CR
3
=
∑
𝑲
𝟑
𝒊−𝟏
i’
(22.1),
burada K
i
-
i firmasının sahədə payı, % - lə.
Əgər təmərküzləşmə indeksi 100%-ə yaxınlaşırsa bazar bu zaman yüksək
d
ərəcədə inhisarlaşma ilə xarakterizə olunur. Əgər təmərküzləşmə indeksi
sıfırdan bir qədər çoxdursa, bu zaman ona rəqabətli bazar kimi baxmaq olar.
Lakin t
əmərküzləşmə indeksi bütün sahələr üzrə bazar strukturunun
xüsusiyy
ətlərini hesaba almır. Məsələn, əgər biz iki sahəni təhlil ediriksə və
onların hər birində dörd iri firma sahənin məhsulunun 60% - ni istehsal edirsə
bu zaman eyni t
əmərküzləşmə indeksi alınır. Bundan başqa onlarda bazar
v
əziyyəti müxtəlif cür ola bilər. Bazarın “mərkəzində” paylar müxtəlif qaydada
bölüşdürülə bilər. Bazarda verilən sahə üzrə 10 firma fəaliyyət göstərir.
Misalımızda verilən dörd firma bərabər şəkildə 15%-lə bazar payına malik
olurlar v
ə yaxud 35, 10, 10 və 5% olmaqla aparıcı firmanın üstünlüyü görünür.
H
əmin göstəricilər də bazar payı nəzərə alınmır. Çünki bazarın bir hissəsi
idxal hesabına örtülür. Buna görə də bu təmərküzləşmə səviyyəsinin sahədə
artırılması ilə nəticələnir. Bu səbəbdən də ərazi və yerli bazar strukturları
düzgün qiym
ətləndirilmir.
Bunlarla b
ərabər verilən göstərici kobud indikator kimi qəbul olunandır
v
ə sahədə olan az saylı hakim mövqeli firmaları xarakterizə edir, bu oliqopo-
liyanı təkmil və inhisarçı rəqabətdən fərqləndirir.
T
əmərküzləşmənin digər göstəriciləri ilə bərabər tətbiq olunan əlavə
göst
əricilərə diqqət yetirək:
Dostları ilə paylaş: | 
