Cədvəl 1
Badımcan meyvələrinin texnoloji və keyfiyyət əlamətləri
S/
s
Sortun adı
M
ey. u
mu
.
k
üt.
çə
ki
s
i,
q
Lə
ti
n ç
ək
is
i,
q
Q
ab
ığı
n ç
ək
i
si
,
q
Sap
lağı
n ç
ək
is
i,
q
Meyvələrin
forması (indeks)
Q
u r
u mad
də
ni
n
fai
zi
,
%
Q
ab
ığı
n q
al
ın
lı
ğı
,
mm
M
eyvə
ni
n
dad
ı,
b
al
M
eyv. r
ən
gi
S
axl
ama
mü
dd
əti
gü
n.
U
zu
n
.,
sm
En
i,
sm
h
/d
,
sm
1
Gəncə
152,3
118,7
23,5
10,0
12,8
4,9
2,6
8,7
31,0
5,0
Bə
növ
şəyi
14
2
Billur
148,5
116,0
21,9
10,6
13,4
4,8
2,8
8,6
30,0
4,9
Tü
nd
bən.
14
3
Zəhra
141, 5
111,0
21,0
9,4
14,4
4,3
3,3
8,0
28,0
4,8
-
12
4 Ordubad
142,6
104,7
22,6
15,3
11,4
4,2
3,7
9,0
26,0
5,0
qara
10
Aparılan tədqiqatlardan aşağıdakı nəticələr əldə edilmişdir.
1.
Quru maddənin miqdarına görə (8,7 – 8,9 %) və meyvələrin dadına görə Gəncə və
Ordubad sortlarının becərilməsi daha məqsədəuyğun hesab edilir.
2.
Uzun müddət saxlanmaya və qabığın qalınlığına görə Gəncə və Billur sortları digər iki
sortan daha fərqlidir.
3.
Hər dörd sortun kütlə çəkisi yüksək olmasına baxmayaraq, Gəncə sortunun kütlə çəkisi
daha yüksək olmuşdur.
ƏDƏBİYYAT
1.
Abdullayeva X.T., Həsənov C.Ə. “Tərəvəz və bostan bitkilərinin genotiplərinin
toplanması, öyrənilməsi və qiymətləndirilməsi” // Biomüxtəlifliyin Genetik Ehtiyatları,
1-ci Beynəlxalq Elmi Konfransın materialları. Bakı 2006 s.150 – 152
2.
Babayev Ə.H. “Meyvələrin bərklik göstəricilərinin yüksəldilməsı” Bakı 2001 s.89 – 93,
s. 200
3.
Əliyev Ş.A. “Tərəvəzçilik” Bakı Unversiteti Nəşriyyatı 1997 s.4 -5
4.
Матвеев В.П., Рубцов М.И. «Овощеводство» // Москва «Колос» 1978 стр.292 – 293
ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ И КАЧЕСТВЕННЫЕ ПОКАЗАТЕЛИ ПЛОДОВ
БАКЛАЖАНА
НАНА, Институт Генетических Ресурсов, Азадлыг 155, AZ 1106, Баку, Азербайджан
Изучались технологические показатели, пяти сортообразцов баклажана. Целью
исследования, являлось изучение технологических и качественных показателей
сортообразцов, наряду с урожайностью, для рекомендации возделывания их, в хозяйствах.
TECHNOLOGICAL AND QUALITATIVE INDICATORS OF EGGPLANT FRUITS
ANAS Genetic Recourses Institute, Azadlıq av. 155, AZ 1106, Baku, Azerbaijan.
Technological parameters of five eggplant varietysamples were studied, The purpose of
research was to study, technological and qualitative indicators of varietysamples, along with
productivity, for recommendations cultivation on farms.
UOT: 636:6166
İRİ BUYNUZLU HEYVANLAR ÜCÜN MÜXTƏLİF BİTKİ QARIŞIQLARINDAN
YÜKSƏK KEYFİYYƏTLİ SİLOSUN HAZIRLANMASI
P.M.MƏMMƏDOVA, N.S.USEYNOVA, E.Ə.HACIYEVA
Azərbaycan ET Yemçilik, Çəmənçilik və Otlaqlar İnstitutu
Az0111, Abşeron rayonu Aşağı Güzdək qəsəbəsi, E-mail: azforages@box.az
Məqalədə 2012-2014-cü illər ərzində Azərbaycan Elmi Tədqiqat Yemçilik, Çəmənçilik və
Otlaqlar İnstitutunun ərazisində və laboratoriya şəraitində aparılmışdır. Bu məqsədlə
təsərrüfatda tələbata uyğun həcmdə qarğıdalı və yonca bitkiləri əkilmişdir. Qida maddələri ilə
zəngin olan keyfiyyətli silos kütləsi almaq ücün 60% qarğıdalı ilə 40% yonca qarışığı nisbətində
silos hazırlamaq məqsədə uyğundur.
Acar sözlər: kombiləşdirilmiş silos, inkişaf fazası, yüksək qidalılıq,
keyfiyyət göstəriciləri
Ключевые слова: комбинированный силос, фаза развития, высокая питательность,
показатели качества
Key words: combined silage,
stage of development, high feeding,
measures of quality
Ərzaq probleminin həllində heyvandarlığın intensiv inkişaf etdirilməsi mühüm əhəmiyyət
kəsb edir. Heyvandarlığın inkişaf etdirilməsi və məhsuldarlığının artırılmasında hər şeydən əvvəl
möhkəm yem bazasının yaradılması tələb olunur. Yem bazasının möhkəmləndirilməsi dedikdə
isə nəinki müxtəlif yemlərin istehsalının artırılması həmçinin onların tədarükü və yemləmə üçün
hazırlanması zamanı qidalılıq dəyərinin yaxşılaşdırılmasında yeni mütərəqqi üsulların tətbiqi
nəzərdə tutulmalıdır. Belə mütərəqqi üsullardan biri yaşıl yemlərdən silosun hazırlanmasıdır.
Bunun üçün yem istehsalında kifayət qədər məhsuldarlığı, texnologiyası, qənaətçiliyi, yüksək
qidalılığı ilə fərqlənən bitkilər seçilməlidir. Kənd təsərrüfatı heyvanları üçün silosun əhəmiyyəti
böyükdür. Müasir dövrdə yemlərin bu növü olmadan iri buynuzlu heyvanların keyfiyyətli yem
rasionunu təsəvvür etmək çətindir. İ.L. Allaberdin (1998), V.İ. Levaxina (2001), İ.F. Qorlova
(2001), L.Q. Boyarskoqo (2002), İ.E. Voroninanın (2004) apardıqları elmi-tədqiqat işlərinin
yekun nəticələrinə əsasən bir çox ölkələrin müxtəlif regionlarında silos iri buynuzlu heyvanların
yem rasionunun 50% -ni və daha artıq təşkil edir.
Heyvandarlığın yem bazasının möhkəmləndirilməsində etibarlı ehtiyat mənbələrdən biri
qarğıdalıı bitkisidir. Yüksək potensiala malik olan bu bitkidən həm yaşıl yem, həm də silosluq
kütlə alınır ki, bu da heyvandarlığın yaşıl, şirəli, qaba və qüvvətli yemlərə olan tələbatının
ödənilməsində mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Məlumdur ki, silos yaşıl yemlərin bir çox xüsusiyyətlərini özündə saxladığına görə o,
qaba, qüvvəli və kökümeyvəli yemləri qismən əvəz edir. Silos bütün heyvanlara yedizdirilə bilər.
O, həzmi yaxşılaşdırır, mal-qara tərəfindən iştahla yeyilir. Silosu heyvanlara yedirtdikdə digər
yemlərin, xüsusən də qaba yemlərin orqanizm tərəfindən mənimsənilməsini yaxşılaşdırır, qida
maddələrinin həzmə gediciliyini yüksəldir. Silosun bir üstünlüyü də qışda heyvanların yaşıl otlaq