilməsinə 

n

əzarətdir.

 

29.

 

Information System  -  Qrid  sistemin informasiya 

xidm

əti və  monitorinqi  altsistemi.  Çoxlu sayda 

payla

nmış  mənbələrdən  –  istehsalçılardan  informasiya 

almaqla Qridin v

əziyyəti haqqında verilənlərin yığılması 

v

ə idarə edilməsi məsələsini həll edir. 

 

30.

 

Grid Security Infrastructure  -  t

əhlükəsizlik və  giriş 

hüququnun n

əzarəti altsistemi. İstifadəçiləri, istifadəçi 

prosesl

ərini  və  Qrid xidmətlərini  təhlükəsiz mühitdə 

işləməsini təmin edir.

 

31.

 

Logging and Bookkeeping - 

protokollaşdırma 

altsistemi. Yükl

ənmənin idarə edilməsi altsistemi əsasın-

da h

əyata keçirilən  tapşırıqların    yerinə  yetirilməsi 

prosesini izl

əyir.

 

32.

 

Resource Broker - 

resursların brokeri. Mərkəzi xidmət 

tapşırıqların paylanması altsistemi.

 

33.

 

Accounting Subsystem  -  uçot altsistemi. Bu  altsistem 

hesablama  resurslarının  (prosessor  vaxtı,  operativ 

yaddaşın  istifadəsi və  s.) istifadəsinin uçotu üçün təyin 

edilmişdir.

 

34.

 

Amazon Web Services (AWS)  – 

Amazon  şirkəti 

tərəfindən yaradılan bulud platforması və veb xidmətlər 

toplusu 

 

35.

 

Amazon S3 (Simple Storage Service) Amazon Web 

Services  tərəfindən  təklif  edilən  onlayn  verilənlərin 

yadda  saxlanması  xidmətidir.  Amazon  S3  verilənlərin 

---

64 

 

saxlanmasını veb xidmət interfeysləri (REST, SOAP, və 

BitTorrent) vasitəsilə təmin edir.  

 

36.

 

Amazon Elastic Compute Cloud (EC2) 

Amazon Web 

Services 

(AWS) serverləri üzərində hesablama resursları 

təklif  edən  xidmətdir.  EC2  istifadəçilərə  öz  kompüter 

t

ətbiqlərini  işə  salmaq

 

məqsədilə  virtual  kompüterlərini 

icarəyə verməyə imkan verir.

 

 

37.

 

Microsoft Azure - 

Microsoft şirkəti tərəfindən yaradılan 

bulud  platforması  və  infrastrukturudur

. 

Platforma 

Microsoft  şirkəti  tərəfindən  idarə  olunan  data 

mərkəzlərinin  qlobal  şəbəkələri  vasitəsilə  tətbiq  və 

xidmətlərin  hazırlanması,  istifadəyə  verilməsi  və  idarə 

edilməsi məqsədi daşıyır.  

38.

 

Public clouds - Ümumi 

təyinatlı buludlar. Bu buludların 

abonenti istənilən şirkət və istifadəçi ola bilər. 

39.

 

Private clouds  - 

Özəl  (xüsusi)  təyinatlı  buludlar. 

Koorporativ t

əşkilatlar,  ofislər  və  bölmələr  daxilində 

yaradılır. 

40.

 

Community clouds  - 

Qrup  təyinatlı  buludlar.  Ümumi 

maraqları eyni olan bir sıra təşkilatlar üçün istifadə edilir. 

41.

 

Hybrid clouds – Hibrid buludlar. 

B

ir və daha artıq  bulud 

birləşməsindən  meydana  çıxan  modeldir  (ictimai,  xüsusi  və 

kollektiv.

 

42.

 

İnfrastructure-as-a-service(İaaS) - infrastruktur xidmət 

kimi.İnfrastrukturanın  yaradılması  prosesini  həyata 

keçirir,  hesablama  resursları  və  yaddaş  sistemini 

arendaya  götürməsi  servisini  həyata  keçirməyə  imkan 

verir. 

43.

 

Platform-as-a-service(PaaS)  - 

platforma  xidmət  kimi.   

İstifadəçilərə  virtual  serverlərdə  (fiziki  serverlərdən 

təşkil  olunan)  yerləşən  əməliyyat  sistemlərindən  və 

xüsusiləşdirilmiş  proqram  əlavələrindən  istifadə 

edilməsinə imkan yaradan virtual platformadır. 

---

65 

 

44.

 

 Software-as-a-service(SaaS) - 

proqram təminatı xidmət 

kimi.  İstifadəçiləri  proqram  təminatı  ilə  təmin  edir  və 

istifadəçi  proqram  təminatını  almır  və  lazım  gələndə 

ondan məsələnin həllində istifadə edir və istifadəyə görə 

uyğun pul ödəyir.  

45.

 

Storage-as-a-service(SaaS) 

- 

verilənlərin  yadda 

saxlanmas

ı  xidmət  kimi.  İstifadəçilərə  verilənləri  yadda 

saxlamaq üçü

n yaddaş resursları təklif edir. 

46.

 

Database-as-a-service(DaaS) - 

verilənlər bazası xidməti 

kimi. 

Verilənlər  bazasına  məsafədən  girişin  təqdim 

edilməsi  imkanını  yaradır.  İstifadəçi  üçün  bu  verilənlər 

bazası lokal şəbəkələrdə yerləşən baza kimi görünür. 

47.

 

Security-as-a-service(SaS) - 

təhlükəsizlik servis xidməti 

kimi. T

əhlükəsizlik  xidmətlərinin  İnternet  vasitəsilə 

təqdim edilməsidir. 

48.

 

Management/governance-as-a-service(MaaS) 

- 

idarəetmə  xidməti  kimi.  Bu  digər  cloud-servislərin 

uzaqdan  idarə  edilməsi  servisidir.  Biznes  xidmətlərin 

təşkilini həyata keçirir. 

49.

 

Testing-as-a-service(TaaS) - 

testləşmə xidməti kimi. Bu 

veb-

serverlər daxil olmaqla müxtəlif növ servislərin lokal 

və  ya  uzaqdan  testləşdirmə  imkanının  təqdim 

edilməsidir. 

50.

 

Vmware

  – 

hesablama  resurslarının  virtuallaşdırılması 

üçün 

istifadə  olunan  proqram  təminatı. Bu proqram 

təminatı vasitəsi ilə eyni anda bir fiziki maşın üzərində 

bir neçə əməliyyat sistemi istifadə etmək mümkündür. 

 

---