Azərbaycan respubl kasi təhs L naz rl y azərbaycan döVLƏt qt sad un vers tet
Yüklə 4,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
Бизнесин тяшкили вя идаря едилмяси 152
lənməsini, bazarda əmtəələrin yayılması və yerləşdirilməsini Azərbaycan Respublikasında hüquqi və fiziki şəxslərin iş və xidmətlərini müəyyən edir. Reklamın geniş tərifi – onun mahiyyətini müasir zamanın müxtəlif ictimai hadisəsi kimi əks etdirərək, əhalinin reklam informasiya fəaliyyətini, müəyyən ictimai-ekonomik sahələri ilə məhdudlaşdırmayaraq reklamın ayrı- ayrı növlərə bölünməsini istisna etmir. Bu kontekstdə reklamın ticarət, siyasi, elmi, dini və bir çox başqa sahələrini dəqiq izləmək olar. Reklam fəaliyyətinin növlərini bu cür təsnifatlandırmaq olar (cədvəl 11.1):
Reklam fəaliyyətinin sosial sferaları Reklamın predmeti qtisadiyyat stehsalat, ticarət, maliyyə, işçi qüvvəsinin təklifi, iş axtarışı Məişət xidmətləri Təmir, tikiş, məişət və istifadə əşyalarının istehsalatı ntellektual xidmətlər Təhsil, tibb, kitablar, mətbuat, falabaxma, turizm Tamaşalar Sirk, teatr, konsert Din Dini plakatlar, missioner çağırışlar, ritual aksiyalara dəvət Siyasət
Seçkilərdə namizədlər üçün təşviqat, mitinq, nümayiş, manifestasiya şüarları Hüquq tkin düşənlər barədə məlumatlar, cinayətkarların axtarışı, məhkəmə proseslərinə dəvətlər Elm və ekologiya Maarifçilik istiqamətli reklam, buklet, prospekt, plakat və xüsusi təyinatlı vərəqələrdə elmi populyarlaşdırma. Ailəvi və fərdlərarası münasibətlər Nikah elanları, tanışlığa dəvət, birgə səyahət etməyə çağırış, yeni işə başlanğıc Xeyriyyəçilik Xeyriyyə aksiyaları barədə məlumatlar, ianə etməyə cagırış
Cədvəl 11.1-də qeyd olunmuş reklam fəaliyyətlərinin növləri müxtəlif predmetlər və ya reklam təsirinin obyektlərinə malikdirlər. Reklam fəaliyyətinin daha geniş yayılmış sferasına ticarət reklamı, reklamın predmetinə isə – əmtəələr, ticarət müəssisələri və bu müəssisələrin göstərdiyi xidmətlər aiddir. Dünya təcrübəsindən reklamın gücü və rolu məlumdur. Birinci növ- bədə o, özündə, adətən yığcam təqdim olunan bədii ifadə olunmuş emo- sional təsvir edilmiş və potensial istehlakçıların diqqət və duyumuna əmtəə və xidmətlər barədə ən vacib fakt və məlumatları çatdıraraq informasiyasını daşıyır. Bununla belə qeyd etmək lazımdır ki, reklam – hər zaman informa- siyadır, informasiya isə hər zaman reklam deyil. Reklamın səriştəliyi ondan ibarətdir ki, o, müxtəlif illərin müasir nailiyyətlərinə və texniki tərəqqiyə ə saslanır. Бизнесин тяшкили вя идаря едилмяси 153
Beləliklə, bütün reklam prosesinin istehlakçıya olan təsiri, onun həyat fəaliyyətilə müasir ictimaiyyətin iqtisadi, sosial və etik məqsədləri ilə sıx ə laqədə qurulmasıdır. Reklamın əsas xüsusiyyətləri bunlardır: dürüstlük, konkretlik, məqsəd- yönlük, hümanizm və kompetentlik. Dürüstlük – reklam tədbirinin təşkilatçısını əmtəələrin keyfiyyəti, üstünlükləri və ləyaqətləri barədə informasiyanı reallığa uyğun şəkildə çatdırmağa məcbur edən xüsusiyyətdir.
qument və hesabatlarla ifadə olunur; reklam qrafikasında bu prinsipə riayət ehtiyac olmayan yersiz formalizmin və geniş kütləyə aydın olmayan üsulu istisna edir. Məqsədyönlük – reklamın məqsədyönlüyü o deməkdir ki, onun baş- lanğıc nöqtəsi reklam olunan əmtəə və bazar konyunkturası, onun obyekti isə istehlakçıdır. Reklamda məqsədyönlülük prinsipinə riayət, vəsaitlərin qeyri-rasional xərclənməsinin qarşısını alır, bu və ya digər reklam vasi- təsinin tətbiqinin effektivliyini qiymətləndirməyə, onun ticarət müəssisəsi- nin gəlirinin artımına təsirini və həmçinin emosional və psixi təsir göstər- məsinə imkan yaradır. Ticarət reklamının humanizmliyi ondan ibarətdir ki, o, şəxsiyyətin (fərdin) harmonik inkişafına, insanın ruhən yüksəlişinə, onun dünya görü- ş ünə, sağlamlığının möhkəmləndirilməsinə, məişət və istehsal estetikasının yaxşılaşdırılmasına şərait yaradır. Reklamın kompetentliyi ondan ibarətdir ki, o, müxtəlif elmi və tex- niki tərəqqi nailiyyətlərinə arxalanır. Reklamın əsas məqsədləri bunlardan ibarətdir: • Potensial alıcının diqqətini cəlb etmək; • Əldə olunacaq əmtəənin (xilmətin) alıcıya qalacaq xeyrindən bəhs etmək; •
yaratmaq; • Alıcıda əmtəə və ya xidmət barədə müəyyən səviyyədə biliyi formalaşdırmaq; • Firma-istehlakçı və yaxud satıcı, həmçinin ticarət və sənaye markası barədə alıcıda və iş tərəfdaşlarında xoş obraz (imic) yaratmaq; • Qeyd olunan əmtəəyə, xidmətə olan ehtiyacı formalaşdırmaq; • Firmaya müsbət münasibət formalaşdırmaq; • Potensial alıcını göstərilmiş (reklam olunmuş) əmtəənin rəqiblə- rindən yox, məhz bu firmadan əldə edilməsinə sövq etmək; • Əmtəənin, xidmətlərin satışını stimullaşdırılmaq; • Əmtəə dövriyyəsinin tezləşdirilməsinə təsir göstərmək; Yüklə 4,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|