Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
476.0. Xarici dövlotin arbitraj mohkəməsinin qəinaməsinitı məcburi icra edilməsi vo ta- mamasından şəxsə aşağıdakı hallarda imtina edilə hilər: 476.0. 1. işdə iştirak edən şox.sin əleyhinə yönəldilən arbitraj məhkəməsi qolnamosinin məcburi İcrası və tanınması haqqında ərizəyə baxan məhkəməyə o, aşağıdakı sübutları təqdim edənsə: 476.0. 1.1. arbitraj sazişində iştirak edən tərəflərdən biri hu və ya digər dərəcədə fəaliyyət qabiliyyəti olmayan olmuş, yaxud bu sazişə əsasən tərəflərin tabe olduğu qanuna görə, sazişdə belə müddəa olmadıqda isə qətnamə çıxarılan ölkənin qanununa görə etibarsız hesab edilmişdir; 476.0. 1.2. əleyhinə qətnamə çıxarılmış tərəf arbitrin və ya arbitraj baxışının təyin edilməsi vaxtı haqqında lazımi qaydada xəbərdar edilməmiş və ya başqa səbəblərdən öz İzahatını təqdim edə bilməmişdir: 476.0. L3. qətnamə arbitraj sazişində nəzərdə tutulmayan və ya onun şərtlərinə uyğun gəlməyən mübahisə üzrə çıxarıldıqda, yaxud arbitraj sazişinin hədlərindən kənara çıxan məsələlər üzrə bəndələrə malik olduqda; lakin əgər arbitraj sazişi ilə əhatə olunan məsələlər üzrə bəndlər hu saziş ilə əhatə olunmayan məsələlərdən ayrıla bilərsə, onda arbitraj sazişi ilə əhatə olunan məsələlər üzrə bəndləri olan qətnamənin hissəsi tanına və icraya yönəldilə bilər; 476.0. 1.4. münsiflər məhkəməsinin tərkibi və ya arbitraj qaydaları tərəflərin razılığına və ya hunların olmaması arbitrajın olduğu ölkənin qanununa uyğun gəlmirsə; 476.0. 1.5. qətnamə tərəflər üçün hələ məcburi deyildirsə və ya ləğv edilmişsə, yaxud qanunları əsasında çatdırıldığı Ölkənin məhkəməsi tərəfindən ləğv edilmişsə və ya icrası dayandırılmışsa. 476.0. 2. Əgər arbitraj məhkəməsinin qətnaməsinin icraya yönəldilməsi vo tanınması barədə ərizəyə baxan məhkəmə müəyyən etsə ki, mübahisənin obyekti Azərbaycan Re.spubli- kasının qanunvericiliyinə əsasən arbitraj baxışının predmeti ola bilməz və yaxud arbitraj məhkəməsinin qətnaməsinin icraya yönəldilməsi Azərbaycan Respublikasının suverenliyinə və qanunvericiliyinin əsas prinsipinə ziddir. 1.
Xarici dövlətin arbitraj məhkəməsinin qətnaməsi həmin qətnamənin icra olunmalı olduğu Ölkədə avtomatik olaraq qəbul edilmir, həmin ölkənin səlahiyyətli orqanı arbitraj qətnaməsini məcburi icraya yönəltmək və ya tanımaq üçün beynəlxalq müqavilələrdə və milli qanunvericilikdə nəzərdə tutulan proseduraya əməl etməlidir. Əgər xarici arbitraj məhkəməsinin qətnaməsi qanunvericilikdə müəyyən edilmiş tələblərə uyğun gəlmirsə, o halda həmin qətnamənin məcburi icrasından və tanınmasından imtina edilə bilər. 2.
Şərh edilən maddədə xarici dövlətin arbitraj məhkəməsinin qətnaməsini məcburi icra etməkdən və ya tanımaqdan imtina edilməsinin əsaslan dəqiq olaraq göstərilmişdir. Bu əsaslar həmçinin «Xarici arbitraj qətnamələrinin tanmması və icrası haqqında» 10 iyun 1958-ci il tarixli Nyu-Yorİc Konvensiyasının müddəalarında da nəzərdə tutulub. Beynəlxalq təcrübəyə, beynəlxalq müqavilələrə və Konvensiyanın üzvü olan dövlətlərin milli qanunvericiliyinə müvafiq olaraq arbitraj qətnamələrinin tanınması və icra edilməsi barədə vəsatətə baxılarkən mübahisənin mahiyyətinə, tərəflər arasındakı hüquq münasibətlərinin məzmununa toxunulmamalıdır. Bu haqda yoxlama obyekti yalnız qanunla arbitraj qətnaməsinin tanınması və məcburi icra edilməsi üçün müəyyən edilmiş əsaslar olmalıdır. 540
3.
Şorh edilən maddədə nəzərdə tutulan xarici dövlətin arbitraj məhkəməsinin qətnaməsinin məcburi icra etməkdən və ya tanımaqdan imtina edilməsinin əsaslarını şərti olaraq iki qrupa bölmək olar: 1)
2)
arbitraj qətnaməsinin məcburi icra etməli və ya tanımalı olan səlahiyyətli orqan tərəfindən aşkara çıxarılan əsaslar. Birinci qrupa daxil olan əsaslarm müəyyən edilməsi üzrə maraqlı şəxsin fəallığı son dərəcədə mühüm əhəmiyyətə malikdir. Bu qrupa daxil olan əsaslar 476.0.1.1- 476.0.1.5-ci maddələrdə nəzərdə tutulub. İkinci qrupa daxil olan əsaslar 476.0.2-ci maddədə göstərilib və aşağıdakı iki halı əhatə edir:
1)
arbitraj məhkəməsinin qəmaməsinin icraya yönəldilməsi və tanmması barədə ərizəyə baxan məhkəmə (bu halda Azərbaycan Respublİkasınm Ali Məhkəməsi) mübahisənin obyektinin Azərbaycan Rcspublikasmm qanunvericiliyinə əsasən arbitraj baxıştnm predmeti olmamasmı müəyyən etdikdə (məsələn, valyuta və ya antiinhi- sar münasibətlərindən, həmçinin dövlət əmlakının özəlləşdİrilməsindən yaranan mübahisələr və s.); 2)
Rcspublikasmm suverenliyinə və ya qanunvericiliyin əsas prinsiplərinə zidd olduqda. Bu maddədə xarici dövlətin arbitraj məhkəməsinin qətnaməsini məcburi İcra etməkdən və ya tanımaqdan İmtina edilməsinin əsaslan dəqiq müəyyən edilmişdir və arbitraj qətnaməsini İcra etməkdən və tanımaqdan şərh edilən maddədə nəzərdə tutulmayan əsaslar üzrə imtina edilməsi yolverilməzdir.
1.
Şərh edilən maddəyə uyğun olaraq xarici münsiflər məhkəməsi qətnaməsinin icra edilməsi və tanmması üçün MPM-in 46, 47, 48 və 49-cu fəsillərində nəzərdə tutulmuş normalar müvafiq olaraq tətbiq edilə bilər (həmin maddələrin şərhinə bax). 2.
Bu maddədə həmçinin BMT-nin 1958-ci il 10 iyun tarixli münsiflər məhkəməsinin tanınması və icra edilməsi barədə Nyu-York Konvensiyasının müddəalarmm tətbiq edilməsi imkanı da nəzərdə tutulmuşdur. Azərbaycan Respublikası 9 dekabr tarixli Qanunu ilə bu Konvensiyaya qoşulub və bu Qanuna əsasən Konvensiya Azərbaycan Respublikasmm qanunvericilik sisteminin tərkib hissəsinə çevrilib. Konvensiyanın ayrı-ayrı müddəalarmm izahı 46, 47, 48 və 49-cu fəsillərinin şərhində verilib. 541
Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|